Aardappelkwekers Biemond bouwen kophalsrompboerderij 2.0

Een kophalsrompboerderij 2.0. Zo typeren Hans en Karel Biemond hun nieuwbouwplannen, terwijl ze zich in de ontmoetingsruimte van het bedrijf buigen over de tekeningen. 'Natuurlijk hadden we weer een paar schuren kunnen plaatsen.

De vereniging voor natuur- en landschapsbeheer Wierde en Dijk heeft ons gestimuleerd landschappelijk te bouwen en een architect in de hand te nemen. We kijken bij nieuwbouw soms te veel naar het verdienmodel. Het oog wil ook wat en meer dan hallenbouw. We zijn bovendien geen regulier akkerbouwbedrijf, maar moeten ook voor een beoordelingshok en keuken ruimte creëren', beredeneert Hans Biemond de keuze.

Niet karakteristiek

Al jarenlang zijn de veredelaars aan het nadenken over nieuwbouw. Op twee loodsen en de oude kas na willen ze alles tegen de vlakte gooien, inclusief het woonhuis. Dat heeft nogal wat voeten in de aarde, maar gelukkig is hun bedrijf niet als karakteristiek bestempeld zoals sommige anderen bedrijven in de omgeving wel, laat het tweetal weten. Dat betekent dat sloop van door aardbevingen beschadigde bedrijven moeilijker wordt omdat de gemeenten de panden willen behouden. 'We hebben het geluk dat hier in de omgeving veel fraaiere boerderijen dan de onze staan. Bovendien hebben wij geen emotionele waarde aan de gebouwen. We zijn hier niet geboren. Dat scheelt een stuk.'

Mondial

Hans Biemond, geboren in het Zuid-Hollandse Bleiswijk, begon in 1985 met het kweken van aardappelen, nadat zijn broer plotseling aan een hartstilstand was overleden. 'Het was zonde om zijn hobby weg te doen. De Mondial kwam twee jaar later op de markt. Het was nog onzeker wat de potentie van het ras was. Maar ik geloofde erin.'

Inmiddels hebben hij en zijn zoon Karel tien rassen die op de rassenlijst staan. Met name de aardappelmoeheidresistente Mondial en de Fabula doen het goed. 'Mondial heeft meegeholpen om het bedrijf op te bouwen zoals het nu is. Fabula moet de nieuwbouw financieren', vat Biemond bondig samen. Het bedrijf heeft naast de veredelingstak nog ruim 60 hectare akkerbouwgrond.

Paarse chips

Met de nieuwe kas verdubbelt de kasoppervlakte naar ruim 1.300 vierkante meter. Het bedrijf kan zich nog meer richten op zaailingen, bijvoorbeeld op de Blue Star, een paarse aardappel. 'Spanjaarden zijn er gek op. Het is iets bijzonders. De paarse chips zijn goed voor het afweersysteem. Er zitten meer antioxidanten in dan in een gewone aardappel', geeft Biemond aan, terwijl hij in de kas een Blue Star opensnijdt. Zijn zoon vult aan: 'De kas zit nu stampvol. Waar we nu 29.000 zaailingen hebben, kunnen we in het nieuwe bedrijf richting de 40.000 of meer gaan.'

Met het nieuwe bedrijf willen de ondernemers ook energieneutraal worden door warmteopslag te creëren en deze warmte te gebruiken voor het drogen van de aardappelen. Ook zien ze voordelen van een windmolen. Deze plannen moeten nog nader worden uitgewerkt met de verschillende partijen. Een ander optimalisatiepunt is dat de aardappelen worden bewaard in compartimenten, zodat ze sneller bij verschillende soorten en verschillende partijen kunnen komen.

Toekomstbestendig

Nieuwbouw is de enige manier om het bedrijf toekomstbestendig te maken, stelt Biemond. De oudste schuren van het bedrijf dateren uit 1845. Op de daken ligt asbest, muren hebben scheuren en de schuren zijn niet geschikt voor grote kuubskisten en machines. 'Het is een optelsom. Alle asbest vervangen kost ook klauwen met geld. Daarbij komt de aardbevingsschade bij. De NAM geeft aan dat de scheuren door ouderdom komen, maar daar ben ik het niet mee eens. Ze zijn vijf, zes jaar geleden ontstaan tijdens de eerste aardbevingen. Het trilt hier veel meer dan tien jaar terug.'

Over de aardbevingsproblematiek wil hij graag nog wat meer kwijt. Want inmiddels ligt dit gebied buiten het aardbevingsgebied, wat naar het oosten is opgeschoven, terwijl ze allerlei onderzoeken uit moesten voeren naar bijvoorbeeld aardbevingsbestendiger bouw. 'Dat kost algauw 100.000 euro aan onderzoeksgeld. Het is de vraag of we dat kunnen terugkrijgen.'

Strakke planning

Het tweetal hoopt binnenkort groen licht te krijgen voor de omgevingsvergunning. Daarna vergt de sloop en nieuwbouw een strakke planning. 'In februari moet de schuur leeg zijn. In september moet onze keuken waar wij de aardappelen koken en bakken weer in gebruik zijn. Wij moeten door. Al die onderzoeken kosten, in tegenstelling tot in het buitenland, veel tijd. Zaak is dat wij onze concurrentiepositie op de wereldmarkt behouden.'