Koe heeft neus voor frisse lucht

Hij en zijn collega's krijgen elk jaar vragen van ondernemers over dit fenomeen. De koeien gaan op een bepaald tijdstip van de dag, vaak rond het middaguur, in een bepaald deel van de stal staan en willen daar dan niet weg. Dit gedrag stopt ook op een vrij vast tijdstip aan het einde van de middag. Het gedrag verdwijnt ook weer in het najaar, als de temperatuur daalt.

Koeien op een hoopje in een deel van de stal from CowSignals Training Company on Vimeo.

'Wij hebben hier veel navorsing naar gedaan en onze conclusie is dat het veroorzaakt wordt doordat de koeien frisse lucht zoeken. Ze gaan als groep in het deel van de stal staan met frisse lucht en vermijden de andere delen van de stal waar de lucht niet fris is', legt Hulsen uit.

Reactie op insecten

Volgens hem is een gedragscomponent daarbij het feit dat in de natuur koeien ook samengroepen als reactie op stekende en bijtende insecten: 'Wij hebben niet het idee dat insecten de belangrijkste aanjager zijn van dit samendringen in stallen, maar het is wel een gegeven dat insecten zich niet ophouden op plaatsen met snelstromende frisse lucht. Dus dit instinct kan dit gedrag versterken.'

'Loop eens door de stal als uw dit gedrag waarneemt en gebruik uw neus om de kwaliteit van de lucht op de verschillende plaatsen te beoordelen. Onze ervaring is dat de koeien altijd op de plaats staan met frisse lucht en dat de lucht op andere plaatsen vochtig en warm is, soms ook ronduit onaangenaam door mestgassen', tipt Hulsen.

Verbouwing

'In een flink aantal gevallen die wij aan de hand gehad hebben is het gedrag van het ene jaar op het andere ontstaan, maar dan is er ook altijd sprake van een verbouwing of bouw van een object dat de ventilatie van de stal beïnvloedt', vervolgt hij.

Onvoldoende ventilatie veroorzaakt volgens Hulsen in de praktijk meer schade en problemen dan heel veel veehouders in de gaten hebben: 'Slechte ventilatie leidt er allereerst toe dat dat meer koeien bij lagere temperatuur meer energie moeten besteden aan zichzelf afkoelen en dat eerder sprake is van hittestress.'

Hoge infectiedruk

Daarnaast geeft onvoldoende ventilatie een hogere infectiedruk van bacteriën en virussen, en daardoor meer problemen door klauwinfecties en uierinfecties, weet hij: 'De tekortschietende luchtverversing leidt ook tot hogere ammoniakconcentraties in de stal, waarvan je kunt verwachten dat het niet optimaal is voor de dieren.'

'Een veehouder die dit in zijn stal wil aanpakken, moet als eerste een deskundige een ventilatieplan voor zijn hele stal laten maken. Dat is het fundament. En daarbij hoort weer een plan met maatregelen om hittestress te managen', besluit Hulsen.