Hevels moeten tulpen goed gietwater bezorgen

Het gebied achter de IJsselmeerdijk, in totaal zo'n 3.600 hectare, heeft bovengemiddeld veel last van zoute en ijzerhoudende kwel. Zonder aanvoer van vers water uit het IJsselmeer in het voorjaar, lopen met name jonge tulpenplanten groeiachterstand op door het hogere zoutgehalte. Dat kan telers een flinke inkomstenderving opleveren.

Sinds 1995 wordt al water ingelaten via een twintigtal leidingen die over de dijk zijn gelegd, maar dat systeem is niet regelbaar en inmiddels aan vervanging toe. De verouderde leidingen worden ingeruild door twee centrale hevelstations die het IJsselmeerwater met een vacuumpomp aanzuigen, waarna het water verder vanzelf over de dijk via leidingen in de achtergelegen tochten loopt.

Automatisch juiste kwaliteit

Kleppen, stuwen en pompen maken het systeem stuurbaar, zodat over het hele gebied genoeg water van de juiste kwaliteit in de sloten staat. Meetapparatuur waakt over de kwaliteit van het slootwater en houdt de zoutwaarde onder de 2,4 EC. Dat betekent maximaal 600 milligram zout per liter.

De vervanging van de installatie kost circa 1 miljoen euro. Een heel bedrag, maar de nieuwe opzet is veel duurzamer, legt dagelijks bestuurder Ton Leijten van Waterschap Zuiderzeeland uit.

'Doordat we de aanvoer kunnen afstemmen op de waterkwaliteit in het achterland, hoeven we niet meer water in te laten dan nodig is. En hoe minder water er de polder instroomt, hoe minder we er later aan de andere kant uit hoeven te pompen. Dus het bespaart kosten.'

Niet zonder slag of stoot

Toch kwam het project er niet zonder slag of stoot. In het waterschapsbestuur had er al in 2008 in principe over besloten, waarna nader onderzoek volgde. In 2015 is dat nog eens bekrachtigd, maar het leidde in het bestuur wel tot kritische opmerkingen. Sommige waterschapbestuurders vonden dat er te veel geld werd besteed aan het oplossen van het probleem van maar een kleine groep ingelanden.

'We hebben dan ook stevig moeten lobbyen om het er door te krijgen', zegt LTO Noord-regiobestuurder Arnold Michielsen. 'Het is daarom een mooi resultaat dat het doorgaat.'

Zowel Michielsen als Leijten wijzen op het grote economische belang van de bollensector in Flevoland. 'Het is een kapitaalsintensieve teelt en het is een geweldig gebied met potentie', benadrukt Leijten.

Wachten op windpark

De aanleg van het nieuwe systeem start nu het windpark aan beide zijden van de Westermeerdijk klaar is. Gelijktijdige aanleg zou te lastig zijn geweest voor beide partijen, legt projectleider Pieter Vos van het waterschap uit.

Technisch gezien is het hevelsysteem volgens Vos een hele vooruitgang. Zo is het gebied nu verdeeld in twee compartimenten, zodat de noord- of zuidzijde uiterlijk begin 2019 apart vers IJsselmeerwater kunnen ontvangen.