Sensoren maken mens niet onmisbaar

Met het gebruik van sensoren en de juiste software is het mogelijk om snel afwijkingen op te sporen bij dieren. Over de vraag: Hoe zorg je ervoor dat Precision Livestock Farming (PLF) het dierenwelzijn ook echt verbeterd? hield Tuyttens, in een lezing tijdens het Europese Dierwetenschapscongres (EAAP) congres in Gent.

Kansen

Precision Livestock Farming (PLF) biedt volgens Tuyttens van het Vlaamse Instituut voor Landbouw, Visserij- en Voedingsonderzoek, zeker kansen om het dierenwelzijn te verbeteren. De onderzoeker noemt als bijvoorbeeld sensoren die de lichaamstemperatuur of de beweging meten, camera’s met speciale software die het eet-, drink- of liggedrag monitoren en bijvoorbeeld voercomputers die gekoppeld zijn aan individuele dierherkenning.

'Daarmee is in een vroeg stadium en vaak ook beter vast te stellen dat er iets aan de hand is. Door vervolgens bijvoorbeeld het klimaat aan te passen of de voeding is in te spelen op die situatie en het dierenwelzijn te verbeteren', geeft Tuyttens aan.

Knelpunten

Wel blijkt uit de woorden van Tuyttens dat er een aantal knelpunten zijn waardoor een beter dierenwelzijn niet altijd zomaar haalbaar is. Ten eerste kan de techniek falen. Een sensor kan stuk of verloren gaan, de verbinding naar de computer kan afbreken of er is bijvoorbeeld stroomuitval.

De dierverzorger zal daarom geregeld moeten controleren of het systeem nog functioneert en bijvoorbeeld zorgen voor een back-up in geval een computer uitvalt of bij stroomuitval. Een ander punt is dat de sensoren geen overlast mogen veroorzaken voor het dier. Anders is het juist nadelig voor het dierenwelzijn.

Correlatie meting en welzijn

Volgende vraag is, aldus Tuyttens, of de metingen van de sensoren een goede correlatie hebben met het dierenwelzijn. 'Het mag niet zo zijn dat de vraag of het welzijn goed of slecht is alleen wordt gebaseerd op de zaken die een sensor kan meten.'

Goed onderzoek naar de relatie tussen dierenwelzijn en de metingen van de sensoren noemt Tuyttens, daarvoor een basis vereiste. 'En daarnaast blijven andere beoordelingen van het welzijn nodig.'

Bij het valideren van de relatie tussen metingen met de sensoren en het dierenwelzijn noemt Tuyttens het ook van belang om te weten of deze metingen onder alle omstandigheden een goed zicht bieden op het dierenwelzijn.

'Gelden ze ook bij minder bekende welzijnsproblemen en afwijkende situaties of huisvestingssystemen, of voor individuele dieren?' Om dat te kunnen beantwoorden geeft Tuyttens aan dat er validatie moet plaatsvinden in veel verschillende systemen en bedrijfsomstandigheden.

Niet minder aandacht

Tuyttens: 'Toenemende automatisering en inzet van PLF mag er niet toe leiden dat er minder aandacht komt voor de verzorging van de dieren. Dat kan er namelijk voor zorgen dat de kennis en het vakmanschap van de dierverzorger/varkenshouder achteruit gaat.'

De zorg van de Belgische onderzoeker is dat de mens zich dan meer op de technologie dan de dieren richt. Als er minder contact is met de dieren zullen de varkens ook anders reageren op de verzorgers en kan het zijn, geeft Tuyttens aan, dat dierenwelzijnsproblemen niet worden opgemerkt. 'Specifieke training en scholing is nodig om dit te voorkomen.'