Veel onrust over pilots natuurbeheer in de veenweiden

Vanaf 2022 betaalt de provincie niet langer voor het agrarisch natuurbeheer in de huidige vorm, maar wil door middel van pilots in de Eilandspolder-West, Mijzenpolder en het Wormer- en Jisperveld een overgang maken. In de praktijk betekent dat onder andere geen gebruik van drijfmest, geen inzet van schapen als begrazers, geen nabeweiding en geen derogatie op de landbouwpercelen.

Verder vielen in De Rijp termen als 'onteigening', 'ontpachting' en 'schrappen van beheersvergoedingen', heel slecht, blikt melkveehouder Simon Ruiter in Eilandspolder terug op de bijeenkomst. Als bestuurder hield hij zich jaren bezig met het agrarische beheer in de veenweiden.

Pertinent onjuist

Het stuit Ruiter vooral tegen de borst dat er vooraf weinig contact is geweest met ondernemers in het gebied om de nieuwe lijn te toetsen. 'Het gevoel heerst, dat de agrarische sector niet voldoende zorg kan dragen voor de natuur en dat is pertinent onjuist. De beheerresultaten zijn juist goed. En de provincie doet nu voorkomen dat de plannen met inbreng van de agrariërs zijn ontwikkeld. Dat klopt absoluut niet.'

Volgens lokaal bestuurder Ineke Kramer-Pepping van LTO Noord was het merendeel van de ruim 150 aanwezigen dan ook niet voorbereid op de plannen die provincie ontvouwde. 'Hoewel de sfeer gaandeweg de avond grimmiger werd, konden veel aanwezigen de gevolgen niet gelijk overzien.'

Volledig afhankelijk

Kramer kreeg nade bijeenkomst dan ook al veel verontruste veehouders aan de telefoon. 'Sommigen van hen zijn erg of volledig afhankelijk van de percelen die ze van een natuurorganisatie pachten. Ze hebben de gronden veelal dertig tot veertig in beheer en voelen zich afgeserveerd.'

De toekomst van die bedrijven staat volledig op de tocht als de vergoedingen voor beheer straks een veel zwaarder regime krijgen, stelt Kramer. 'De pilot biedt contracten aan voor twaalf jaar, waarbij ondernemers niet tussentijds mogen afhaken en zonder dat ze weten wat het vervolg is na die periode.'

Gebiedsregisseur

Ook in het aanstellen van een gebiedsregisseur die het beheer in een gebied aanstuurt, schuilt een risico, meent Kramer. 'Een adviserende rol kan goed werken, maar de gebiedsregisseur mag absoluut niet bindend zijn, omdat er dan onwerkbare situaties ontstaan voor de boeren.'

LTO Noord adviseert agrariërs in de drie pilotgebieden dat ze hun kans moeten pakken om een passend en werkbaar concept af te dwingen tijdens de bijeenkomsten. Kramer: 'Het is van essentieel belang om collectief de eerste gesprekken aan te gaan. Overdenk de opties goed, neem geen overhaaste beslissingen, houd vast aan de bestaande pachtcontracten en raadpleeg de juiste mensen met kennis van zaken.'