Schouten verhoogt mestboetes niet

Het ministerie van landbouw liet Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM) onderzoek doen naar de hoogte van de boetes, het economisch voordeel van een overtreding en vervolgens de afschrikwekkendheid van de boetes te beoordelen.

Volgens CDM zitten de huidige bestuurlijke boetes voor overtreding van artikelen 7, 8, 14, 21 en 33 van de Meststoffenwet voor varkens- en rundveemest gemiddeld genomen een factor twee à vier hoger dan de mestafzetkosten die gemiddeld genomen in 2016 werden betaald. Daarmee zijn de boetes volgens de commissie gemiddeld genomen hoog genoeg om het economisch voordeel van mestfraude te ontnemen, stelt de minister in een Kamerbrief.

Mestafzetkosten

Voor pluimveemest zijn de huidige bestuurlijke boetes voor overtreding van de gebruiksnormen en mestafzet een factor twintig tot veertig hoger dan de gemiddelde mestafzetkosten. De boetes zijn gelinkt aan de hoeveelheid fosfaat en stikstof in de mest en de pluimveemest heeft hoge gehalten aan stikstof en fosfaat. Daarbij zijn de mestafzetkosten voor pluimveemest van 11 euro per ton laag ten opzichte van bijvoorbeeld de 20 euro voor varkensmest.

CDM stelt op grond van berekeningen vast dat bij de huidige boetetarieven fraude bij de afzet van pluimveemest gemiddeld genomen niet loont bij een pakkans van 2 procent of meer. Bij varkensmest en rundveemest is dat gemiddeld genomen het geval bij een pakkans van 22 procent of meer.

Minister Schouten stelt verder in de brief dat de boetebedragen daarmee bestaan uit het wegnemen van economisch voordeel, met daarbovenop nog een bestraffend element. Daarmee is in haar ogen een verhoging van de boetebedragen niet nodig. Zeker ook omdat de mestafzetkosten, vooral bij varkensbedrijven, een behoorlijk effect hebben op het inkomen van de ondernemer.

Ook sancties

Daar komt volgens de minister bij dat naast het opleggen van boetes ook andere maatregelen kunnen worden getroffen, zoals uitsluiting en terugvordering van subsidies, opname in een frauderegister en extra onderzoeken naar de bedrijfsvoering en de eigendom van het bedrijf, de zogenaamde Bibob-onderzoeken. Bij dat laatste onderzoek kan in het uiterste geval een vergunning worden ingetrokken.

Wel zet de minister in op het vergroten van de pakkans. Hiervoor wil ze de informatieuitwisseling tussen toezichthouders verbeteren en meer gebruik maken van datatechnologie en verantwoordingssystemen moderniseren. Op die manier moeten meststromen realtime kunnen worden gevolgd.