Toename huishoudens onder lage-inkomensgrens

Dat blijkt uit de definitieve berekeningen van Wageningen Economic Research. Voor de berekeningen kijkt Wageningen naar het inkomen per ondernemer per jaar, de onbetaalde arbeidsjaareenheid (aje). Het inkomen van een huishouden is in veel gevallen een optelsom van meer inkomens, bijvoorbeeld doordat een man en vrouw samen in het bedrijf werken.

Vooral onder melkvee, - varkens, en akkerbouwbedrijven was het aandeel met een inkomen onder de lage-inkomensgrens bovengemiddeld. De afgelopen jaren lag het aandeel huishoudens onder de lage-inkomensgrens vaak boven de 30 procent.

In 2018 was de varkenshouderij de sector met het hoogste aandeel huishoudens onder de lage-inkomensgrens (bijna 50 procent). Het inkomen op de varkensbedrijven lag in 2018 nagenoeg op 0 euro als gevolg van erg lage opbrengsten. Het beeld voor 2019 is het omgekeerde, blijkt uit de inkomensramingen die recent zijn gepubliceerd. Als gevolg van de wereldwijde uitbraak van Afrikaanse varkenspest, vooral in Oost-Azië, zijn de opbrengsten sterk gestegen en worden er topinkomens gerealiseerd.

Akkerbouw

In de akkerbouw is het aandeel huishoudens onder de lage-inkomensgrens in 2018 hoog, terwijl het inkomen gemiddeld hoger was dan de jaren ervoor. Dit heeft te maken met de uitzonderlijke weersomstandigheden in 2018, waardoor de productie van de meeste akkerbouwgewassen laag was. Bedrijven die niet konden beregenen, kampten met een erg lage productie en konden niet profiteren van de hoge prijzen voor met name aardappelen en uien.

Het jaar 2018 was voor de melkveehouderij economisch gezien geen goed jaar als gevolg van een lagere melkprijs. Het inkomen per huishouden daalde ten opzichte van 2017 met ongeveer 35.000 euro. Ongeveer een derde van de huishoudens kwam uit onder de lage-inkomensgrens.

Vleeskuikens

In de vleeskuikenhouderij was het inkomen in 2018 gemiddeld meer dan 100.000 euro per onbetaalde aje. Toch bleef een aanzienlijk deel van de bedrijven onder de lage-inkomensgrens, namelijk 28 procent. Schaalvergroting en diversificatie van productie zoals conceptkuikens hebben de spreiding in resultaten tussen bedrijven vergroot.

Van de huishoudens in de groep kleinste bedrijven blijft meer dan 70 procent onder de lage-inkomensgrens. Op de grotere bedrijven liggen de aandelen aanzienlijk lager. In 2018 is het aandeel huishoudens met een laag inkomen bij de grotere bedrijven fors geweest. Dit is vooral het gevolg van de ontwikkelingen in de varkenshouderij en vleeskuikenhouderij, waar relatief veel grote bedrijven te vinden zijn. Ook bij de melkveebedrijven is het aandeel met een laag inkomen hoog uitgevallen.