Project 'Bigoverleving' levert nieuwe kennis op

De overlevingskans van levend geboren biggen moet 90 procent of hoger zijn. Dat doel heeft Van der Meijden zich gesteld. Uitval van biggen in de kraamstal ligt maatschappelijk onder een vergrootglas, terwijl een betere bigoverleving ook voor het bedrijf waarde heeft.

Van der Meijden bracht samen met zijn medewerkers en diverse partners de invloed van verschillende managementfactoren op de overlevingskans in kaart. Een arbeidsintensieve pilot volgde op het bedrijf Van der Meijden-Welvaarts, dat duizend zeugen heeft. Sinds eind 2016 zijn er verschillende praktijktesten gedaan.

Twee groepen

Gedurende een werpweek zijn 48 zeugen in een afdeling twee volledige dagen gevolgd rondom het geboorteproces. De helft behoorde tot de proefgroep, de andere helft vormde de controlegroep. De controledieren kregen het normale management rondom werpen en overleggen van biggen.

Elke minuut in die 48 uur waren minimaal twee personen in de kraamstal en zijn beelden gemaakt. 'Als onafhankelijke partij heeft GD de dieren toegewezen aan de groepen en is in een protocol vastgelegd wat moest worden getest', licht Van der Meijden toe.

Veel gegevens

Tijdens de pilot zijn veel gegevens rondom werpen verzameld. Het gewicht van elke big is bepaald, evenals het tijdstip van geboorte en het volgnummer in de toom. Daarnaast zijn scores meegegeven van onder meer de kleur en de fitheid bij de geboorte en is de snelheid van opstaan geregistreerd.

Ook is split suckling toegepast en is het effect van de kwaliteit en opname van biest op het gehalte aan antistoffen in het bloed van biggen bepaald. 'Het was een tijdrovend maar leerzaam traject', zegt de zeugenhouder. 'Zo hebben we de werktijden aangepast op het werppatroon.'

's Ochtends werpen

Op het bedrijf van Van der Meijden starten de meeste zeugen tussen 4.30 en 6 uur 's met werpen. Om vroeger geboortezorg te kunnen verlenen, begint een kraamstalmedewerker nu twee dagen per week om 6 uur. De andere medewerker begint op die dagen wat later en maakt om 22 uur een extra controleronde.

Daardoor overleven meer biggen en het is ook goed voor de portemonnee, zegt Van der Meijden. Hij heeft ook ervaren dat de conditie van de melkrijke TN70-zeugen veel invloed heeft op de bigoverleving. Sinds de projectstart is elke zeug bij het inzetten in de kraamstal en bij spenen gewogen.

Bijsturen

'We zien dat 85 procent van de dieren hier met een ideaal gewicht naar de kraamstal gaat en dat de bigoverleving dan het beste is. Bij de overige 15 procent is dat lager en kun je bijsturen met de voergift en aantal biggen om ze de volgende cyclus in het ideale gewichtstraject te krijgen', zegt de zeugenhouder.

'Is een gelt te licht, wanneer ze voor de eerste keer wordt geïnsemineerd, dan krijg je dat in haar leven niet meer gerepareerd en blijf je achter de feiten aanlopen. Opfokzeugen streng selecteren is een optie om de bigoverleving te verbeteren. Daarom wil ik naar 90 procent van de zeugen met een ideaal gewicht.'

Split suckling

Wat Van der Meijden ook opviel, is dat split suckling op diverse manieren kan worden toegepast en verschillende effecten heeft op bigoverleving. 'Je kunt de zwaarste biggen selecteren of de vulling van buikjes beoordelen, maar dat is niet optimaal', zegt hij.

'Als een vitale big van 850 gram voldoende biest opneemt, kan hij op een vergelijkbaar gewicht aan de slachthaak terechtkomen als zwaardere toomgenoten. Wordt zo'n big 's nachts geboren zonder toezicht en extra zorg, dan kan de overleving een probleem zijn. Daarom mag een nachtzuster wat kosten.'