Veenweide lastig item in Fries verkiezingsdebat

De organisatie had gekozen voor vijf thema's waarop afwisselend vier of vijf partijen, zowel uit Provinciale Staten als Wetterskip Fryslân, konden reageren. Dit had tot gevolg dat niet alle partijen zich konden uitspreken over alle thema's; de kandidaten kwamen bij één thema aan bod en moesten daar hun punten zien te scoren. Dat deden het CDA en VVD'er Marten Dijkstra het beste, zo vond de zaal.

Bij het thema veenweidegebied ging VVD-kandidaat Marten Dijkstra in debat met onder meer Hetty Janssen van de PvdA. Volgens Dijkstra moet niet te snel worden besloten tot peilverhoging, maar moeten eerst de resultaten van verschillende gebiedsgerichte projecten worden afgewacht.

Oplossingen

'We hebben nog elf jaar de tijd tot 2030 en er komen oplossingen. We moeten het probleem in ieder geval niet oplossen met oude methoden, zoals onder water zetten', stelde Dijkstra. Janssen had haar bedenkingen bij de tijd die Dijkstra wil nemen, maar stelde ook dat peilverhoging wat haar betreft niet heilig is. 'Het gaat om de vernatting van het veen om de oxidatie te stoppen en de CO2-uitstoot terug te brengen en om het behoud van biodiversiteit. De lokale invulling is daarbij belangrijk.'

Landbouwgedeputeerde en FNP-lijsttrekker Johannes Kramer verslikte zich bijna in de windmolens door te stellen dat molens tot 15 meter wel toegestaan zijn. Dat is niet het geval en wat de FNP betreft blijft dat ook zo. 'Het landschap mag geen energiefabriek worden.'

Hij pleitte voor een nieuwe provinciale regeling voor asbestsanering van daken in combinatie met zonnepanelen. Zonneparken op landbouwgrond sluit hij echter ook niet uit. 'Een boer is baas op zijn eigen grond; hij mag zelf weten of hij daar zonnepanelen op zet. Dat is vrij ondernemerschap.'

Biologische landbouw

Kramer moest ook zijn eerder geuite standpunt over biologische landbouw nog eens aan de zaal uitleggen. Hij weersprak de suggestie dat hij Friesland volledig biologisch wil maken. 'Biologische landbouw is een businessmodel waarin wij economische kansen voor de sector zien. Ik denk dat het die kant opgaat, maar we kunnen de boeren natuurlijk niet verplichten om biologisch te worden.'

Dat hoeft ook niet van Rinie van der Zanden van de Partij voor de Dieren. 'Het gaat om boeren in harmonie met de omgeving, zonder gif en kunstmest en zonder drijfmest. Dat hoeft niet per se biologisch te zijn.' De SP wil meer inzetten op regionale ketens, aldus Fenna Feenstra.

Smalle geitenpaadje

CDA-fractievoorzitter Sander de Rouwe vond dat de weg naar circulaire landbouw veel breder moet worden genomen dan het 'smalle geitenpaadje' van biologisch of natuurinclusief. 'We moeten ruimte geven aan verschillende manieren van duurzaam boeren. En we moeten niet doen alsof er knopjes zijn waarmee bedrijven snel kunnen veranderen.'

De waterschapskandidaten bogen zich over items als de verzilting en (zoet)watervoorziening. Alle partijen waren het er over eens dat er na de droge zomer van vorig jaar opnieuw gekeken moet worden naar waterberging en –conservering en de verdringingsreeks voor beregening.

Verzilting

Wat betreft de bestrijding van de verzilting lopen de meningen uiteen van voortzetten van doorspoelen (CDA) tot het verdwijnen van de akkerbouw als dat niet meer mogelijk is (Partij voor de Dieren). FNP en 50Plus zien vooral kansen in zilte teelten en zouttolerante rassen.