Seinen voor biologische bol staan op groen

De biologische bloembol is een nicheproduct waarvan de productie de afgelopen jaren nauwelijks is gegroeid. Ging het in 2016 om zeven kwekers en een areaal van 30 hectare, in 2019 is dat niet veel anders.

Annelies Timmerman van Ecobulbs in Benningbroek kweekt tulpen, krokussen en winterakonieten en is aangesloten bij de vereniging van biologische bollentelers Biobol. Zij heeft de afgelopen jaren een toename gezien in de verkoop van biologische bollen, vooral in Oostenrijk en Zwitserland en in iets mindere mate in Duitsland. 'Nederland is met een inhaalslag bezig. Dat merkte ik bijvoorbeeld op de Bio-beurs in Zwolle.'

Toename

Biobol verwacht dat de productie van biologische bloembollen in de nabije toekomst zal groeien. 'We hebben het afgelopen jaar minder biologische bollen als gangbaar hoeven te verkopen en zien een toename van de vraag', zegt voorzitter Jan Timmerman, gladiolenkweker in Enkhuizen.

Om al zijn klanten te kunnen beleveren, heeft Timmerman zijn toevlucht genomen tot huurpercelen bij biologische akkerbouwers in de Flevopolder. Dat doet ook tulpenkwekerij en -broeierij EKO-flora in Oostwoud. Op die manier kan het totale areaal biologische bollen zonder nieuwe bedrijven toenemen.

Drempel

Volgens de voorzitter van Biobol is het een hele drempel om over te stappen naar biologische bollenteelt. Het vraagt om een andere instelling, waarbij de natuur meer haar gang kan gaan en alleen door SKAL goedgekeurde gewasbescherming is toegestaan.

Geïnteresseerden zijn bang voor een lagere opbrengst per hectare, omdat de kans op ziektes en plagen hoger is. En biologische teelt is arbeidsintensiever vanwege het schoffelen en wieden van onkruid.

Administratieve rompslomp

Ook brengt de overschakeling naar biologische teelt nogal wat administratieve rompslomp met zich mee. Het duurt een paar jaar om over te schakelen en als je dat in delen doet, moet je voldoen aan strenge voorschriften wat betreft de scheiding van biologische en gangbare teelt. Die is bedoeld om te garanderen dat gangbaar product niet als biologisch wordt verkocht.

In de ogen van Timmerman is grootschalige teelt van biologische bloembollen lastig, omdat de vraag sterk versnipperd is. Door samenwerking kan de markt toch beschikken over een breed assortiment.

Voorvechter

Een voorvechter daarvan is John Huiberts. De bloembollenkweker in Sint Maartensvlotbrug werkt sinds 2013 biologisch en doet veel aan promotie van de biologische bol. Hij is ervan overtuigd dat als het aanbod toeneemt, de vraag vanzelf komt. Zeker nu verschillende gemeentes alleen nog biologisch groen in willen kopen, verwachten de telers van Biobol dat de vraag zal groeien.

Een knelpunt bij de inkoop door gemeentes is dat zij vaak pas bestellen kort voordat de bollen de grond in moeten. Dan zijn de gewenste kleuren er soms niet meer.

Langjarige afspraken

'Als gemeentes langjarige afspraken maken met biologische bollenkwekers, kunnen zij hun teelt beter afstemmen op de vraag', zegt adjunct-directeur André Hoogendijk van de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur (KAVB), waarbij Biobol ook is aangesloten.

Volgens Hoogendijk houden gemeentes bij de budgettering vaak geen rekening met de hogere prijs die biologische bollen hebben vanwege de arbeidsintensieve teelt. Hij heeft meegemaakt dat een gemeente een vlindertuin met biologische bollen aanlegt om politiek een gebaar te maken en op andere plaatsen gangbare bollen laat planten.

Warm hart

Gladiolenkweker Timmerman is blij met het platform Groen Kapitaal waarmee provincie Noord-Holland de biologische teelt een warm hart toedraagt. Tijdens een kenniscafé in oktober 2018 in Haarlem bleek dat de afstand tussen gemeentebesturen en inkopers vaak erg groot is, wat de provincie wil verbeteren.

Timmerman hoopt dat zich binnenkort ook een winkelketen meldt die alleen nog biologische bollen wil verkopen. 'Dat zou zomaar een paar miljoen bollen kunnen schelen.'

Marges

Wat volgens Hoogendijk de verkoop aan winkelketens lastig maakt, zijn de marges die nog eens boven op de prijs voor de bollen komen. Daarmee wordt de totaalprijs veel hoger dan nodig is op basis van de kostprijs voor de bollen.

Daarnaast heeft de adjunct-directeur van de KAVB gemerkt dat de biologische sierteelt zich nog onvoldoende heeft geprofileerd. Voor biologische voeding wil de consument vaak wel wat meer betalen, omdat hij denkt dat die beter voor hem is en beter smaakt.

Perfectie

'In de sierteelt is veel meer hang naar perfectie en willen consumenten geen kromme of kleinere bloemen', zegt Hoogendijk. 'We zullen een ander verhaal moeten vertellen en daarvoor hebben we nog geen goede ingang gevonden.'