Goede Brexit-deal van levensbelang voor Ierse boer

De grens tussen Ierland en Noord-Ierland is een van de struikelblokken die de Brexit-onderhandelaars moeten nemen voor er echt kan worden begonnen aan gesprekken over een nieuwe handelsovereenkomst tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU. De Ieren willen dat er voor de grens met de noorderburen een aparte overeenkomst wordt gesloten.

De Ierse landbouw en levensmiddelenindustrie zijn van vitaal belang voor de economie van het land. Met een omzet van 11,15 miljard euro in 2016 vormen ze de grootste sector van het land. Boeren en fabrikanten zijn daarbij sterk afhankelijk van de export naar het Verenigd Koninkrijk en de EU. De Britten zijn goed voor 37 procent van de Iers foodexport, naar de overige EU-landen gaat 32 procent.

Werkgelegenheid

Een slechte deal, waarbij de toegang tot het Verenigd Koninkrijk en de EU wordt bemoeilijkt, zal grote gevolgen hebben voor de werkgelegenheid in het land.

'De export is van groot belang voor de werkgelegenheid op ons platteland. Van oudsher hebben we veel kleine familiebedrijven. Vlees en zuivel vormen de motor van onze foodindustrie. We produceren acht keer meer vlees dan we zelf nodig hebben', zegt Andrew Mullins, duurzaamheidsmanager bij het Ierse exportbureau Bord Bia.

32.000 banen

De ongerustheid over de werkgelegenheid in de vleessector blijkt ook uit een deze week verschenen rapport van de Europese organisatie voor vee- en vleeshandelaren. Deze vreest bij een harde Brexit een verlies van 32.000 banen in de Europese vleessector. In Ierland, waar 50.000 boeren vleesvee houden en 15.000 banen direct afhankelijk zijn van de vleesproductie, zal de schade vermoedelijk het grootst zijn.

Ondertussen staat door de waardedaling van het Britse pond de export van Ierse levensmiddelen naar het Verenigd Koninkrijk onder druk. Producten die in euro's moeten worden afgerekend, zijn voor de Britten een stuk duurder geworden.

Champignonteelt

Andersom worden Ierse boeren die langetermijncontracten afsloten in ponden hard getroffen. De eerst sector die zuchtte onder een reeks faillissementen, was de champignonteelt. Telers daar zagen als in 2016 door het zwakke pond hun marges verdampen. Zij dienen als waarschuwing voor de vleesvee- en melkveehouders.

Bord Bia zette in 2012 een kwaliteitsstrategie in om de Ierse voedselexport een impuls te geven. Met Origin Green promoot het land de duurzame aspecten van de eigen landbouw. Doel is het aanboren van nieuwe premiummarkten.

Succesvol

Met de ingezette koers is Ierland succesvol. In de afgelopen zes jaar groeide de export van voedsel en dranken met 41 procent, oftewel 3,27 miljard euro. Nu de Brexit zijn schaduw vooruitwerpt, zet het land nog sterker in op Origin Green.

David Kennedy, manager internationale markten bij Bord Bia, ziet in Zuid-Korea, China en het Midden-Oosten nieuwe afzetmarkten met veel potentie. 'Maar als kleine speler is het niet eenvoudig te concurreren met landen als Argentinië en Brazilië. Daarbij is het de vraag of ze daar bereid zijn om meer te betalen voor een premiumproduct.'

• Lees meer hierover deze zaterdag in Nieuwe Oogst