Onzekerheid in Huissensche Waarden

'We hebben al meer dan vijftien jaar onzekerheid over het voortbestaan van ons bedrijf op deze locatie. Die onzekerheid is niet maar een beetje op de achtergrond aanwezig, maar speelt zich volop af op de voorgrond. Het hangt als het zwaard van Damocles boven ons hoofd', zegt veehouder Theo Willemsen uit Huissen.

Willemsen is door de wol geverfd als het gaat om het volgen van politieke en juridische procedures. Dat is niet alleen uit interesse, maar vooral noodgedwongen: het bedrijf van zijn familie ligt namelijk in gewild gebied, aan de oevers van de Nederrijn.

Een gedeelte van de grond was al aangemerkt als deel van het Gelders Natuurnetwerk. Nu er een heel stuk bij komt, inclusief de huiskavel, wordt het de familie echt te gortig. Het overgrote deel van de grond dat in gebruik is bij het bedrijf valt, als het doorgaat, onder dit netwerk.

Vriend en vijand

De broers Theo en Antoon Willemsen en Allart, de zoon van Antoon, zijn al jaren gewend om te ondernemen in een omgeving die onzekerheid met zich meebrengt. Natuur is voor het bedrijf zowel vriend als vijand. De ondernemers zijn zelf actief in agrarisch natuurbeheer met een ganzenopvangplek en weidevogelbeheer. Regelmatig geeft Theo Willemsen rondleidingen aan geïnteresseerden en vertelt hun over bijvoorbeeld de verschillende soorten weidevogels in het gebied.

De ondernemer noemt het dan ook wrang dat de natuur tegelijkertijd voor veel onzekerheid zorgt voor het bedrijf. 'Wij helpen de overheid juist om te voldoen aan de Europese Vogelrichtlijn waarin de grauwe gans wordt beschermd. Bovendien zorgen wij ervoor dat boeren in de omgeving minder overlast hebben van ganzen, doordat ze bij ons neerstrijken. Wij hebben zelf meer ruwvoer dan we aan onze dieren kunnen voeren. Dan is het een goede oplossing.'

Hype

Willemsen vraagt zich dan ook af of het gebied beter af is als een natuurorganisatie het beheert. 'Wij zitten hier midden in de natuur en zien het direct, als er iets aan de hand is. Het lijkt wel een hype of zelfs een drang van natuurorganisaties om steeds meer natuurgebied te claimen. De polders in de gemeente Lingewaard hebben ongeveer een oppervlakte van 2.000 hectare. Behalve in de Huissensche Waarden (750 hectare) is daar voor het grootste deel al geen boer meer te vinden.'

De broers hebben bewust gekozen voor een bedrijf met drie takken. Met de nertsenhouderij hebben ze een intensieve tak, de melkveehouderij is extensief en daarnaast hebben ze met natuurbeheer een derde bedrijfstak ingericht. Het bedrijf telt 170 koeien, 120 stuks jongvee en heeft ongeveer 175 hectare land in gebruik, zowel pacht als eigen land. De nertsenfarm telt 5.800 moederdieren.

Rendabel

'Wij vinden dit zelf een goede combinatie omdat we op deze manier rendabel kunnen werken', stelt Willemsen. 'De intensieve tak draagt bij aan een rendabele bedrijfsvoering, terwijl we tegelijkertijd kunnen bijdragen aan natuurbeheer.'

De ondernemer heeft zich enorm verbaasd over de aanpak van de provincie. 'We hoorden het in eerste instantie via LTO Noord dat de provincie een groot gedeelte van onze grond wil toevoegen aan het Gelders Natuurnetwerk. Ook met de gemeente hebben we hier contact over gehad. Maar van de provincie hoorden we niets. Ik heb toen zelf contact gezocht en op nadrukkelijk verzoek is er iemand langs geweest om de plannen toe te lichten.'

Slagingskans

Willemsen is vooral verbaasd over de 'aanvliegroute' van de provincie. 'Geen van de boeren in de polder wil zijn grond afstaan. Het plan heeft dus geen enkele kans van slagen. Dan hadden ze toch beter eerst bij ons kunnen informeren welke mogelijkheden wij zien? Niemand heeft tot nu toe uit kunnen leggen op welke manier wij hier beter van worden.'

Het is niet voor het eerst dat het voortbestaan van het bedrijf op deze locatie wordt bedreigd. Jarenlang was er een groot plan waarin zandwinning, recreatie en natuur een belangrijke rol zouden spelen.

Verbod nertsenhouderij

Parallel aan de onzekerheid over de toekomst van de bedrijfslocatie is er ook nog onzekerheid over het voortbestaan van de nertsenfarm. Inmiddels buigt het Europees Hof van Justitie in Straatsburg zich over de vraag of de nertsenhouderij in Nederland wel verboden mag worden. De Nederlandse overheid heeft dit besloten. Vanaf 2024 zou dat een beëindiging betekenen van deze bedrijfstak.

Het is een opeenstapeling van onzekerheden. 'Wij hebben eindelijk wel eens behoefte aan rust. Dat we ons kunnen richten op waar we het liefst mee bezig zijn: een boeren bedrijf runnen. Het boerzijn is een manier van leven. Dat zullen wij nooit opgeven.'