Groente verspillen? Niet met Little & Fresh

Bij de Jumbo Foodmarkt in Leidschendam doen groente- en fruitdistributeur The Greenery en groenteveredelingsbedrijf Rijk Zwaan een pilot met biologisch geteelde kleine groentes onder de naam Little & Fresh.

Het doel is om voedselverspilling tegen te gaan, vooral in het groeiende aantal een- en tweepersoonshuishoudens in Nederland. Ook spelen de initiatiefnemers in op de toenemende behoefte aan biologisch en onverpakt.

Maatschappelijke discussie

De bedenker van Little & Fresh is Adri Jonkers, grondlegger van familiebedrijf en biologische groentekwekerij Oirschot Organics in Middelbeers. De maatschappelijke discussie over voedselverspilling bracht hem op het idee van kleinere groentes.

'Dat werd concreet, toen ik vijf jaar geleden een verzoek kreeg om snackgroentes te gaan kweken. Dat is niets geworden, want die vond ik te klein, maar het bracht me wel op de gedachte om op zoek te gaan naar kleinere groenterassen.'

Experimenteren

Jonkers ging met steun van Stuurgroep Landbouw Innovatie Noord-Brabant experimenteren met groenterassen van over de hele wereld. Omdat certificeringsinstantie SKAL voor de biologische teelt strenge eisen stelt aan de zaden, moest hij tientallen keren een ontheffing aanvragen.

Hoewel een groot deel van de rassen niet aan de verwachtingen voldeed, lukte het in 2016 om enkele kleine groentes te ontwikkelen die Oirschot Organics op de markt kon brengen. Het viel niet mee om partijen te vinden die de kleine groentes wilden verkopen.

Naturelle

Daarom zocht Jonkers contact met Naturelle, de biologische tak van The Greenery, waar hij zijn groente afzet. Samen met Rijk Zwaan deed de distributeur onderzoek naar de behoeftes van consumenten en de mogelijkheden om kleinere groentes commercieel op de markt te brengen.

De potentiële vraag naar kleine groentes bleek hoog te zijn en een positief sentiment op te roepen bij consumenten door de discussie rondom verspilling, zegt Harm-Jan Eikelenboom, marketingmanager bij The Greenery.

Veldproeven

Met bestaande zaden deed Rijk Zwaan veldproeven waarbij ze de groentes dicht bij elkaar zetten. 'Daarbij zagen we dat bij het ene ras alle groentes ongeveer even klein bleven en bij het andere verdringing optrad en je bijvoorbeeld één grote en daarnaast allemaal kleine kropjes sla had', vertelt Heleen Bos, specialist marketing organics bij Rijk Zwaan, dat ook de smaak en de textuur van de groentes beoordeelde.

Samen met The Greenery deed het veredelingsbedrijf ook onderzoek naar de gevolgen voor de teelt en de verkoop. Kleinere groentes betekenen een lagere opbrengst per plant voor groentes als bloemkool en broccoli, maar door een groter aantal per hectare die een kweker mogelijk vroeger kan oogsten, valt dat nadeel voor een deel weg.

Arbeidsintensief

Voor vruchtgroentes als komkommer of aubergine gaat het om rassen die evenveel vruchten vormen als gebruikelijk, maar dan kleiner. Dat levert een arbeidsintensiever logistiek proces op.

Aan de pilot doen acht telers mee, onder wie Jonkers. 'Maar we hebben grote ambities', zegt Eikelenboom. 'We zijn ook in gesprek met buitenlandse telers om een jaarrond assortiment te kunnen bieden.' De betrokken partijen overleggen regelmatig om issues op het gebied van kwaliteit of houdbaarheid te ondervangen.

Courgette, aubergine, venkel, broccoli, verschillende soorten kool, prei, andijvie, komkommer, drie kleuren paprika's en vier soorten sla maken deel uit van de pilot, maar het is de bedoeling om het assortiment verder uit te breiden. De groentes liggen onverpakt in de winkel, voorzien van een sticker.

Korte logistieke keten

Om de groentes zo vers mogelijk te houden, is de logistieke keten zo kort mogelijk: 's morgens geoogste groentes gaan 's middags naar The Greenery, 's nachts naar de distributiecentra van de retailer en daarna zo snel mogelijk naar de winkel.

'Onverpakt product geeft de nodige uitdagingen op het gebied van houdbaarheid. Vooral bladgewassen zijn kwetsbaar. We zijn nu aan het testen met een aantal interessante nieuwe plasticloze verpakkingsopties', zegt de marketingmanager.

Opschalen

De pilot loopt zeker door tot het eind van het jaar met als doel om aan het begin van het groenteseizoen in 2020 op te gaan schalen, vertelt Eikelenboom. Volgens de betrokken telers is de smaak van de kleine groentes beter dan van grotere.

Jonkers heeft goede hoop dat Little & Fresh nu een commercieel succes zal worden. 'Ik ben nog nooit mensen tegengekomen die niet enthousiast waren over het idee. Hoe mooi zou het zijn als je de seizoenen in de supermarkten terugziet? Want wat is er nu lekkerder dan bijvoorbeeld peultjes met worteltjes? Maar dan wel afgestemd op de behoefte van een huishouden.'