'Helft boeren wil bodem verbeteren'

Dit komt naar voren uit Het Grote Bodemonderzoek, een landelijke online onderzoek naar bodembeheer door boeren. Het onderzoek is een initiatief van communicatiebureau Jeen en nutriëntenmanagementinstituut NMI.

'Nu er steeds meer stemmen opgaan dat de kwaliteit van de Nederlandse bodem afneemt, werd het tijd om te onderzoeken hoe boeren dit ervaren en hoe ze kunnen worden ondersteund bij een beter bodembeheer', aldus Gijs Gjaltema van Jeen.

Melkveehouders en akkerbouwers

Het Grote Bodemonderzoek is een landelijke onderzoek dat kennis, houding en gedrag van boeren in kaart brengt. Bijna 2.000 melkveehouders en akkerbouwers, afkomstig uit alle Nederlandse provincies, deden mee door online een uitgebreide vragenlijst in te vullen. De informatie maakt het mogelijk (advies)diensten te ontwikkelen die beter aansluiten bij de boerenpraktijk, waardoor boeren betere handvatten krijgen voor goed bodembeheer.

Zowel melkveehouders als akkerbouwers op alle grondsoorten noemen bodemverdichting en een tekort aan nutriënten voor een goede gewasgroei als problemen. Een kleine groep boeren betitelt deze problemen zelfs als 'ernstig'. Veel boeren willen dan ook méér maatregelen treffen om de bodemkwaliteit te verbeteren.

Als belemmering voor het nemen van maatregelen noemt 37 procent een te streng wettelijk kader en een derde noemt hoge kosten. Het grootste obstakel blijkt echter een gebrek aan (praktische) kennis, zo geeft 39 procent van de boeren aan; 25 procent zegt 'niet te weten wat de juiste maatregelen zijn' om de bodem te verbeteren en 14 procent rapporteert een 'gebrek aan kennis over de bodem'.

Beter inspelen op kennishonger

Het gat tussen kennis en praktijk biedt kansen, stelt Wim Bussink van NMI. 'Uit het onderzoek blijkt dat boeren meer over hun bodem willen weten. Zo geeft 70 procent aan interesse te hebben in deelname aan een studieclub over bodembeheer, of in een excursie langs collega's die veel aan bodembeheer doen. Die kansen moeten beter worden benut.'

Het animo voor deelname aan studieclubs is bij jonge ondernemers iets hoger dan bij oudere, constateert Bussink. 'Dit is een indicatie dat de nieuwe generatie nóg meer met haar bodem aan de slag wil. Ongeveer 80 procent van de boeren geeft aan vooral behoefte te hebben aan praktische informatie die zich makkelijk vertaalt naar concrete maatregelen. Daar ligt een belangrijke uitdaging voor de samenwerkingspartners van de boer.'

NMI en Jeen hebben bij het onderzoek samengewerkt met verschillende partners: de provincies Zeeland, Noord-Holland, Gelderland en Noord-Brabant, Coöperatie CZAV, Agrifirm, Wageningen University & Research en Vandinter Semo.