Veel animo voor boerenerven rond Utrecht

Marc Veeningen zoekt ruimte om een muziekboerderij te beginnen met de draaiorgels die zijn vader bouwde. 'Jonge gezinnen in de Leidsche Rijn zijn op zoek naar authenticiteit. Geitenboerderij Geertje's Hoeve is populair. Kinderen willen graag weten hoe dingen worden gemaakt', beredeneerde hij tijdens zijn pitch.

Helene Kalisvaart wil een klooikeet openen waar kinderen met hulp van vaklieden een ambacht leren. 'Kinderen zitten nu te veel aan beeldschermen geplakt. Op het erf leren ze dingen waar ze de rest van hun leven profijt van hebben.'

Steeds populairder

Pieter Parmentier ziet vooral iets in sociaal, duurzaam en kleinschalig wonen voor ouderen op het platteland. Hij is de man achter Erfdelen en vond 1.500 mensen die interesse hebben in een voormalig agrarisch bedrijf. 'Het wonen op het platteland wordt steeds populairder. Veel mensen zijn alleenstaand en snakken ernaar om met anderen te wonen op het erf.'

Projectleider van O-gen Hans Hubers merkt dat er met name onder senioren behoefte is aan buitenruimte. 'Ze kunnen niet altijd zelfstandig wonen, maar in gemeenschapsvorm zien ze dat wel zitten. Ook is er een groeiende behoefte aan 'tiny houses'. Steeds meer gaat het om kleine sociale community's met gelijkgestemden.'

'Hun ideeën zijn vaak moeilijker uitvoerbaar dan gedacht', beaamt Hubers. 'Er moeten nogal wat hobbels overwonnen worden en het vraagt veel kennis en uithoudingsvermogen. Oud-boeren zien het niet altijd zitten om buren te krijgen, ze zijn gehecht aan hun privacy. Cultureel en mentaal zijn er vaak nog grote afstanden.'

Geleidelijk afbouwen

Daarbij komt ook dat overheden het lastig vinden om handen en voeten te geven aan deze plattelandsontwikkeling. 'Boeren willen vaak hun bedrijf geleidelijk afbouwen. Maar daar kunnen gemeenten in hun ruimtelijke ordening nog niet veel mee. Je hebt een agrarisch bedrijf of je hebt het niet, er is nog geen tussenweg.'

Waar het wel gelukt is, is in Wijk bij Duurstede. Daar werd een voormalig agrarisch bedrijf herbouwd tot De Steenen Kamer met vijf luxe levensloopbestendige woningen voor senioren in een groot gemeenschappelijk park. Initiatiefnemer is directeur Raoul Rijntjes van Cambio Vastgoed Beheer. 'Er was achterstallig onderhoud, het pand dreigde te vervallen en het werd voor de bewoner te groot om te onderhouden.'

Door alle partijen te enthousiasmeren, creëer je draagvlak om er samen iets moois van te maken, is zijn overtuiging. 'Wanneer bewoners, provincie en gemeente enthousiast zijn, ontstaat er vanzelf een soort vliegwiel. Door goed te luisteren, slim te zijn en maatwerk te leveren kun je iets moois maken.'

Locaties met 'X-factor'

Rijntjes vervolgt: 'Resultaat is een behoud van de karakteristieke agrarische panden, het uitkomen van de wens van bewoners om daar te kunnen blijven wonen en een woonconcept voor gelijkgestemden.' Hij is vooral op zoek naar locaties met een 'X-factor'. Dat is voor de Steenen Kamer het gezamenlijke privépark van 2 hectare met onder andere hoogstamboomgaard, picknickplekken en vissteiger.

'Wij vinden duurzaamheid heel belangrijk. Zo hebben we juridisch geborgd dat bewoners geen Gamma-schuttingen en schuurtjes kunnen neerzetten om het park en de unieke woonvorm te behouden. Natuurlijk moet het rendabel zijn. Maar we vinden het belangrijker om samen iets moois te bouwen dan zoveel mogelijk winst te genereren.'