'Het smaakvolste fruit van het jaar'

Het idee kwam tot stand tijdens de Dutch Design Week 2016. Als onderdeel van het project Food Heroes organiseerden ZLTO en het Brabantse Kenniscentrum Kunst en Cultuur speeddates tussen agrariërs en kunstenaars, waarbij de koppels concepten bedenken om voedselverspilling tegen te gaan.

De Jonge was daar met een kromme peer en minder mooi gekleurde appels uit de laatste pluk Elstar heen gegaan. 'Die zijn wel smaakvol, maar ze voldoen niet aan eisen die de retail stelt', vertelde ze aan de kunstenaars. 'Ik heb aan de kunstenaars de vraag voorgelegd hoe we dat fruit op een goede manier bij de consument kunnen krijgen.'

Die speeddates leiden tot het contact tussen De Jonge en kunstenaar Lobke Meekes. Het verhaal van De Jonge prikkelde Meekes. De kunstenares verdiepte zich in de fruitteelt en stelde kritische vragen. Ze ontdekte wel dat afzet van fruit een complex proces is. Tijdens de Dutch Design Week 2017 werd het concept aan een groter publiek gepresenteerd. Bezoekers konden daar proeven van de laatste pluk van de Jonagold.

Seizoensproduct

De Jonge en Meekes bedachten een plan om een deel van de appels zo lang mogelijk te laten hangen voor de beste smaak en die direct aan consumenten te verkopen. Het idee erachter is om consumenten zich er meer van bewust te maken dat appels eigenlijk een seizoensproduct zijn. Ze zijn weliswaar het hele jaar te koop, maar als je de meest smaakvolle appels wilt eten, moet je dat tijdens of kort na de oogst doen. De meeste appels en peren worden geplukt net vóór ze het lekkerst zijn. Dan zijn ze langer houdbaar.

De Plukgoed-appels worden geplukt als de smaak op het hoogtepunt is. Maar dan is het fruit wel minder lang houdbaar. Daarom zijn ze voor supermarkten niet interessant. De Jonge wil consumenten de komende oogst voor het bijzondere plukmoment uitnodigen. Iedereen kan het proces ook volgen op de Facebookpagina van Plukgoed.

Lokale nichemarkt

Het concept kan mogelijk ook een lokale nichemarkt aanboren. 'Voor de appels geldt wel een iets hogere prijs', vertelt De Jonge. 'Het risico voor de teler is immers groter als de vrijwel rijpe appels nog wat langer blijven hangen. Bovendien krijgt de consument meer smaak voor zijn geld.'

De vorm of kleur kan soms wat minder mooi zijn dan van de appels in de supermarkt, maar de smaak maakt de appels bijzonder. De Jonge: 'De focus ligt niet op uiterlijke kenmerken, maar op smaak en aan de boom gerijpt.' De fruitteler hoopt dat meer fruitbedrijven zich aansluiten bij het concept.

Fruitteeltbestuurder Olav Kavelaars van ZLTO en NFO vindt het een goed idee om producten waar de retail minder voor betaalt, een meerwaarde te geven. 'Creëer een behoefte die er nog niet is. Dit fruit kun je maar een korte periode in het jaar eten. Het is het lekkerste fruit van het jaar.'

'Onderdeel van transitie'
Claude van Dongen is LTO-portefeuillehouder Bodem- en Waterkwaliteit. Hij heeft zelf een vrijloopstal in Oosteind. De bestuurder wil gezamenlijk de zoektocht maken naar de voordelen van dierlijke compost op de lange termijn. 'Uiteindelijk zul je dan ook onderling de kosten kunnen verdelen. Dat is belangrijk, want de waardering in de markt blijft nu achter.' Van Dongen pleit op het politieke toneel regelmatig voor een aanpassing van de mestwetgeving. 'Dit product gedraagt zich als compost, maar weegt volledig mee in de mestboekhouding. Voor compost uit gft-afval gelden soepelere normen. Ik vind dat je boeren niet kunt laten investeren in de toekomst, ten koste van de gebruiksruimte die ze nu hebben. Willen we als maatschappij een transitie maken, dan moet dat ook financieel uit kunnen.'