City farming leidt tot ander onderzoek

Mank is facility manager van het nieuwe Crop Innovation Center zoals de officiële benaming van het onderzoekscentrum luidt en tevens onderzoeker in het project met rubberpaardenbloemen bij KeyGene. Als projectleider was hij van aanvang af betrokken bij de realisatie.

Over de noodzaak om te komen tot een nieuw onderzoekscentrum, zegt Mank: 'We zijn de laatste jaren flink gegroeid en het bestaande onderzoekscentrum was een beetje out-of-date. Vooral omdat onderzoek is veranderd', licht hij toe.

Eigenschapsonderzoek

'Waar we voorheen een producent van DNA-kennis waren, is het onderzoek veranderd richting eigenschapsonderzoek, onder meer op reproductie en resistentie. In het plantonderzoek zijn we op zoek naar nieuwe genen of nieuwe varianten van genen. In dat onderzoek hebben we relatief kleine compartimenten nodig.'

De bouw ervan, die 2 miljoen euro kostte, bleek uitdagend. 'Kassenbouwers zijn ingesteld op grote volumes. Wij wilden juist klein.' De meeste insectendichte compartimenten zijn zo'n 40 vierkante meter groot. 'De volgende uitdaging zal zijn dat onderzoekers weer aanpassingen willen', schetst Mank alvast de toekomstige uitdagingen.

Veredelingsbedrijven

KeyGene heeft 150 werknemers in Nederland. Het bedrijf levert kennis en onderzoek aan veredelingsbedrijven over de hele wereld en heeft vier aandeelhouders: Rijk Zwaan, Enza Zaden, Vilmorin en Takii.

Nieuw zijn onder meer de creatie van een onderzoekskas, gekoelde cellen voor bewaarbaarheidsonderzoek van groenten en fruit en klimaatcellen voor verticale landbouw of city farming, zoals het telen van gewassen in kleine binnenruimten in meerdere lagen wordt genoemd.

Andere eisen aan planten

'We zien city farming ontstaan en dat gaat andere eisen stellen aan planten. Daarom zijn in ons onderzoekscentrum ook veel state-of-the-art technologieën ingebed, onder meer op gebied van ledverlichting, waterafgifte en klimaatbeheersing. Die kunnen we inzetten om gewassen te ontwikkelen die optimaal kunnen groeien in bijzondere omstandigheden.'

Zo onderzoekt het bedrijf in de klimaatcellen hoe nieuwe groente- en fruitrassen kunnen worden ontwikkeld die in de verticale landbouw nog beter presteren dan de huidige rassen. 'We kunnen hier het klimaat aanpassen. De vraag is nu alleen nog: hoe kunnen we de plant aanpassen?' stelt Mank.

Fenotypering

Een opvallende loot aan de onderzoekstak is het PhenoFab, een compartiment geschikt voor fenotypering. 'Daarin staan zo'n vierhonderd planten die continu rouleren, ronddraaien en die van vijf kanten worden gefotografeerd. Zo kunnen we een proces van nieuwe bemesting volgen en kijken hoe de verschillende planten erop reageren.'

Verder is nieuw het tweelaagscompartiment waar in totaal 24 kweektafels rouleren. Hier kunnen duizenden planten per tafel apart water en bemesting krijgen, maar ook kunnen de planten naar de onderzoekers 'toe komen' om bijvoorbeeld een bladmonster voor onderzoek te nemen.

Diverse gewassen

In het nieuwe Crop Innovation Center, dat al operationeel is, onderzoekt KeyGene momenteel diverse gewassen zoals de rubberpaardenbloem, bananen, kool, rijst en tomaat.

De onderzoekskas is 'redelijk uniek', vooral omdat er wereldwijd maar weinig biotechbedrijven zijn die zich op planten richten. Toch hebben de projectleider en zijn mensen gekeken naar voorbeelden in binnen- en buitenland. 'We werken bijvoorbeeld nauw samen met Wageningen University & Research.'