Landruil cruciaal voor Texelse landbouw

Akkerbouwer Pieter Langeveld is met de trekker en middelenspuit vanuit De Cocksdorp naar de boerderij van Rien en zijn zonen René en Martijn van der Star in Oosterend gereden. Na afloop van het interview kan hij dan gelijk het nabijgelegen aardappelperceel onder handen nemen. De samenwerking loopt al zeker vijftien jaar.

Met pootgoed als een van de hoofdgewassen op het 150 hectare metende bedrijf is Langeveld voortdurend op zoek naar vers land. 'Landruil is voor ons cruciaal.'

Omgekeerd heeft het veehouderijbedrijf met tweehonderd melkkoeien en honderd stuks melkvee er ook baat bij, legt Martijn van der Star uit. 'Zeker op de wat lichtere zandgronden raakt de fut soms wat uit het gras. De wisselteelt met een intensief akkerbouwgewas zorgt dan weer voor wat extra pit.' Zijn broer knikt: 'Of het geeft ons de gelegenheid om het land weer eens te kilveren of van nieuwe drainagebuizen te voorzien.'

Geen mestprobleem

Ook de mineralenbenutting is beter bij in een nauwere samenwerking. Rien van der Star: 'Laten we vooropstellen dat Texel zelf geen mestprobleem heeft. We voeren de mest zelfs aan van het vasteland. Maar evengoed is het een hele puzzel om alles volgens de regels voor elkaar te krijgen. Samen is het eenvoudiger om oplossingen te vinden.'

Door de jarenlange samenwerking kennen beide families elkaar door en door. 'We hebben trouwens ook met een andere veehouder nog een soortgelijke relatie', grijnst Langeveld. 'Ook daar is het een kwestie van elkaar aanvoelen en van geven en nemen.'

Voor iedereen beter

Martijn van der Star is het daar roerend mee eens. 'Je moet niet alles in geld willen uitdrukken. De ene keer pakt het voor de een wat voordeliger uit, de andere keer voor de ander, maar over het hele jaar gemeten, wordt iedereen er beter van.'

De meeste lopende afspraken worden dan ook elk jaar stilzwijgend voortgezet. René van der Star: 'Soms past het Pieter bijvoorbeeld beter om in een nieuw seizoen wat extra aardappelen te poten. Wij kijken dan waar we die kwijt kunnen, waarbij Pieter ook nadenkt waar hij wat extra maisland aan ons in gebruik kan geven. Eigenlijk komen we daar altijd heel vlot uit.'

Zuinig

Door de langere samenwerking is iedereen ook zuiniger op het land. 'Niet dat we anders roofbouw plegen of alles stuk rijden, maar we weten van elkaar hoe we het liefst werken. De ene keer betekent het dat ik het gewas wat eerder van het land haal, zodat Van der Star op tijd gras kan inzaaien. En een andere keer passen zij hun planning wat aan op die van mij.'

Naast het gedeelde landgebruik is de uitwisseling van kennis waardevol, vindt Langeveld. 'Samen weten we toch meer. En iedereen heeft zo zijn specifieke kwaliteiten, waarvan de ander dan ook profiteert.'

Agrarische jongeren

Die hang naar kennisdeling is er sowieso veel op het eiland, merkt René van der Star op. 'We hebben een actieve club met zo'n veertig agrarische jongeren, die behalve voor de gezelligheid ook geregeld samen op stap gaan om te kijken hoe collega's het aanpakken. Eigenlijk is die grootte van onze groep best opmerkelijk, want toen ik zelf zo'n vijftien jaar geleden in het bedrijf stapte, voelde ik me weleens een eenling, omdat er amper opvolgers leken te zijn.'

Het 'verse bloed' zorgt zeker voor nieuw elan, merkt Langeveld. De landbouw op het eiland is springlevend. 'De meesten willen enthousiast door, ondanks dat de ruimte beperkt is. Zeker ook door de natuur, die ook haar plek opeist. Deels heb ik daar begrip voor. Het maakt dit eiland ook zo mooi als het nu is, maar soms lijkt er geen eind te komen aan die groene claims.'

Nationaal Park

Het idee om heel Texel de parkstatus te geven, spreekt geen van de ondernemers dan ook aan. Martijn van der Star: 'Dicht tegen het huidige Nationaal Park mag niet meer worden gejaagd. Dat zorgt nu al voor veel wildschade. Het faunabeheer wordt alleen maar lastiger met zo'n parkstatus.'

Langeveld zou daarom graag zien dat natuur- en landschapsorganisaties meer in kwaliteit zouden investeren dan in kwantiteit. 'Ook al die groene hectares moeten worden beheerd en dat gaat lang niet altijd even logisch of secuur. Het beheer in het ene gebied staat soms haaks op dat van een perceel er vlak in de buurt.'

Afstemming

Wat dat betreft is de afstemming tussen akkerbouwers en veehouders een stuk logischer, lacht Rien van der Star. 'Er zijn hier op het eiland nog diverse gemengde bedrijven actief. Ook omdat een goede afstemming duidelijke voordelen met zich meebrengt. Eigenlijk net zoals we dat samen met Langeveld dus al jaren ervaren.'