Aardappel klimaatbestendiger door betere beworteling

Onderzoekers van de RUG werken gedurende dit driejarige innovatieve project nauw samen met de aardappel kweekbedrijven Fobek in Sint Annaparochie, Biemond in Eenrum en Mansholt's Veredelingsbedrijf in Vierhuizen.

In dit project zullen selectiemethoden worden ontwikkeld waarmee kwekers aardappelrassen kunnen veredelen op specifieke worteleigenschappen die de teelt duurzamer en klimaatbestendiger maken.
Het project is in oktober 2017 gestart en wordt gefinancierd door het Plattelandsontwikkelingsprogramma 2014-2020 (POP3) van het Europese Landbouwfonds voor Plattelands Ontwikkeling (ELFPO) en de provincie Groningen.

De onderzoeksplannen werden woensdag 6 december nader toegelicht op een bijeenkomst van The Potato Valley. In dit kennis- en innovatieplatform werken telers, onderwijs, onderzoekers en overheden samen aan een duurzame aardappelsector.

Wortelstelsel

Huidige commerciële aardappelrassen hebben een zeer oppervlakkig wortelstelsel, waardoor een relatief hoge input van meststoffen en water nodig is, met emissies naar grond- en oppervlaktewater tot gevolg. Daarnaast krijgt de teelt door klimaatverandering steeds frequenter te maken met periodes van droogte of wateroverlast en neemt de verzilting ten gevolge van bodemdaling in de kustgebieden toe.

Dit alles vraagt om de veredeling van robuustere rassen met verbeterde (specifieke) worteleigenschappen. Echter, veredeling op klimaatbestendigheid en efficiëntere opname van meststoffen en water is nu niet mogelijk door het ontbreken van basale kennis over worteleigenschappen en de onderliggende fysiologische processen en genetische eigenschappen die deze bepalen.

Efficiënter

Om de opnamecapaciteit van meststoffen en water in toekomstige aardappelrassen efficiënter te maken en emissies te reduceren, richt dit project zich op verbetering van het wortelstelsel. Om aardappels bestendiger te maken tegen klimaatverandering, zal naar specifieke worteleigenschappen worden gezocht die de gevoeligheid voor droogte, verzilting en wateroverlast verminderen.

Vervolgens zullen de onderliggende fysiologische processen en bepalende genetische eigenschappen hiervan worden onderzocht. Met de in dit project opgedane kennis zullen simpel inzetbare selectiemerkers worden ontwikkeld waarmee veredelaars die gewenste duurzame, klimaatbestendige en emissiearme rassen versneld kunnen gaan kweken.

Perspectief

De nieuw te ontwikkelen aardappelrassen met verbeterde beworteling moeten bijdragen aan een low-input en klimaatbestendige aardappelteelt met sterk verminderde productie- en oogstrisico's en verminderde emissies naar grond- en oppervlaktewater.

Bovendien zal een verbeterd wortelstelsel het organische stofgehalte en de structuur van de bodem doen verbeteren. De verbeterde beworteling zal de groeikracht van deze nieuwe rassen stimuleren waardoor het gewas in het algemeen minder vatbaar zal zijn voor ziekten en plagen. Hierdoor kan de teelt ook nog eens toe met minder gewasbeschermingsmiddelen.

Met de beoogde nieuwe rassen wordt bijgedragen aan de transitie naar een toekomstbestendige duurzame aardappelteelt, een robuuste mondiale voedselvoorziening met verminderde emissies naar grond- en oppervlaktewater, en een economisch gezond platteland.