'Problemen op het erf vroeg bespreekbaar maken'

'We moeten weer oog hebben voor de mens achter de ondernemer. In een vroeg stadium zaken bespreekbaar maken, kan er voor zorgen dat de situatie niet escaleert tot bijvoorbeeld dierverwaarlozing of suïcide. Dat moeten we verankeren in onze cultuur en in de regio's', aldus Van de Ven. Volgens haar is psychosociale zorg iets dat iedereen in de sector aan gaat. 'We moeten allemaal onze verantwoordelijkheid daar in nemen en onze sociale antenne aanzetten.'

• Lees ook: Zorgen om welzijn boer en tuinder

Boeren en tuinders ervaren een toenemende druk vanuit de maatschappij, omgeving en markt. Ze moeten aan steeds meer regelgeving en maatschappelijke voorwaarden voldoen, maar ontvangen daarvoor nauwelijks waardering, signaleert LTO Nederland.

Hulpverlening

Landbouwminister Carola Schouten wil het voor boeren en tuinders die psychosociale problemen ondervinden, eenvoudiger maken om in contact te komen met hulpverleningsinstanties. Als ondernemers geestelijke hulp nodig hebben, trekken ze niet snel aan de bel.

Er wordt een kloof ervaren met de geestelijke gezondheidszorg en de taal die boeren en tuinders spreken, ziet Van de Ven. 'Boeren zijn geen praters en vuile was hang je niet buiten. Ze zijn gewend de problemen zelf op te lossen en werken wat harder. Ook een gevoel van schaamte kan hen tegenhouden om hulp te vragen, zij zullen toch niet degene zijn die het familiebedrijf staakt.'

Omgeving

Een probleemversterkend effect in de agrarische sector is dat boeren en tuinders een sterke binding hebben met hun omgeving. Dat maakt het soms lastig om problemen bespreekbaar te maken. Als een van de oplossingsrichtingen is om het bedrijf te beëindigen, dan voelen boeren en tuinders zich letterlijk ontworteld. Het tast ook hun identiteit aan. Daarnaast is de scheiding tussen werk en privé veel minder vanzelfsprekend dan bij mensen in loondienst. Effecten op het bedrijf hebben veel eerder hun invloed op het gezin en de relatie.

Van de Ven roept de hulp in van erfbetreders bij het signaleren van problemen. De Agrozorgwijzer is een digitaal schema waarmee zij signalen leren zien en herkennen, tips krijgen over de gesprekken die zij aan kunnen gaan en inzicht krijgen in welke instanties beschikbaar zijn voor deskundige hulpverlening.

Agrozorgwijzer

Naast LTO Nederland werken de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO), ZuivelNL, Zorg Om Boer en Tuinder en Vertrouwensloket Welzijn Landbouwhuisdieren mee aan de Agrozorgwijzer. Daarnaast is er nauwe samenwerking met de hulplijn van 113 Suïcidepreventie.

LTO Nederland gaat de kennis over de Agrozorgwijzer en de organisatie van de geestelijke gezondheid in Nederland delen met de regio's. Die staan dicht bij de leden en zijn daardoor het best in staat om in een vroeg stadium signalen op te vangen van geestelijke nood. Ook de vakgroepen en portefeuillehouders krijgen binnenkort een update zodat ook zij op de hoogte zijn.

Hebt u zelf hulp nodig? Dan kunt u contact opnemen met 113 Zelfmoordpreventie. Bel (0900) 0113 of ga naar www.113.nl. Speciaal voor boeren en tuinders met problemen is er de site van Zorg om Boer en Tuinder.