'Nederland aan kop bij afname antibiotica'

Rogier van Sambeek is sinds 2011 directeur en mede-eigenaar van het bedrijf in Lieshout, dat in de jaren tachtig is ontstaan vanuit het vleeskuikenbedrijf Kanters.

Hij vermoedt dat de jury voor hem koos om drie redenen. Ten eerste omdat zijn bedrijf inspeelt op een maatschappelijk thema, namelijk het terugdringen van het gebruik van antibiotica. Dat heeft niet alleen impact op de veehouderij, maar ook op de menselijke gezondheid.

De tweede reden is dat Kanters internationaal zeer actief is. Het bedrijf verkoopt producten in meer dan zestig landen en in 2016 is de eerste buitenlandse locatie geopend in Italië. De derde reden is volgens Van Sambeek dat het bedrijf zeer innovatief is. 'We zijn met sommige dingen de eerste, met andere producten lopen we mee voorop', zegt de ondernemer van het jaar.

Antibiotica via drinkwater

Kanters ontwikkelt 'duurzame alternatieven voor antibiotica die diergezondheid, dierenwelzijn en bedrijfsresultaten van de boer verbeteren', staat op de website van het bedrijf.

Die alternatieven zijn vooral vloeibare voedingssupplementen die via het drinkwater of (brij)voer worden toegediend aan kippen, varkens en koeien. Gezonde dieren zijn weerbaarder; ze hebben daarom minder medicijnen nodig en presteren beter, is de gedachte. Dat zal resulteren in een hoger rendement voor de veehouder.

Kanters levert vooral vloeibare natuurlijke supplementen in drinkwater. Daarin zitten onder andere organische zuren, kruidenextracten, mineralenmengsels, extra vitaminen en zogeheten prebiotica. Dat zijn voedingsstoffen die de groei van gunstige darmbacteriën stimuleren.

Aanjager van groei

Het bedrijf ontwikkelt al dertig jaar dergelijke producten, maar 'het heeft geholpen' dat sinds 2006 het preventief toedienen van antibiotica via het veevoer niet meer is toegestaan. 'Dat is voor ons een aanjager van de groei geweest', zegt Van Sambeek. 'Wij waren al veel langer met zulke producten bezig. Als het moet, zie je dat het kan.'

Volgens de prijswinnaar is de maatschappelijke discussie over het gebruik van antibiotica de reden dat ook de foodketens het aan de orde stelden bij hun leveranciers.

Antibioticaverkoop gedaald

De verkoop van antibiotica daalde in de Nederlandse veehouderij van 2007 tot 2016 met 69 procent. Ook de mate waarin resistente bacteriën voorkomen in de veehouderij daalde sterk.

Kanters investeert veel in onderzoek naar natuurlijke middelen die daar een bijdrage aan kunnen leveren. Sinds 2011 doet het bedrijf dat onder andere samen met TNO. Bij die samenwerking gaat het om de intensieve veehouderij.

Optimaal totaalplaatje

Van Sambeek benadrukt overigens dat het niet gaat om specifieke producten, maar dat een aanpak alleen succesvol kan zijn als het 'totaalplaatje' optimaal is. Daarbij horen onder andere factoren als voeding, hygiëne, huisvesting en management. 'Onze producten zijn onderdeel van dat totaalplaatje.'

Zowel in Nederland als het buitenland groeide het bedrijf sterk. Het is bij de export een pre dat Nederland een sterke naam heeft als voorloper op het gebied van het terugdringen van het antibioticagebruik. Van Sambeek: 'Daar hebben wij als bedrijf voordeel van in de buitenlanden. Hoe verder weg van Nederland, hoe meer stappen ze nog kunnen zetten. In bepaalde landen zijn ze blij dat ze überhaupt te eten hebben. Hoe dat is geproduceerd, maakt niet uit.'

• Lees ook: Kennis delen cruciaal voor antibioticareductie

'Laaghangend fruit' al geplukt

De prijswinnaar constateert dat in Nederland al grote stappen zijn gemaakt bij het terugdringen van het gebruik van antibiotica. Hij denkt dat hier nu het 'laaghangend fruit' wel is geplukt.

Van Sambeek verwacht dat er nog wel stappen zijn te zetten op het gebied van drinkwaterhygiëne. 'Daar zien we in de praktijk nog verbeterpunten; bij pluimvee, varkens en melkvee.' De meeste verbeterpunten ziet hij bij varkens. Ook wel bij melkvee, maar daar is nog relatief weinig onderzoek gedaan, constateert hij.

Kanters zorgt voor grote impact

De jury van de ondernemersprijs merkte op dat de impact van Kanters groter is dan velen beseffen, waaronder ook zijzelf. 'Dat weet ik niet. Het is voor ons vanzelfsprekend', reageert Van Sambeek.

De directeur en mede-eigenaar van Kanters kondigt wel aan dat het bedrijf zich in Nederland meer rechtstreeks gaat richten op veehouders, naast de communicatie via het dealernetwerk. In het buitenland gaat alle communicatie via de groothandel.