Zes trends in de melkveestal

Wachtruimte wordt standaard

Melkveehouders die vandaag de dag kiezen voor een andere melkstal, kiezen eigenlijk standaard voor een wachtruimte erbij. Lang niet overal, vooral in of bij bestaande gebouwen, is dat eenvoudig in te passen. Tot voor kort koos menig melkveehouder er dan ook voor om de ruimte tussen de boxen in te zetten als wachtruimte. Meestal zoals in de oude opstelling ook gebruikelijk was.

• Lees ook: Wordt elke melkveehouder robotmelker?

Dat gaat nu dus bijna altijd anders. De snelheid en het gemak van werken met een aparte wachtruimte met opdrijfhek krijgen eigenlijk altijd de voorkeur. Meestal in combinatie met verschillende selectiemogelijkheden na het melken. Gevolg hiervan is wel dat de investering in een melkstal als totaal in veel gevallen een grotere is dan enkele jaren terug.

Voorbehandelen met borstels of schuim

Het voorbehandelen en reinigen van de spenen gebeurt nog veelal met papier of doeken. In toenemende mate kiezen melkveehouders hierbij voor een semiautomatisch systeem. Dat gaat dan meestal via Teat-scrubbers. Dit zijn borstels die ronddraaien, naar voorbeeld van de voorbehandeling in onder andere Lely-melkrobots.

Het handpistool met borstels wordt op water aangesloten en zo reinigt de melker de spenen vlot en eenvoudig. Bovendien zorgt het draaien van de borstels voor stimulering van de uier, iets wat de melker anders door wrijving verzorgt.

Automatisch sprayen tot in de beker

Automatische sprayinstallaties worden de laatste jaren door veel fabrikanten aangeboden. Het sprayen na het melken wordt zo volledig geautomatiseerd. In Nederland zien we hiervan nog geen grote opkomst en daarvoor is een belangrijke reden: een goede sprayrobot op het platform van een draaimelkstal of in de terugloopgang vraagt vaak een investering van 50.000 tot 100.000 euro. Dat wordt echt interessant bij een grote omvang en veel vreemd personeel. Een situatie die op weinig Nederlandse bedrijven speelt.

Dippen vanuit de melkklauw is met een IQ-apollomelkstel van GEA ook mogelijk. Andere fabrikanten werken hier eveneens aan. Niet sprayen, maar het zorgvuldiger geachte dippen gaat zo volledig automatisch. Via een klep ingebouwd in de melkklauw wordt een afscheiding gemaakt naar de melkslang. Dit om te voorkomen dat desinfectiemiddel in de melk kan komen.

Hiermee is ook meteen het meest kritische punt benoemd van deze innovatie. De zuivelsector staat om deze reden terughoudend tegenover deze innovatie.

Melkbeker los 'uit de grond'

Servicebedrijf Jan Castelein in Scharnegoutum is SAC-dealer en uitvinder van het systeem waarbij de melkklauw passé is. Melkbekers komen 'uit de grond' omhoog onder vacuüm waarna ze kunnen worden aangesloten.

Doordat de klauw niet meer hoeft te worden opgetild en de bekers altijd recht onder de koe zijn gepositioneerd, wordt de melker ergonomisch gezien minder belast. Na afname 'verdwijnen' de bekers weer onder de vloer waarna er een luikje overheen schuift. Dit om vervuiling en beschadiging te voorkomen.

Het systeem werd in 2011 bij melkveehouder en medebedenker Broer Roorda in Grou voor het eerst geïnstalleerd. Daarna is er lang gepuzzeld en gesleuteld om de kinderziektes eruit te halen. Inmiddels is de vierde melkstal in werking en staan er voor 2018 nog drie nieuw te bouwen stallen op de rol. In hoeverre dat de komende jaren doorzet, is koffiedik kijken. Het systeem is circa 25 procent duurder dan een traditionele opstelling.

Lichtere klauwen, makkelijk melken

Bij 'traditionele' melkklauwen wordt de laatste jaren volop gewerkt aan lichtere klauwen waarbij het vacuüm snel en eenvoudig is af te sluiten. Of zodanig dat het per beker afsluit, waardoor het goed mogelijk is twee bekers met één hand tegelijkertijd te liften zonder lucht te zuigen. Dat komt het gemak van de melker ten goede.

Op meerdere moderne melkstellen is tegenwoordig het moment van op vacuüm komen exact in te stellen. Bijvoorbeeld exact één seconde na het loskomen van de melkklauw, door een druk op de knop.

Melkveehouders maken maar weinig gebruik van deze opties, terwijl dat best voordeel kan opleveren. De oorzaak is vaak dat de melker zelf niet gelijkmatig melkt of dat er meerdere mensen melken.

Het tempo en de manier van melken is tussen meerdere personen nooit gelijk. Uitkomst bij zo'n instelling is dan vaak dat de een het een prima uitvinding vindt, terwijl de ander terug wil naar de standaardinstelling.

Onbenutte (data)mogelijkheden

In tegenstelling tot de melkrobots blijft het verzamelen van toegepaste data in de melkstal achter. Te denken valt aan celgetalbepaling per koe na elke melkbeurt en directe vet- en eiwitbepaling. De technieken zijn er en zodanig dus ook zeker toepasbaar in melkstallen. Maar het zijn veelal de kosten die melkveehouders weerhouden hierin te investeren. Bij twintig of meer melkstellen per melkstal is het prijskaartje natuurlijk anders dan bij bijvoorbeeld twee melkrobots.

Dat geldt net zo voor systemen van tussendoor spoelen van de melkstellen. Om bacteriedruk te verlagen, is dat een veel aangeprezen methode door melkwinningsspecialisten. Veelal wordt gedacht dat een nieuw melksysteem zo goed is dat dergelijke investeringen overbodig zijn. Meer dan eens blijkt dat een misvatting. Besmetting van koe tot koe via melkbekers kan in principe in elke melkstal optreden.