'We zijn zorgboerderij met niets begonnen'

Waar Elsa Jongeling de administratie doet en contact onderhoudt met de gemeenten, is Menko Jongeling verantwoordelijk voor de agrarische tak van de zorgboerderij: de twintig paarden en ezels, vijftien koeien en jongvee, vijftig schapen, twee varkens en kleinvee en 20 hectare grasland dat ze in eigendom hebben en pachten.

Een van de kalveren werd vernoemd naar de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport; Paul Blokhuis. 'Hij bezocht nog niet zo lang geleden onze woonvoorziening Adewerth. Tijdens de rondleiding moest er een koe kalven. Dat kalf hebben we Paul B. genoemd', glimlacht de jonge ondernemer.

Rijtjeshuis

Een sprong in het diepe noemt Jongeling de koop van een voormalig varkensbedrijf eind 2007, op steenworp afstand van de stad Groningen. 'We zijn met helemaal niets begonnen. We hadden nog geen kruiwagen of mestvork, laat staan beesten. Mijn ouders, die destijds werkzaam waren in het onderwijs en de zorg, kwamen vanuit een rijtjeshuis in Zuidhorn op het bedrijf wonen.'

Zijn ouders focussen zich met name op de zorg, Jongeling heeft het meeste boerenbloed van de familie. Hij wist van jongs af aan al dat hij met dieren wilde werken.

Op zijn zestiende kocht hij vijf schapen die op een halve hectare grasland liepen. Om ooipremie te kunnen ontvangen, werden dat er al gauw 12 en uiteindelijk 150. Na zijn opleiding aan de middelbare agrarische school werkte hij bij verschillende melkvee- en varkenshouders, onder wie John Lorist in Hemelum.

Motivatie

Jongeling zag van dichtbij 'wat dieren doen met mensen met psychische problemen'. Dat was zijn voornaamste reden om een zorgboerderij te beginnen. 'Onze insteek is om de deelnemers, in de leeftijd van 8 tot 80 jaar, van waarde te laten zijn. We willen hen een basisveiligheid bieden. En waar mogelijk werken we aan verdere ontwikkeling, bijvoorbeeld met het project JongLeren.'

Hoeve Paradij biedt plek aan alle doelgroepen, met uitzondering van verslaafden. 'We vinden dat te lastig voor de kwetsbare en beïnvloedbare jongeren die we opvangen.'

Dagbesteding bestaat onder andere uit het verzorgen van dieren, het werken in boerderijwinkel Twinkeltje of het maken van kaarsen en pindakransen voor vogels, soms in opdracht van klanten. De mix van verschillende doelgroepen ziet Jongeling als voordeel.

'Ze vullen elkaar heel mooi aan. Als iemand met psychische problemen er niet zoveel zin in heeft, kan een deelnemer met een verstandelijke beperking dat doorbreken door een grap te maken.'

Veestapel

Terwijl enkele deelnemers vol overgave pindakransen en kaarsen maken, ontfermt een aantal anderen zich over de veestapel. 'Ons eerste jongvee was van een melkveehouder uit de buurt. Hij had onvoldoende ruimte om zijn jongvee te huisvesten. Wij creëerden hier een mooie potstal. Wanneer het jongvee dekrijp was, ging het weer terug naar de buren. Het was mooi dat we dezelfde veterinaire eenheid en dezelfde gezondheidsstatus hadden.'

Toen de buurman een nieuwe stal bouwde, ging Jongeling zelf zoogkoeien fokken, wat uiteindelijk uitmondde in zo'n vijftien MRIJ-Groninger Blaarkop-Belgische Blauwe-kruisingen.

De luxe delen van het vleesvee verkopen ze aan de ambachtelijke slager in Aduard, die het vlees verder verwerkt. In hun boerderijwinkel verkopen ze onder andere droge worsten.

Woonvorm midden in dorp

Het overige gedeelte gaat naar de woonvorm die ze drie jaar geleden oprichtten. Twaalf appartementen en twee studio's ontwikkelden ze in een voormalige basisschool van Aduard, om zo 24-uurszorg te kunnen aanbieden. 'Er kwam vraag naar van ouders van deelnemers. Volwassenen met psychische problemen of een verstandelijke beperking kunnen hier wonen. Onze begeleiders helpen de mensen bij het organiseren van hun dagelijks leven.'

Aanvankelijk moesten dorpsbewoners wennen aan het feit dat er een woonvoorziening kwam. 'Wij merkten dat er wat onrust was. Mensen vroegen zich af wat de deelnemers de hele dag gingen doen. In het buurtcentrum hebben we over onze plannen verteld. Dat de bewoners overdag gewoon naar hun werk of school gaan, en 's avonds hobby's uitoefenen als muziek of sport, net als heel veel andere mensen', stelt de zorgboer.

'Een woonvorm midden in het dorp was een bewuste keuze. Het is heel belangrijk dat de mensen dorpsbewoners groeten, naar de supermarkt gaan en rekening houden met de buren bij het afsteken van vuurwerk. Wij willen met de zorgboerderij en de woonvoorziening midden in de samenleving staan.'