Paarden gedijen goed in actiefstal na wenperiode

Wie Actiefstal Op de Brant in Nuth betreedt, zou kunnen denken dat het hier om een niet al te afwijkende paardenhouderij gaat. In een grote schuur staan vier paarden aan het voerhek gezapig op een portie hooi te kauwen. Wie wat verder kijkt, ziet dat het hier niet om een reguliere paardengroepshuisvesting van loopstal met uitloop gaat.

Via het hooigebied kunnen de paarden namelijk via een pad met een aantal brede traptreden het glooiende Limburgse landschap beklimmen richting een volgend gebied, de weides of de slaapstal. De paden en paddocks zijn gedraineerd en hebben verschillende ondergronden, zoals zand, matten, gravel en klinkers. Tussen verschillende gebieden zitten toegangspoorten.

Houten huisje

In een lochmattenpaddock die uitkijkt op de buitenrijbaan, staat een houten huisje met een krachtvoerautomaat. Een paard staat in de door hout afgebakende smalle krachtvoerbox en houdt zijn hoofd bij de sensorplaat. Steeds als hij dit doet, activeert de chip in zijn halsband de automaat en vallen brokjes in de voerbak in de roestvrijstalen trog in de zijwand.

Enkele paarden staan achter het huisje op hun beurt te wachten. 'Ze weten precies hoe ze voer moeten krijgen', lacht Ilse Limpens, met haar partner Ralph Rijstenbil eigenaar van Actiefstal Op de Brant.

Intensieve start

Dat was in het begin wel anders. Toen de actiefstal rond de jaarwisseling in gebruik werd genomen, moesten de paarden erg wennen. 'Het grootste werk was om de paarden aan het lopen te krijgen en zelfredzaam te maken. In de automaten gaan de saloondeuren achter de paarden dicht en de ruimte in het krachtvoerstation is smal. Dat vonden ze spannend.'

De paarden moesten elke dag door de poortjes worden geleid. 'Zo'n dertig paarden, elk vijf of zes keer per dag. Heel intensief', herinnert Limpens zich. 'En het bleef niet bij overdag, want op de app zagen we dat de paarden niet snapten dat ze 's nachts ook voer konden krijgen of naar andere gebieden konden gaan. Daarom hebben we ze ook 's nachts begeleid.' Het ene paard begreep sneller hoe het werkte dan het andere. 'Bij een enkel paard duurde het vier maanden voordat hij zelf door het laatste poortje ging.'

Afkijken

Opvallend noemen de paardenhouders het dat paarden die nieuw in de groep komen, het sensorsysteem veel sneller doorhebben. 'Blijkbaar kijken ze bij elkaar af hoe het moet. Goed voorbeeld doet goed volgen. Nieuwe paarden gaan eerst in de wen-paddock. Na een paar dagen hinniken ze al naar de anderen dat ze mee willen de verschillende gebieden in. Dat gaat bijna als vanzelf', zegt Rijstenbil.

Is een actiefstal geschikt voor alle paarden? Nee, voor een enkel paard werkt het niet, constateert Limpens. 'Maar dat komt dan meer omdat zo'n paard altijd alleen heeft gestaan en niet heeft geleerd te functioneren in een groep.'

Rustige sfeer

Dat gaat niet op voor de 33 paarden die nu rondscharrelen in de Limburgse actiefstal. Opvallend is de rustige sfeer. Natuurlijk wordt er af en toe weleens wat gemorreld onderling, maar de paarden staan er allemaal ontspannen bij. 'We krijgen weleens van klanten terug dat ze het idee hebben dat de paarden hier lekker op hun gemak rondscharrelen met een strootje in hun mond', lacht Rijstenbil.

'Deze manier van paarden houden voldoet goed aan de essentiële behoeften van een paard: veel vrije beweging en sociale contacten met andere paarden', zegt Limpens. 'We merken dat het gezond is voor de paarden. Een paard met bijvoorbeeld peesproblemen doet het hier goed. En de osteopaat die hier komt, merkt dat de paarden veel losser zijn in hun lijf.'

Dat is volgens Rijstenbil niet zo gek: volgens de gps loopt een paard gemiddeld 10 kilometer per dag in de actiefstal. Dat lijkt veel op hoe paarden in het wild leven: de hele dag door hapje-stapje.

Welzijn nieuwe trend

Valt er niets meer te wensen voor de hippische ondernemers? 'Qua welzijn voor de paarden zijn we er enorm op vooruitgegaan. Dat is ook de trend van deze tijd. Vroeger werden paarden in stands vastgebonden, daarna in boxen gehouden. Dit zijn weer nieuwe ontwikkelingen. Door handig gebruik te maken van techniek besparen we bovendien op arbeid', zegt Rijstenbil, die voorrekent tweeënhalf uur per dag met het schoonmaken van het terrein en het aanvullen van voer bezig te zijn.

De groep paarden kan nog wel wat uitgebreid worden, maar de bijbehorende klantenkring niet. 'We hebben geen grote parkeerplaats of kantine. We hebben dertig klanten. Dat kunnen er geen zestig worden. Bovendien wonen we hier en onze kinderen spelen op het erf. Het moet wel overzichtelijk blijven.'