Beleving draagt bij aan succes boerencamping

Het is spitsuur op Camping De Muk in het Gelderse Winssen. Het is vrijdagochtend: kampeerders die hun vakantie achter de rug hebben, vertrekken, anderen arriveren zojuist op het erf. De wisseldag die bij de grote campings een begrip is, wordt ook op deze boerderijcamping met 25 kampeerplaatsen, drie campers, een huisje en een pipowagen langzamerhand een fenomeen.

Marcel en Angelique van Opijnen vieren hier voor het tiende jaar op rij vakantie. Ooit waren ze de eerste gasten van Erik en Caroline Vonk die vleeskalveren houden en tevens onderzoekslocatie zijn voor veevoederfabrikant Klaremelk.

Vekabo

Angelique van Opijnen: 'We wilden destijds last minute kamperen, maar alles zat vol. Uiteindelijk kreeg ik van de Vereniging Kampeerboeren (Vekabo) een tip: Camping De Muk had zich net aangemeld en zou binnenkort openen. We konden er terecht en sindsdien zijn we hier ieder jaar. We komen uit Rotterdam en hebben een druk leven. Hier genieten we van de rust en de stilte.'

Het verhaal illustreert dat de populariteit van boerderijcampings niet nieuw is. Wel nieuw is de ontwikkeling naar meer luxe verblijven op het boerenerf.

Ruime plaatsen

Kamperen bij de boer betekent al lang niet meer bivakkeren met een tentje in de polder. De boerencamping biedt nu goed onderhouden, ruime plaatsen voor tenten, caravans en campers. Groepsaccommodaties, huisjes en een bed and breakfast zijn steeds vaker onderdeel van de recreatiemogelijkheden.

'Wat kamperen betreft hebben we een tijdlang een afname gezien, nu wordt kamperen weer positief beleefd. Maar er zijn ook veel gemakszoekers', zegt Ellen Kok. Als voorzitter van de Vekabo, de belangenvereniging voor boeren met een boerderijcamping op hun erf, ziet ze een duidelijke trend: 'Waar veel boeren ooit begonnen met een minicamping, zie je nu steeds meer recreatiewoningen op het erf.'

Investering

De hang naar comfort lijkt soms haaks te staan op het verlangen naar eenvoud, rust en een boerderijbeleving. Toch komen deze aspecten samen op de succesvolste boerencampings. Dit vraagt van de boer meer dan het simpelweg openstellen van een leegstaand weiland. Het vergt een investering.

In veel gemeenten geldt een gedoogbeleid voor een minicamping met maximaal vijftien plekken. Bij uitbreiding van de recreatieactiviteiten moet het bestemmingsplan worden aangepast.

Kok: 'Er moeten goede faciliteiten en sanitaire voorzieningen komen. Boeren moeten bovendien zelf nadenken over hoe ze hun bedrijf als toeristische locatie promoten. Dit in tegenstelling tot hun agrarische producten, die als vanzelfsprekend naar de afnemer gaan. Ook belangrijk: het moet te combineren zijn met de agrarische bedrijfsvoering. Gaat dat niet, dan wordt het lastig.'

Oplossing

In sommige gevallen moeten boeren voor deze combinatie een oplossing vinden. Zo ook Caroline en Erik Vonk van Camping De Muk. Omdat het bedrijf functioneert als onderzoekslocatie voor veevoer, gelden er strikte regels: geen bezoekers in de stal. Om de campinggasten toch kennis te laten maken met de boerderij, bouwden de ondernemers een skybox.

'Mensen kunnen de kalfjes van boven bekijken. Het raam kan open, dus ze kunnen ze zelfs ruiken', vertelt Erik Vonk.

Comfort

Behalve aan boerderijbeleving is hier aan de vraag naar comfort voldaan. 'In de schuur hebben we acht compleet ingerichte badkamers. Ook bij regen of slecht weer kunnen mensen hier comfortabel douchen. Daarnaast kunnen mensen privésanitair huren. Dan krijgen ze een eigen sleutel.'

Of sommige agrarische bedrijven zich meer dan andere bedrijven lenen voor een boerderijcamping? Caroline Vonk denkt van niet. 'Ik denk dat het niet zozeer aan het soort bedrijf ligt, maar aan de mensen. Je moet ertegen kunnen dat er altijd mensen op je erf zijn.'

Onderzoek

Kok: 'LTO deed onderzoek naar verbreding bij agrarisch ondernemers. Daaruit bleek dat de meeste verbredingsactiviteiten te vinden zijn op melkveebedrijven. Maar campings vind je op alle typen agrarische bedrijven.'

