Suikersector is slachtoffer van ongelijk speelveld

'Er is in de Europese Unie sprake van een ongelijk speelveld', vindt Cosun-voorzitter Dirk de Lugt. 'Zeker tien lidstaten hebben het besluit genomen om de teelt van suikerbieten in eigen land te stimuleren, in de vorm van een gekoppelde steun van minimaal 70 euro per hectare. In Nederland moeten we het zonder subsidie doen en dan wordt het voor ons toch lastiger om te concurreren.'

Vorige week presenteerde Cosun in Breda de financiële resultaten voor 2018. Bij de toelichting vertelden De Lugt en concerndirecteur Albert Markusse dat Suiker Unie binnen de coöperatie voor het eerst verliesgevend is geweest. Het verlies is een gevolg van de dramatische marktprijzen voor suiker en de oogst die door de droogte uiteindelijk zo'n 19 procent kleiner was dan verwacht.

Ook voor 2019 temperen De Lugt en Markusse de verwachtingen. Suiker Unie sluit veel leveringscontracten met afnemers voor de langere termijn af en daarom zal de prijsdip op de suikermarkt volgend jaar nog doorwerken. 'We houden rekening met nog een moeilijk jaar voor Suiker Unie. De uitbetalingsprijs voor quotumbieten zal dicht in de buurt van de basisprijs van 32,50 euro per ton komen te liggen', voorspelt Markusse.

Vergelingsziekte

Bij Suiker Unie zijn er zorgen over de concurrentiepositie van de Nederlandse suikersector in Europa. Naast de gekoppelde steun in diverse lidstaten wijst De Lugt ook op de toelating van neonicotinoïden voor de zaadcoating. 'Wij mogen dat niet gebruiken, in tegenstelling tot bietentelers in diverse andere Europese landen. Als we bijvoorbeeld door een hoge luizendruk problemen krijgen met vergelingsziekte, kan dat zomaar een opbrengstderving van 15 tot 20 procent veroorzaken.'

Vanwege alle investeringen van Suiker Unie de laatste tien jaar in verwerkingsefficiëntie en energiebesparing is de kostprijs van de Nederlandse fabrikant de laagste in heel Europa. Maar daar zijn de kosten voor de grondstof nog niet in meegenomen. De bietenprijs van 35,59 euro die Cosun dit jaar betaalt, is nog eens 10 euro per ton suikerbieten meer dan de suikerfabrieken in België, Frankrijk en Duitsland.

Markusse constateert dat veel grote Europese suikerfabrikanten zoals Südzucker, Nordzucker en bijvoorbeeld Tereos in Frankrijk nu pas gaan herstructureren om te komen tot een efficiëntere verwerking. 'Wij hebben dit proces de afgelopen tien tot vijftien jaar al doorlopen na het samengaan met CSM en na de invoering van het bietenquotum.'

Fabrieken sluiten

De efficiëntieslag in Europa zorgt er volgens Markusse in elk geval voor dat een aantal minder rendabele fabrieken gaan sluiten en dat afgestoten productielijnen worden geïntegreerd in fabrieken waarvan de capaciteit uitbreidt. 'Dit proces zal nog wel enige tijd duren', verwacht Markusse. 'Maar op de lange duur gaat de kostprijs van onze grootste concurrenten in Europa bij die van ons in de buurt komen.'

Het is niet de intentie dat Suiker Unie op korte termijn heel veel gaat investeren in verbetering van de suikerverwerking in de fabrieken in Dinteloord en Vierverlaten. De voortgang voor wat betreft efficiëntie zal vooral in de teelt moeten worden gerealiseerd. Markusse: 'Nu gaan we nog uit 80.000 hectare suikerbieten om onze fabrieken optimaal te laten draaien. Op termijn zal dat wellicht afnemen tot 70.000 hectare, maar dan moeten we wel 18 ton suiker per hectare kunnen produceren.'

Positief over internationale ontwikkelingen

Over de ontwikkelingen op de internationale suikermarkt zijn De Lugt en Markusse positief, voor de periode na 2020. De huidige situatie heeft volgens Markusse alles te maken met het overschot op de markt dat in 2017 is ontstaan. Voor komend jaar voorziet hij zowel binnen als buiten Europa een lagere suikerproductie.

'Analisten verwachten dat wereldwijd de suikerproductie 5 miljoen ton lager zal zijn dan de consumptie. Dat resulteert nu alweer in een stijging van de suikerprijzen op de spotmarkt.'