Koning Winter wiedt het laatste onkruid

Als boomkweker Frank Beniers (51) op een zonnige novemberochtend over zijn percelen wandelt, staat het onkruid enkelhoog. Het wijdverspreide knopkruid komt zelfs tot kniehoogte.

'Niet erg', oordeelt de ondernemer. 'Onkruid wieden na de zomervakantie is in veel gevallen niet meer nodig. Achterwege laten is beter voor de waterkwaliteit en de coniferen hebben er nauwelijks last van.'

Beniers woont onder de rook van de Lieshoutse bierbrouwer Bavaria. Samen met zo'n tien Oost-Brabantse telers investeert hij in de duurzame beschikbaarheid van water.

Gezamenlijk weerstation

Zo hebben de ondernemers gezamenlijk een weerstation. 'Dit helpt ons bij het bepalen van het juiste spuitmoment, zodat je met minder gewasbescherming toekan. Ik ga altijd voor de vroege en late momenten van de dag, want dan staan de huidmondjes open en nemen de planten makkelijk het middel op.'

De ondernemer wil een volgende stap zetten met mechanische onkruidbestrijding. Hij heeft nu een schoffel die alleen geschikt is tussen jonge struiken, maar met wat aanpassingen aan de hoge spuitinstallatie kan hij wieden tussen coniferen die manshoog zijn.

Gewasbescherming heeft de boomkweker nodig. 'Je kunt simpelweg niet zonder, want de bedrijfsrisico's zijn te groot. Helaas is de boomkwekerij een kleine sector en zijn maar weinig goed werkende middelen toegelaten. Als ik zie wat wij niet voor sierplanten, en wat tuinders wel voor zachtfruit mogen gebruiken, dan vind ik dat onbegrijpelijk.'

Perceel in rust

Beniers laat 'zijn mooiste perceel' zien aan een bosrand. Deze 3,5 hectare vol coniferen laat hij na de oogst een of twee jaar met rust om de bodem te versterken. 'Ik gebruik zo veel mogelijk stalmest voor de organische stof en zaai bijvoorbeeld Japanse haver. Daarna kan ik rechte banen trekken, zodat ik ook makkelijker mechanisch onkruid kan schoffelen. Het is een investering die zich terugbetaalt in een goede oogst.'

Onkruid mag, in beperkte mate, groeien. 'Ik zie ook de bedrijven waar alles keurig is, maar zo hoeft het er bij mij niet uit te zien', vindt Beniers. Zachte onkruiden zoals knopkruid, zwarte nachtschade en kleine onkruiden zakken door de vorst al in elkaar. 'Het is net pudding en de biomassa is nuttig want het stimuleert het bodemleven.'

Ook gericht op burgers

Het project Schoon Water voor Brabant geeft telers informatie over minder milieubelastende onkruidbestrijding. Het project, een initiatief van provincie, waterschappen, drinkwaterbedrijven en belangenorganisaties zoals ZLTO, richt zich wel op alle gebruikers van middelen, dus ook op de overheid, hoveniers en burgers.

Een terechte strategie vindt Beniers. 'Wij als telers doen er alles aan om de emissie zo veel mogelijk te beperken en dat zie je vervolgens een burger met een gieter gewasbescherming op de oprit gieten. Hoeveel emissie heb je dan via het riool?'