Veiligheidsdiensten hebben dierenextremisten in vizier

De minister van Justitie en Veiligheid schoof aan tijdens de vergadering van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) om te spreken over de stalbezetting in Boxtel in mei van dit jaar en hoe politie en justitie daarmee omgaan. De 67 activisten die hierbij betrokken waren, hoorden op 6 november 300 euro boete en twee weken voorwaardelijke celstraf met een proeftijd van twee jaar tegen zich eisen.

Grapperhaus snapt dat veel varkenshouders dit een teleurstellende straf vinden. 'Maar onderschat niet wat de consequenties hiervan zijn', hield hij de boeren voor. 'Als ze nog eens wat doen in deze periode, wordt de gevangenisstraf onvoorwaardelijk. Bovendien hebben ze nu een strafblad, zijn hun gegevens bekend, ook bij de internationale organisaties Interpol en Europol. Dat heeft echt gevolgen voor hen.'

Dreigingsbeeld terrorisme

De veiligheidsdiensten zitten er volgens de bewindsman bovenop. Driemaal per jaar publiceert de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland. Daar staat nu ook het dierenrechtenextremisme in vermeld.

'Sinds ruim een jaar zien wij dat deze vorm van extremisme, na een relatief rustiger periode, weer toeneemt', gaf Grapperhaus aan. 'De dierenrechtenextremisten die in Boxtel de stal binnenvielen, worden gevolgd. De veiligheidsdiensten weten wie het zijn.'

De minister wijst erop dat rechters in Nederland de laatste jaren steeds strenger zijn gaan straffen. Dat is een tendens, mede door nieuwe wetgeving. 'Ik verwacht dat ook het dierenrechtenextremisme strenger bestraft gaat worden door de rechter. Zelf werk ik aan een wet die het motief zwaarder laat meewegen in het strafrecht. Nu kijkt de rechter heel sec naar wat er feitelijk is gebeurd, zoals lokaalvredebreuk of openbare geweldpleging. Als dan het motief is om een bedrijf kapot te maken, te laten stoppen, kan dat zwaarder gaan wegen.'

Recht niet in eigen hand

Grapperhaus roept boeren op om het recht niet in eigen hand te nemen. Hij was dan ook lovend over de varkenshouder in Boxtel die met veel geduld de politie het werk liet doen en bovendien ook nog veel zorg had voor zijn medewerkers.

'Het doel van de activisten is om je uit te lokken. Ze zoeken het conflict op. Loop niet in die val. Anders maak je van de daders slachtoffers. Laat dat niet gebeuren. Een burgeraanhouding is toegestaan, maar wees wel beheerst en denk goed na hoe je dat doet, anders keert het zich tegen je. Maak beelden voor het bewijs, noteer kentekens en laat een deurwaarder eventueel beslag leggen op de auto's die zich op het erf bevinden.'

Verdachte situaties melden

De bewindsman riep de boeren verder op om in geval van verdachte situaties dit te melden aan de politie en de belangenbehartiger, zoals de POV. 'Samen sta je sterker. Wij hebben ook een handelingskader gemaakt voor lokale autoriteiten, zodat duidelijk is hoe er moet worden gehandeld als zoiets zich nog eens voordoet.'

POV-voorzitter Linda Janssen is blij dat minister Grapperhaus uitgebreid de tijd nam om met de varkenshouders over het onderwerp te praten. Wel blijft ze kritisch over de straf die de activisten van de stalbezetting in Boxtel opgelegd kregen.

'Ik vind het belangrijk dat varkenshouders en andere veehouders zich veilig voelen op het eigen bedrijf en kunnen ondernemen. Wij houden de lijntjes met het ministerie en de veiligheidsdiensten kort, zodat we optimaal samenwerken om dit extremisme aan te pakken.'

Stappen voorwaarts zetten

Het geeft bovendien vertrouwen volgens Janssen dat de veiligheidsdiensten erbovenop zitten, zoals de minister aangaf. 'Ik heb meerdere gesprekken gehad met deze mensen en zij hebben veel informatie. Daarnaast zijn de lijntjes kort, waardoor we informatie daar ook snel kwijt kunnen. Door samenwerking kunnen we stappen voorwaarts zetten.' De POV-voorzitter heeft bovendien vertrouwen in de inspanningen van de minister. 'Hij werkt aan een wetswijziging, waarin ook het motief van de daad wordt meegewogen. We blijven dit proces volgen.'