Champignonkwekers staan op rand van afgrond

De kwekers hebben te maken met een forse toename van de productiekosten. 'Deze kosten stijgen al jaren ten laste van de primaire producent, met een opbrengstprijs die al jaren onder druk staat. Deze ligt op een te laag niveau.'

Volgens Hooijmans staan diverse bedrijven op het punt om te vallen. Onder meer de kosten van arbeid zijn gestegen. 'Nederlandse kwekers hebben allerlei investeringen gedaan op het gebied van huisvesting en goed werkgeverschap. Ook op het gebied van duurzaamheid is flink geïnnoveerd.' Hij wijst daarbij op de concrete invulling van de sector van het LTO-ambitieplan Plantgezondheid 2030. 'Binnen een paar jaar zullen in de Nederlandse champignonteelt geen gewasbeschermingsmiddelen meer worden gebruikt. Maar al deze investeringen met het oog op duurzaamheid en goed werkgeverschap worden niet beloond. Daar moet de handel dan ook achter gaan staan.'

Rem op innovatie

Volgens Hooijmans remt de financiële positie van de kwekers verdere innovatie in de sector. Daarnaast betalen champignonkwekers steeds meer voor stro. 'Het stro wordt in heel Europa korter en harder, waardoor minder stro voor de productie van compost voor de teelt van paddenstoelen beschikbaar komt. Het stro heeft daardoor een hogere inkoopprijs. Het wordt daarnaast lastig om van dat harde, korte stro goede compost te produceren.'

De extreme weersituatie van dit jaar doet de kwekers financieel geen goed. Door de aanhoudende hitte en droogte moeten de kwekers extra koelen. Dat brengt veel extra kosten met zich mee. De LTO-vakgroep verwacht dat de teeltopbrengsten de komende jaren flink lager zullen zijn.

Retail

De LTO-voorman bekritiseert de rol van de retail. De extra kosten die kwekers maken, kunnen niet worden doorberekend naar de consument omdat de retail de prijs bepaalt waarvoor de kweker mag leveren. 'Deze situatie kan niet langer doorgaan. Wanneer de prijzen voor Nederlandse champignons niet naar een gezond niveau gaan, kunnen bedrijven niet blijven bestaan. Wij roepen consumenten, handel en industrie op om vol in te zetten op het Nederlands product en daar een eerlijke prijs voor te betalen.'

Volgens Hooijmans kan de Nederlandse retail daarin leren van het buitenland. 'In landen als Frankrijk, Duitsland, Engeland en ook België zetten ze veel meer in op producten uit eigen land. Ze zijn daar een stuk chauvinistischer. Dat zou Nederlandse kwekers ook helpen. Wij vrezen dat de productie naar het buitenland verplaatst, maar dat komt de duurzaamheid en de hoogwaardigheid van de champignons in de Nederlandse winkels niet ten goede. Op dit moment produceren we in Nederland op jaarbasis 250 à 260 miljoen kilo champignons. We hebben onze derde positie op de wereldmarkt al verloren aan Polen. De productie in Nederland is al gedaald.'

Race to the bottom

Hooijmans ziet dat er een 'race to the bottom' plaatsvindt. 'De prijzen in de winkel worden steeds lager. Voor een bakje champignons in de supermarkt van 79 eurocent kan een Nederlandse teler niet produceren. De markt zit niet gezond in elkaar, terwijl wij de indruk hebben dat de Nederlandse consument er best meer geld voor over heeft.'