Strengere etiketten maken insectenbestrijding lastig

'Meer dan ooit moeten telers eerst naar het etiket kijken voor ze met de veldspuit het perceel ingaan', benadrukt Paul Goorden van Cebeco Agrochemie, onderdeel van Agrifirm. Met voorbeelden maakt hij woensdag op de themadag peen in Emmeloord duidelijk dat emissiearme spuittechnieken van belang zijn voor het pakket aan gewasbeschermingsmiddelen waar een teler uit kan kiezen.

Bij de bestrijding van wortelvlieg en luis in peen was Cruiser een basismiddel. Door de coating van het middel op het zaad wordt de actieve stof direct opgenomen zodra de kieming begint. Dit geeft daardoor gelijk een bescherming. Zo is de ontwikkeling van diverse insecten vanaf het begin te beperken.

Nu dit middel is vervallen, moeten telers rekening houden met meer schade door bodeminsecten. Daar komt bij dat het aantal middelen tegen insecten gering is. Wanneer de beschikbare spuittechniek te wensen overlaat, neemt de lijst met te gebruiken gewasbeschermingsmiddelen alleen maar af.

Nieuwe spuitmachine

Zo mogen telers het middel Benevia alleen gebruiken bij een driftreductie van 97,5 procent en een 2 meter vrije teeltzone. 'Je hebt soms een nieuwe spuitmachine nodig, want het middel bepaalt de benodigde techniek', zegt Goorden.

Een ander voorbeeld is het middel Pirimor, dat alleen bij 95 procent driftreductie is toe te passen. Het middel Movento stelt uitgebreide eisen aan de driftbeperking. 'Kan een teler ermee aan de slag, of moet hij de loonwerker inschakelen?'

Met het wegvallen van Cruiser kan de nevenwerking van middelen tegen aaltjes voor de keuze extra bepalend zijn. 'Luizen zullen toenemen zonder neonicotinoïden. Vydate inzetten tegen aaltjes kan daardoor ook van belang zijn door de nevenwerking tegen luizen', geeft Goorden aan.

Nieuw toegelaten fungicide

Een ander voorbeeld van een nuttige nevenwerking is Verango, een nieuw toegelaten fungicide dat ook werkt tegen aaltjes. 'Verango werkt tegen meerdere soorten aaltjes, maar weinig tegen trichodorus en paratrichodorus. Je moet dus wel weten welke aaltjes er in de grond zitten. Grondonderzoek is essentieel om schade te vermijden. Ga niet gokken', waarschuwt Goorden.

Bij de bestrijding van wortelvlieg is het zaak om bij het middelgebruik onderscheid te maken tussen de eerste generatie (Vydate en NEMguard) en de tweede en derde generatie (Coragen en Benevia). Uit proeven in Lelystad blijkt volgens Goorden dat om de drie weken spuiten met Benevia sterker werkt dan om de twee weken met Coragen.

Geleide bestrijding wortelvlieg

Omdat het aantal noodzakelijke bespuitingen afhankelijk is van het perceel, is geleide bestrijding van de wortelvlieg gewenst. Goorden: 'Uit spuitadviesgegevens van HLB/De Groene Vlieg blijkt dat op 20 procent van de percelen geen bespuiting nodig is. Maar er zijn ook percelen waar tien of meer bespuitingen nodig zijn.'

Uit cijfers van landelijke vluchtcurven van de wortelvlieg uit de jaren 2015, 2016 en 2017 blijkt dat de pieken eind mei, eind juli en begin oktober zijn te verwachten.

Andere maatregelen

Naast chemische middelen zijn er andere maatregelen om de wortelvlieg te bestrijden. Goorden denkt daarbij onder meer aan het maaien van bermen/taluds, het beperken van aanaarden en in één keer oogsten en daarbij de verliezen beperken. Ook het gebruik van etherische olie heeft effect.

Met het vervallen van zaadcoating krijgen perzikbladluis en zevenbladluis meer kans. De piek van zevenbladluis, die pastinakengeelvirus kan overbrengen, ligt in juni. Bestrijding is mogelijk met rijenbehandeling met Vydate, Calypso, Pirimor en Movento.

Goorden: 'Een middel als Calypso heeft ook effect op natuurlijke vijanden. Kijk goed of een bespuiting nodig is. In het algemeen is het van belang om in teelten selectieve middelen te gebruiken om de natuurlijke vijanden te behouden.'