Smart Grid goed voor energietransitie

Energie is een belangrijke kostenpost voor de glastuinbouw. Tegelijkertijd is de tuinbouw een innovatieve sector, ook op het gebied van energie. In de afgelopen jaren is de glastuinbouw getransformeerd van een voornamelijk energie-afnemende naar een substantieel energieproducerende en zelfs terugleverende sector.

De energietransitie vereist volgens Westland Infra dat de tuinbouw nog meer stappen vooruit gaat zetten om tot een duurzame teelt te komen. Daardoor zal meer worden ingezet op bijvoorbeeld aard- en restwarmte en wind- en zonne-energie. Bovendien verwacht de netbeheerder dat er meer uitwisseling noodzakelijk zal zijn tussen de energiedragers, zoals bijvoorbeeld power-to-heat of power-to-gas.

Innovatiekracht

Dit vergt veel innovatiekracht van de tuinbouw, maar ook van de omliggende systemen. De huidige energiesystemen bieden onvoldoende flexibiliteit om de verwachte ontwikkelingen te kunnen faciliteren.

Vaak is er nog veel ruimte in het elektriciteitsnet beschikbaar, omdat deze op een maximale capaciteit is ontworpen. Tuinders betalen voor de benodigde capaciteit die ze op enig moment in het jaar, maar niet altijd, zullen gebruiken.

Minder transportverliezen

Door hier flexibel en intelligent op in te spelen, is de capaciteit met stuursignalen te optimaliseren. Klanten worden hierdoor gestimuleerd om hun capaciteitsbehoefte meer te verschuiven naar momenten waarop er geen pieken in het net zijn. Hierdoor is het elektriciteitsnet efficiënter te benutten en treden er minder transportverliezen op.

De efficiencyverbetering die dit oplevert, leidt tot lagere transporttarieven voor alle klanten. Volgens Westland Infra betekent dit een mooie stap voor het energielandschap in Nederland.

• Lees ook: Tuinbouw wil energiestroom aanpassen

Smart Grid Westland

Om de elektriciteitsvraag van glastuinders naar momenten te verschuiven waarop er veel ruimte op het net is, heeft de netbeheerder het Smart Grid Westland-model ontwikkeld.

Voor deelname aan het proefproject Smart Grid Westland, heeft Westland Infra 110 aanmeldingen ontvangen. Vanwege deze grote belangstelling onder de tuinders heeft een notaris een loting verricht, waarbij ieder bedrijf een volgnummer heeft gekregen.

De eerste 25 bedrijven zijn deze week aangesloten op het computermodel, dat de signalen voor de klanten genereert. 'De deelnemers zijn enthousiast, hoewel nog niet iedere tuinder er klaar voor was. Voor die paar afhakers hebben we bedrijven uit de reservelijst aangesloten', vertelt Arno van Scheijndel van Westland Infra.

Spannend

'Daarnaast is het spannend of het systeem wel of niet gaat werken voor de klanten. Ze gaan 60 megawatt extra aan ektriciteit gebruiken. De test van de afgelopen weken is goed verlopen, maar nu er werkelijk klanten zijn aangesloten, is het toch anders en afwachten', aldus Van Scheijndel.

'Het werkt eenvoudig, als een stoplicht.' Als het stoplicht op groen staat, is er vrije capaciteit op het net beschikbaar. Voor de deelnemer is het dan toegestaan om vermogen bij te schakelen boven de waarde voor het gecontracteerde transportvermogen tot aan het desbetreffende vastgestelde maximum. Bij een rood stoplicht is dat niet toegestaan. Als de deelnemer dan energie afneemt boven de waarde van het contractvermogen, wordt de contractwaarde aangepast. Dit heeft een hoger transporttarief tot gevolg.

Dagprognose

De deelnemers krijgen van Westland Infra dagelijks, uiterlijk om 16 uur, digitaal een dagprognose per kwartier voor de volgende dag. De deelnemende tuinders kunnen dan extra capaciteit afnemen zonder dat ze zich druk hoeven te maken over extra kosten vanwege piekwaarden. Mocht op de dag zelf blijken dat de vrije ruimte toch niet aanwezig is, dan worden de klanten hier met een elektronisch signaal van op de hoogte gebracht.

De eerste fase van het proefproject met de 25 tuinbouwbedrijven loopt tot 1 april. Dan volgt een korte tussenevaluatie om te bepalen of het verantwoord is om in totaal honderd bedrijven aan te sluiten. Bij een goed verloop van de tweede fase, wordt het systeem in 2020 volledig opengesteld voor glastuinders in het Westland. Als het naar behoren functioneert, is het de bedoeling om het uiteindelijk landelijk uit te rollen.