Sorghum als alternatief voor snijmais

Sorghum die nu in veevoer en de groenbemesterteelt wordt gebruikt, is afkomstig van twee soorten. Sorghum sudanense is een meerjarige grasachtige. De andere vorm is Sorghum bicolor, een graanachtige variant die ook wel kafferkoren wordt genoemd. Vervolgens zijn door middel van kruisingen verschillende varianten ontstaan.

Het gewas heeft veel weg van mais, alleen heeft het in plaats van kolven een graanpluim. In ons land is het gewas vaak niet meerjarig. In de koude Nederlandse winters vriest het dood. Het gewas heeft warmte nodig. Het kiemt pas bij een bodemtemperatuur van 20 graden Celsius. Daarom wordt het in Nederland wel eens onder folie geteeld.

Minder droogtegevoelig

Sorghum is een minder droogtegevoelig gewas. 'Als je kijkt naar de hoeveelheid vocht, dan heeft gras twee badkuipen per kilo droge stof nodig, mais één badkuip en sorghum driekwart badkuip. Daarbij stelt het gewas bij droogte de bloeiwijze uit. Dat maakt de teelt in andere landen mogelijk op gebieden waar het te droog is voor mais', vertelt onderzoeker Nick van Eekeren van het Louis Bolk Instituut.

Ook zou het gewas een mooie afwisseling kunnen zijn voor mais, doordat het een andere behoefte heeft aan water en nutriënten. 'Om sorghum voor de markt aantrekkelijk te maken, moet deze minimaal 300 gram zetmeel per kilo droge stof bevatten en 25 procent meer opbrengst. Veel melkveehouders halen eiwit uit het gras. Vandaar dat we sorghum zien als alternatief voor mais.'

Fors meer zetmeel

Dat er mogelijkheden zijn, blijkt onder meer uit de lijn C7 van Sorghum-pionier Walter de Milliano. Deze produceerde vorig jaar 423 gram zetmeel per kilo droge stof, meer dan de 330 gram mais in deze proef.

Een ras als Vegga doet het met 284 gram zetmeel eveneens goed, maar op het hakselmoment was dit ras nog niet rijp. 'Bij rijp hakselen komt die nog hoger, richting de 350 gram. Met een opbrengst van 14,9 en 16,9 ton droge stof per hectare tegen 15,8 ton droge stof voor mais', vertelt Van Eekeren.

Onderzoeken

Er lopen verschillende onderzoeken naar sorghum, waaronder door ZLTO, Wageningen University & Research en het Louis Bolk Instituut in gemeente Landert op een perceel dat melkveehouder Geert Hol gebruikt. Hier wordt onder meer gekeken naar hef effect van deze sterke bewortelaar op het opheffen van bodemverdichting.

In het onderzoek worden op verschillende velden eerst drie jaar drie rassen sorghum en mais als controlegewas geteeld. Het vierde jaar komt overal mais. Dan wordt onder meer gekeken naar de bodemkwaliteit en de maisopbrengst.

Wormen

'Doordat sorghum fijner wortelt, kan deze wellicht storende lagen doorboren. We zien ook dat wortels van sorghum in gaten van verticaal opererende wormen schieten, de pendelaarwormen. Ook kan het gewas bodemgebonden ziektes reduceren', vertelt Van Eekeren.

'Omdat hier een aantal jaren een ander gewas heeft gestaan, zou de mais harder kunnen groeien dan bij continuteelt mais. Uit Belgisch onderzoek kwam een hogere opbrengst van 6 tot 9 procent mais bij gewasrotatie met sorghum in relatie tot een continuteelt mais.'