Strokenteelt biedt kans voor mais op veen

De resultaten van de projecten werden maandagavond bekendgemaakt op een bijeenkomst voor deelnemende boeren, loonwerkers en andere geïnteresseerden. De projecten 'Maïs gezaaid met de strokenteelt versus reguliere teelt' en 'Verduurzaming van de maisteelt op puur veen' zijn opgezet om te laten zien of en hoe maisteelt op veengrond mogelijk is zonder kerende grondbewerking.

In de veenweidevisie van 2015 staat dat maisteelt moet worden beperkt dan wel verboden, om veenoxidatie en daarmee bodemdaling te voorkomen. De agrarische sector wil met de projecten laten zien dat maisteelt zonder kerende grondbewerking en op een duurzame manier nog wel mogelijk is, legde adviseur Bouwe Bakker van de zeven samenwerkende landbouworganisaties in het veenweidegebied uit.

Bij maisteelt op stroken worden stroken gefreesd op de plaats van de maisrij. Er wordt niet geploegd en de rest van de graszode blijft vrijwel intact. Dit heeft een positief effect op de draagkracht. Nadeel van maisteelt in stroken is dat de mais gevoeliger is voor omstandigheden. Dat bleek dit jaar overduidelijk op de demovelden die op 22 locaties waren neergelegd. Op iedere locatie was een deel van de mais in stroken geteeld en een deel op de reguliere manier.

Neerslagtekort

Het seizoen begon met een neerslagtekort van 50 millimeter; iets wat Michiel Raaphorst van Nordic Maize Breeding nog nooit had meegemaakt. Door de droogte waren er grote verschillen zichtbaar tussen de percelen. Soms in het voordeel van de strokenteelt, soms van de reguliere teelt.

Niet alleen de droogte was kenmerkend voor het afgelopen seizoen, ook ritnaalden vormden een groot probleem. Deze sloegen vooral toe in de percelen met de strokenteelt.

Bij de opbrengstbepaling van de droge stof bleek de reguliere teelt net iets beter uit de bus te komen dan de strokenteelt. Bij de zetmeelopbrengst sloeg de wijzer echter de andere kant op en waren de percelen met strokenteelt beter. Dit heeft volgens Raaphorst te maken met de opvallende doorwas die dit jaar plaatsvond. Doordat er in augustus bij de kolfzetting regen kwam, begonnen de kolven weer te groeien en meer korrels te vormen. Dit effect was het grootst bij de strokenteelt, vandaar dat hier de zetmeelopbrengst ook hoger was.

Te zuur

De droogte drukte een zware stempel op de teelt en de proef, erkende Raaphorst. Voor het komend seizoen moet de grond daarom van tevoren beter worden onderzocht op bodemvocht. 'Durf als loonwerker nee te zeggen als de grond te droog is.' Ook bleek dat veel grond te zuur was voor maisteelt. 'Een eyeopener', zei projectleider Sytze Waltje van DLV Advies van het project 'Verduurzaming van de maisteelt op puur veen'.

Dit project richt zich op maisteelt zonder het gebruik van glyfosaat en met zo weinig mogelijk chemische middelen voor gewasbescherming en bemesting. Daarvoor zijn in Aldeboarn en Oldetrijne demovelden aangelegd waar met verschillende machines is gewerkt. Het gras is er op verschillende manieren bewerkt, onder meer met het combinatieproduct Perderis. Ook deze proeven lieten, mede door de droogte en ritnaalden, wisselende resultaten zien. Er was een variatie in opbrengst tussen bijna 8 en ruim 43 ton per hectare.

Perspectiefvolle methode

Beide projecten worden dit jaar vervolgd en verfijnd. 'Wij zetten in op een niet-kerende grondbewerking in het veenweidegebied. De conclusie uit deze projecten is dat deze methode perspectiefvol is', stelde Nicolette Hartong, projectmanager veenweide van provincie Fryslân. Bakker is ook hoopvol over de resultaten. 'De reden voor deze proeven is om een manier te vinden van mais telen die valt binnen de veenweideopgave. Het is goed dat we zelf ontdekken en laten zien hoe het wel kan.'

Raaphorst vindt eveneens dat het perspectief van strokenteelt na deze zomer sterker is geworden. 'Laten we elkaar niet in de put praten.' De cijfers laten volgens Raaphorst duidelijk zien dat je met strokenteelt meer zetmeel per hectare produceert. 'En dat is wat telt. We moeten nu de loonwerkers trainen om te kunnen beslissen welke percelen geschikt zijn.'

Bakker waarschuwde wel dat de discussie over wel of geen maisteelt in het veenweidegebied niet alleen op basis van feiten en technieken wordt gevoerd, maar dat ook de emotie een rol speelt. 'We moeten laten zien hoe het ook kan en de dialoog opzoeken.'