Maakt Donald Trump Amerika 'great again'?

De Amerikaanse president is de strijd aangegaan met menig handelspartner, sinds de verkiezingen in november 2016. Zo liet hij het Trans-Pacific Partnership (TPP) klappen, waardoor de handelsrelatie met Japan bevroor. Daarnaast speelt de strijd met Canada en Mexico over een nieuw Noord-Amerikaans handelsakkoord (NAFTA).

'Mexico is voor melkveehouders de belangrijkste exportmarkt', vertelt Evert van der Sluis. De geboren Nederlander is als professor in de economie al twintig jaar verbonden aan de South Dakota State University in Brookings. 'Het Amerikaanse ministerie van Landbouw becijferde dat het waarschijnlijk omgerekend gaat om bijna 2 euro per 100 kilo melk aan verlies op de melkprijs.'

Bekendste gevechten

De bekendste gevechten die Trump voert zijn de vergrendeling van de grens met Mexico en de handelsoorlog met China. Het eerste beïnvloedt veel agrarische bedrijven, omdat gastarbeiders uit Centraal-Amerika daar veel werk verzetten. Het tweede heeft vooral een negatieve invloed op de prijs van soja. Een belangrijke teelt voor het grootste deel van de Amerikaanse akkerbouwers.

China neemt geen sojaboon meer af en tot een jaar geleden kocht dit land nog een derde van de totale Amerikaanse productie. Alles wijst er dan ook op dat veel akkerbouwers in de VS komend jaar minder soja planten en inzetten op meer hectares korrelmais.

Vrije ondernemers

Dat Trump onder veel boeren nog niet is afgeschreven, heeft meerdere redenen. Een belangrijke is dat hij de boeren voor de dalende prijzen en afzet compenseert met staatssteun, stelt Van der Sluis. 'Boeren in de VS willen graag als vrije ondernemers worden gezien, die niet net als de Europese collega's steun krijgen van de eigen regering of Brussel. Maar wie verder kijkt, ziet dat veel Amerikaanse boeren over overheidssteun weinig te klagen hebben.'

Bovenop de standaard steun kwam Trump eind juli opnieuw met de toezegging van een pakket ter waarde van 16 miljard dollar. Melkveehouders krijgen uit die pot omgerekend zo'n 3.500 euro bij een jaarleverantie van een miljoen liter melk. De gemiddelde Amerikaanse melkveehouder levert ruim 2 miljoen liter melk en ontvangt op basis daarvan ruim 7.000 euro. Akkerbouwers krijgen 15 tot 150 dollar per acre (2,3 acre = 1 hectare) uitbetaald, afhankelijk van de staat waarin ze boeren. Varkenshouders krijgen 11 dollar per varken uitgekeerd.

Kritiek wordt steviger

Zowel over het beleid van Trump als over zijn steunmaatregelen wordt onder Amerikaanse boeren divers gedacht en gesproken. De meerderheid lijkt hem nog te steeds te steunen, maar de kritiek van anderen wordt steviger.

Zo zegt Jerry Jennissen, die in Brooten Minnesota 250 koeien melkt en een kaasmakerij runt met zijn familie: 'Trump zet ons voor schut. Ik schaam mij diep over hoe hij zich opstelt. Ik hoop echt dat de wereld weet en denkt over achttien maanden, na de volgende verkiezingen, dat dit niet de VS is die ze zagen en hoorden, maar een individuele gekke vent.'

Lowell Schafer, die met zijn broer en neef 2.200 zeugen, 350 hectare akkerland en 800 stuks vleesvee houdt, denkt er net zo over. 'Ik ben republikein in hart en nieren en heb dan ook voor Trump gestemd. Ik dacht echt: hij is een zakenman, dat is net wat we nodig hebben. Maar ik ben zwaar teleurgesteld', zegt hij.

'Grote Donald-show'

'Het is de grote Donald-show geworden, dat irriteert mij mateloos. Al tientallen jaren komen hier gastwerkers uit Centraal-Amerika en veruit de meesten daarvan werken hard en gedragen zich prima. Waarom zou dat in vredesnaam nu anders moeten?'

Brian Ryberg runt in Buffalo Lake een bedrijf met 3.500 hectare soja, mais en suikerbieten. Hij staat er anders in. 'Wij hebben dit jaar minder soja geplant, omdat we bang zijn voor lagere prijzen door de handelsoorlog die Trump voert. De strijd met China kost ons dus nu al geld, maar ik sta er vooralsnog wel achter', vertelt hij.

'Wat ik waardeer is dat Trump ons als boeren echt ziet staan. Vorige regeringen wisten niet eens van ons bestaan, dacht ik vaak. Wat ik niet waardeer, is dat irritante getwitter van hem. Daarmee lijkt hij op een verwende, puberende tiener.'