'Opleiding zien als investering in jezelf'

Het heet de Topopleiding Melkveehouderij, duurt vijf maanden, zit tussen mbo- en hbo-niveau in en is bedoeld voor boeren die met hun voeten in de klei staan. Op het programma staan thema's als grasland, energie en kwaliteitsborging. Vorige maand is een derde lichting gecertificeerd. 'We krijgen volop aanvragen', zegt opleidingsmanager Ton Westerveld, verbonden aan Wellantcollege.

Volgens Westerveld is de opleiding erg praktijkgericht en werken ondernemers aan hun eigen vraagstuk. 'Van bedrijfsovername tot efficiënter werken en van duurzaam investeren tot het starten van een neventak. Het draait om de vraag: hoe breng ik vernieuwing tot stand?'

Eén dag in de week zijn er lessen met wisselende gastdocenten en coaches vanuit Wellantcollege. Westerveld: 'Je leert ook veel van elkaar, want iedereen heeft een ander bedrijf en andere vraagstukken. Die combinatie maakt de waardering voor deze opleiding hoog.'

Kosten: 3.000 euro

Westerveld ziet een opleiding als 'een investering in jezelf'. De kosten, 3.000 euro, vindt hij te overzien. De cursus is ruim drie jaar geleden tot stand gekomen met hulp van melkveehouders, LTO Nederland en vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven. 'Het is dus echt een antwoord op de behoefte van ondernemers.'

Bij HAS Hogeschool in Den Bosch is ook alle kennis in huis over de veehouderij, maar de vraag naar bij- of nascholing is binnen die sectoren klein.

'Heel anders is het in de tuinbouw', concludeert Anouk van Rossum, adviseur Bedrijfsopleidingen. 'Tuinbouwondernemers zien echt het nut en de noodzaak van opleiden, van teelttechniek tot ondernemerschap. Het gaat met name om ondernemers met personeel. De echt grote bedrijven bieden ook bedrijfsleiders en andere medewerkers scholing aan.'

Scholingsbereidheid

Van Rossum ervaart dat de scholingsbereidheid in de agrarische sector uiteenloopt. 'Veehouders zien opleiden meer als een dubbele kostenpost, zowel in tijd als in geld, terwijl tuinders eerder denken in een investering die uiteindelijk geld oplevert. Tuinders zien ook dat jonge medewerkers op de hoogte zijn van de nieuwste ontwikkelingen en dan groeit de behoefte om jezelf bij te scholen.'

Rien Komen is sinds dit jaar lid van het college van bestuur van Aeres. De onderwijsinstelling biedt in de volle breedte opleidingen, van praktijkonderwijs tot hbo, voor jong en oud en voor diverse sectoren. Ieder jaar kloppen meer dan 15.000 cursisten aan voor groen onderwijs, naast de reguliere studenten.

'Juist door de combinatie van studenten en volwassenen snijdt het mes aan twee kanten, want mensen uit de praktijk brengen de vraagstukken van de toekomst in het onderwijs', zegt Komen. Hij noemt de samenwerking in het onderwijs, zoals via het Groenpact, uniek.

Leven lang leren

'Een leven lang leren is een van de speerpunten van ons beleid. Maar ook de transitie in de land- en tuinbouw en de nieuwe vraagstukken waar ondernemers mee te maken krijgen. Van technologische ontwikkelingen als het gebruik van data voor precisielandbouw, tot het leggen van nieuwe verbindingen met het stedelijk gebied', vertelt Komen.
'Wij verwachten dat docenten bij boeren en tuinders aan de keukentafel komen om praktijkervaring op te halen en deze te vertalen naar het onderwijs.'

Zowel Aeres, HAS als Wellantcollege willen de komende jaren meer ondernemers in de schoolbanken krijgen. Wellantcollege doet dat door de komende jaren het klassieke roostersysteem om te gooien en vakken apart (modulair) aan te bieden, zoals melken of fokkerij. Wellantcollege werkt ook aan een cursus over hoe je je bedrijf in de markt zet.

Aeres speelt in op de ontwikkeling dat steeds meer ondernemers, al dan niet ondersteund door de overheid, een beroep zullen doen op na- en bijscholing. HAS Den Bosch wil samen met erfbetreders zoals accountants en scholingsadviseurs optrekken, om meer boeren en tuinders het onderwijs in te trekken.
'Het gezamenlijke doel is de sector vooruithelpen', zegt Van Rossum. 'Daarbij komt de focus meer op persoonlijke vaardigheden te liggen, zoals een goede dialoog voeren.'