Kanninga's ontstemd over aanscherping bioregels

Pluimveehouders die met 8.700 hennen een gezinsinkomen kunnen verdienen, zijn er niet veel. Rolf en Daniëlle Kanninga uit Gasselternijveen lukt dat wel. Ze realiseren een verhoudingsgewijs hoge marge per ei omdat ze een biologisch-dynamische bedrijfsvoering hanteren. Nieuwe regels voor biologische productie per 2021 dreigen roet in het eten te gooien.

'Op zich is het een goede zaak dat de EU de lat voor de productie van biologisch voedsel hoger wil leggen', zegt Daniëlle Kanninga. Aanscherping van de regels is in het belang van ons als producenten omdat we daarmee voorsprong houden op de reguliere productie. Maar wat nu dreigt, is dat we per 2021 met ingrijpende aanpassingen van de regels te maken krijgen; ook nog eens zonder overgangstermijn.'

Wintergarten

De pijn zit vooral in twee aanpassingen van de spelregels. De eerste is dat het straks niet meer toegestaan is om de wintergarten, de overdekte uitloop, mee te tellen als staloppervlak bij het bepalen van de dieraantallen. De Nederlandse overheid heeft het meetellen van de wintergarten jaren gedoogd. Certificaten zijn hierop uitgegeven en financieringen en stallen zijn hierop ingesteld.

'Ook onze overheid heeft hier steken laten vallen', luidt het verwijt. 'Wij hebben een ruime wintergarten voor onze kippen. Als we die oppervlakte niet meer mogen meerekenen, zakt ons aantal hennen van 8.700 naar 6.600. Dan moeten we bijna een derde van onze hennen en hanen inleveren. Ik hoef niet uit te leggen wat dit betekent voor de opbrengsten.'

KAT-certificering

De Drentse pluimveehouders puzzelden volop. Zoeken naar mogelijkheden die de pijn verzachten. Het veranderen van de overdekte uitloop in echte stalruimte is geen optie. 'De biologische regels staan het toe om kippen te houden zonder overdekte uitloop, maar we hebben met ons bedrijf ook te maken met de KAT-certificering. Die is belangrijk voor onze afzet op de Duitse markt.'

Wordt de huidige wintergarten bij de familie Kanninga gebruikt als stalruimte, dan wordt de stal breder dan 15 meter en moet volgens de KAT-regels aan beide zijden van de stal een overdekte uitloop worden gerealiseerd. 'Dat is bij ons heel lastig.'

Volièresysteem

De Kanninga's zien wel ruimte voor een andere optie. Ze hebben het 'geluk' dat een helft van de stal nog bestaat uit traditionele grondhuisvesting. De ondernemers zijn van plan om ook dit deel van de stal voor 2021 uit te rusten met een volièresysteem met etages waardoor het staloppervlak toeneemt; een investering van ongeveer 100.000 euro.

'En dan nog moeten we achthonderd à negenhonderd hennen inleveren', verzucht Daniëlle Kanninga.

Ontwormen

Nog een lastig onderdeel van de nieuwe regels is de introductie van een wachttermijn van minimaal 48 uur bij gebruik van diergeneesmiddelen en antiparasitaire middelen. Rolf Kanninga legt uit dat deze regel vooral gevolgen heeft voor het ontwormen. 'We zetten alleen een kuur in na mestonderzoek op advies van de dierenarts. De frequentie van ontwormen wisselt, maar gemiddeld gebeurt het toch gauw vier keer per ronde.'

In de huidige situatie heeft ontwormen van biologische hennen geen gevolgen voor de eierafzet. Dat is wel het geval als er een verplichte wachttermijn komt. 'Tijdens de ontwormkuur en twee dagen daarna, dus ongeveer een week, mogen we dan onze eieren niet als biologisch-dynamisch verkopen en kunnen we ze alleen kwijt aan de eierverwerkende industrie. In ons geval betekent dat een 70 procent lagere opbrengstprijs. Vier keer ontwormen in een legronde betekent dus een enorme financiële derving.'

Rigide

De ondernemers hopen dat de EU de komende maanden de regels rondom de introductie van een wachttermijn iets afzwakt. Zij snappen dat de EU niet wil dat biologische hennenhouders hun kippen standaard ontwormen. Maar wat de EU nu voorstaat, noemen zij rigide en met negatieve gevolgen voor het dierenwelzijn als biologische hennenhouders besluiten om dan maar niet meer te ontwormen.

'Een kip met een wormbesmetting voelt zich ellendig', zegt Kanninga. 'Wij hopen dat er ruimte komt om toch twee, drie keer per jaar te ontwormen zonder dat dat gevolgen heeft voor de eierafzet. Dat kan ook helpen om kofferbakpraktijken te voorkomen.'