Het type toerist dat een boerderijcamping bezoekt, laat zich moeilijk in een hokje plaatsen. De een is nieuwsgierig naar de boerderij, de ander komt voor de omgeving. Daarnaast zijn er de rustzoekers die niet zij aan zij op een massale camping willen staan.

Ingerichte stacaravan

Bij Boerderijcamping De Kuupershoek in Den Ham in Overijssel komen veel gezinnen met kinderen en in het voor- en naseizoen vooral vijftigplussers. Naast 35 kampeerplekken is er een kant-en-klaar ingerichte stacaravan voor de verhuur.

Ook hier merken eigenaars Wilfred en Marieke ten Brinke dat de boerderijervaring en goede faciliteiten in gelijke mate belangrijk zijn. Ze investeerden in luxer sanitair en richtten zich de laatste jaren steeds meer op de boerderijbeleving.

Animo

'Er is animo voor. Naast het voeren van de schapen en het flesje voor de lammetjes is er iedere dinsdag een huifkartocht naar een collega-melkveehouder die zijn eigen ijs maakt. Zelf hebben we alleen hobbydieren', vertelt Wilfred ten Brinke.

'Toen mijn ouders de camping twintig jaar geleden oprichtten, was het een varkensbedrijf. Maar de combinatie is lastig, want de camping vraagt zeker in de zomer veel tijd. Daarnaast is een varkenshouderij niet ideaal vanwege de geur.'

Ook al is de combinatie met het boerenbedrijf niet altijd makkelijk, toch heeft het ook een meerwaarde, vindt Kok. 'Het is voor boeren een directe manier om complimenten te krijgen. Onze leden zien het plattelandstoerisme ook als een mogelijkheid om het boerenbedrijf positief in beeld te brengen, al is dit geen doel op zich. Een aantrekkelijke locatie bieden is minstens zo belangrijk.'

Strand

Met hun boerderijcamping op slechts 3 kilometer van het strand bieden Marc en Tosca Smidt zo'n locatie. Hun dertig Limousin-vleeskoeien lopen 's zomers in de weides rondom de camping met 25 kampeerplaatsen. Minicamping De Knokkert in Cadzand draait dit jaar het 23ste seizoen.

Tosca Smidt: 'Vergeleken met vroeger blijft de camping langer bezet. Voorheen waren het echt de vakantieperiodes. Tegenwoordig is het het hele seizoen druk.'

Korte vakanties

Een landelijke trend waar de gemiddelde boerderijcamping wel bij vaart, is dat het aantal korte vakanties toeneemt. Steeds vaker komen vakantiegangers voor een weekend of een nacht. Daartegenover staat dat veel boerderijcampings toeristen met een vaste standplaats hebben. 'Dat past weer bij de trend dat mensen meer vakantie vieren in eigen land', zegt Kok.

Ook Louis en Charlotte Oudshoorn uit De Veenhoop in Friesland kozen voor de toeristenbranche. Ze stopten met hun melkveebedrijf en bouwden de veestal om tot bed and breakfast en hebben daarnaast minicamping De Kan Hoeve. 'Omzettechnisch geen slechte keus. Met een bezettingsgraad van 90 procent draaien we dit jaar een goede zomer', zegt Louis Oudshoorn.

Zelf op vakantie gaan zit er voor veel boeren 's zomers niet in. 'Hopelijk in het najaar. Het huisje op Ameland is in ieder geval geboekt.'

Kader:

Twee belangenverenigingen voor boerencampings

Er zijn twee belangenverenigingen waarbij agrariërs met een camping zich kunnen aansluiten, Vekabo en Stichting Vrije Recreatie (SVR). Bij SVR zijn circa 1200 boerderijcampings aangesloten. Vekabo heeft ruim 950 leden. Jaarlijks komen daar gemiddeld dertig nieuwe kampeerboeren bij, maar stoppen er evenzoveel.
Beide belangenverenigingen stellen kwaliteitseisen aan hun leden. Onder meer op het gebied van sanitair en afmeting van de kampeerplekken. Zo wordt voor kampeerders een zeker voorzieningenniveau gegarandeerd.
Naast marketing, de aangesloten boerencampings worden gepromoot op de website, houden de verenigingen informatiebijeenkomsten en cursussen voor boeren die een camping willen realiseren. Vekabo doet ook aan belangenbehartiging, bijvoorbeeld voor boeren die voor hun toerismeactiviteiten hun bestemmingsplan moeten aanpassen.