Gemiddelde melkveehouder net uit de kosten

Volgens ABN Amro spelen de droogte, extra voeraankoop en de 'niet optimale omstandigheden rond fosfaatruimte' daarbij een rol. Veel bedrijven hebben in 2019 de generieke korting op fosfaatrechten geheel of gedeeltelijk uit de kasstroom aangevuld. Dit verklaart volgens de bank gedeeltelijk de krappe liquiditeitsontwikkeling. Er is daardoor op veel melkveebedrijven weinig ruimte voor investeringen in grond, groei of verduurzaming.

ABN Amro ziet traditioneel veel variatie in kostprijs. De variatie in opbrengstprijs neemt echter ook steeds meer toe, signaleert de bank. De liquiditeitsmonitor laat zien dat de stand van de lopende rekening van een gemiddeld melkveebedrijf over 2019 gemiddeld uitkomt op -8.000 euro. Dat is een verbetering van 2.000 euro in het vierde kwartaal en 700 euro lager dan de stand een jaar eerder. 'Daarmee is de liquiditeit op het gemiddelde melkveebedrijf over geheel 2019 vrijwel gelijk gebleven', stelt de bank in een toelichting.

Hogere melkprijs

De verbetering in het vierde kwartaal had vooral te maken met de betalingsrechten en de wat hogere melkprijs. Over geheel 2019 lag de gemiddeld ontvangen melkprijs, inclusief toeslagen, net iets hoger dan in 2018. De melkprijs lag rond de 37 eurocent per kilo melk. ABN Amro ziet in de afgelopen twee jaar een relatief vlak patroon in de melkprijsontwikkeling. Schommelingen in de kasstroom werden dit kwartaal vooral veroorzaakt door het aantrekken van de leningen, de betalingsrechten en toeslagen voor de verschillende melkstromen in december.

2019 begon voor veel bedrijven met een verslechterde liquiditeitspositie. Dat kwam doordat 2018 een jaar was waarin veel bedrijven zochten naar de balans tussen productie en fosfaatrechten, verklaart ABN Amro. In 2019 waren er vier maanden met een netto toename van het saldo op de rekening van melkveebedrijven.

Volgens Wageningen Economic Research hoeft een laag saldo niet automatisch te betekenen dat een bedrijf betalingsproblemen heeft. Het saldo kan bijvoorbeeld laag zijn omdat er leningen zijn afbetaald of flinke investeringen zijn gedaan. Per eind 2019 heeft 46 procent van de melkveebedrijven een positieve stand van de rekening-courant. Een jaar eerder was dit met 48 procent iets hoger.

Minder melkveebedrijven

De bank maakt ook andere ontwikkelingen inzichtelijk. Zo nam het aantal melkveebedrijven in 2019 af met 3,5 procent en het aantal melkkoeien met 1 procent. De totale melkproductie verminderde met 0,7 procent. Het gemiddeld aantal koeien per bedrijf nam met 2 procent toe en de melkproductie per koe met 0,3 procent.

ABN Amro verwacht de komende maanden een verbetering van de liquiditeit op melkveebedrijven. De zuivelmarkt ontwikkelt zich gunstig. 'Wij verwachten dat de melkprijs de komende maanden zal verbeteren als zich geen incidenten voordoen.'

Er is door de twee opeenvolgende droge jaren wel een ruwvoertekort op veel bedrijven. Dat zal ook de komende maanden nog tot extra uitgaven leiden. 'De uitgaven liggen in de wintermaanden echter traditioneel lager. Dat is gunstig voor de kasstroom', laat ABN Amro weten.