Provincies presenteren beleidsregels stikstofaanpak

Provincies en Rijk benadrukken dat bedrijven die hun bedrijfsvoering voortzetten zonder wijziging of vernieuwing van hun bedrijf (waarvoor een nieuwe natuurvergunning nodig is), de volledig vergunde activiteit mogen blijven uitvoeren.

Bedrijven die wel een vergunning nodig hebben, bijvoorbeeld om uit te breiden, hebben twee opties om ervoor te zorgen dat de neerslag van stikstof niet toeneemt: intern salderen en extern salderen. Bij intern salderen maakt een bedrijf stikstofruimte vrij binnen het eigen project of op de eigen locatie. Bij extern salderen neemt een bedrijf stikstofruimte over van een ander bedrijf dat geheel of gedeeltelijk stopt.

Intern salderen

Provincies en Rijk nemen de 'feitelijk gerealiseerde capaciteit' als uitgangspunt voor intern salderen. Dat betekent dat initiatiefnemers de vergunde stikstofruimte van stallen of productiehallen die daadwerkelijk zijn gebouwd en in gebruik zijn genomen, kunnen inzetten voor nieuwe ontwikkelingen.

Als een ondernemer minder gerealiseerd heeft dan in de vergunning staat, wordt het verschil in ruimte tussen vergunning en realisatie ingenomen bij een wijziging van de bedrijfsvoering. Maar wanneer een bedrijf aantoonbare stappen heeft gezet, of investeringen heeft gedaan om deze ruimte te vullen, zijn er mogelijkheden om daarvan af te wijken.

Dat geldt ook voor bedrijven die innovatieve stikstofemissiereducerende technieken toepassen, projecten die noodzakelijk zijn voor de realisatie van doelen in een Natura 2000-gebied en projecten van algemeen belang of voor de nationale veiligheid, zoals dijkaanleg.

Extern salderen

Bij extern salderen is stikstofdaling het uitgangspunt. Hierbij hebben kabinet en provincies afgesproken hetzelfde uitgangspunt voor extern salderen te hanteren: de 'feitelijk gerealiseerde capaciteit'. Die ruimte mag een bedrijf dat stopt met de activiteiten (saldogever) overdragen aan een bedrijf dat stikstofruimte nodig heeft (saldonemer).

De saldonemer mag 70 procent van de overgedragen stikstofruimte benutten. De overige 30 procent komt ter beschikking van de natuur, samen met de niet-gerealiseerde capaciteit in de vergunning.

In gebiedsprocessen moet volgens het ministerie de komende tijd duidelijk worden op welke wijze daling van stikstofdepositie in natuurgebieden exact vorm gaat krijgen. In sommige gevallen zal – beargumenteerd en onder strikte voorwaarden – een afwijkend percentage gehanteerd moeten worden, om tot voldoende daling van stikstofdepositie te komen. Dit kan zowel omhoog als omlaag afwijken, wanneer de omstandigheden dat toelaten.

Dier- en fosfaatrechten

Bij intern en extern salderen is in de nieuwe provinciale beleidsregels de koppeling met dier- en/of fosfaatrechten losgelaten. Dit is een verantwoordelijkheid van het Rijk. Het kabinet besluit over het innemen van dier- en/of fosfaatrechten bij extern salderen en streeft ernaar dit op 1 februari afgerond te hebben. Tot die tijd is extern salderen met veehouderijen nog niet mogelijk.

Provincies en Rijk willen niet dat er met schaarse stikstofruimte wordt gespeculeerd. Afspraak is dat er een systeem ontwikkeld wordt om dit te voorkomen. Rijk en provincies zijn het er ook over eens dat er bronmaatregelen nodig zijn om de stikstofdepositie te laten dalen en de juridische houdbaarheid te borgen. Hier worden de komende tijd nadere afspraken over gemaakt.

De herziene set beleidsregels moeten nog worden bekrachtigd door de twaalf colleges van Gedeputeerde Staten van de provincies. Naar verwachting gebeurt dat op 9 en 10 december, waarna de beleidsregels gepubliceerd worden. Vrijdag werd duidelijk dat Rijk en provincies overeenstemming hadden bereikt over aangepaste beleidsregels. Destijds werden die nog niet naar buiten gebracht.