'Leden betalen er fors voor, het is aan ons om te leveren'

Hoelang was u bestuurlijk actief?

'Ik ben bijna elf jaar voorzitter geweest van LTO Glaskracht Nederland. In de jaren negentig was ik al eens voorzitter Glastuinbouw in de toenmalige WLTO en ik heb twintig jaar in het afdelingsbestuur gezeten van de WLTO-afdeling Roelofarendsveen.'

Stoppen met de topsectoren zou het hele innovatiebeleid weer op zijn kop zetten

Nico van Ruiten, scheidend voorzitter LTO Glaskracht Nederland

Hoe karakteriseert u de belangenbehartiging van LTO Glaskracht Nederland?

'We hebben gekozen voor een consequente manier van belangenbehartiging, herkenbaar en van onderop ingegeven, dus dicht bij de leden. Dat zorgt voor draagvlak.

'De afgelopen jaren hebben we het vertrouwen weten te winnen van ondernemers en van andere bestuurders en regio's binnen LTO. En in 2013, bij het verdwijnen van de productschappen, hebben we een grote stap voorwaarts gezet door ons ook te richten op innovatie, onderzoek en vaktechniek. Dat konden we doen voor heel Nederland door een samenwerkingsovereenkomst met ZLTO en LLTB. We doen dit alles met een team van goede en betrokken mensen die expertise hebben op de terreinen waar we mee bezig zijn.

'Ik zie hiervoor draagvlak bij de toekomstgerichte ondernemers in de glastuinbouw. Zij eisen directe invloed op de standpunten en resultaten voor hun bedrijven. Dat mag, want ze betalen er fors voor. En dan is het aan ons om te leveren.'

Is dat niet een enorme opgave voor een relatief kleine werkorganisatie?

'We werken met ongeveer dertig medewerkers vanuit Zoetermeer voor landelijke activiteiten in de glastuinbouw en we hebben duidelijke keuzes gemaakt in wat we wel en wat we niet aanpakken. Aanleiding daarvoor was onder meer dat uit ledenenquêtes bleek dat ons profiel zelfs voor leden onduidelijk was. We richten ons nu op de hoofdthema's plantgezondheid, water, omgeving, energie en arbeid.

'Een buitenbeentje was het McKinsey-onderzoek naar de marktpositie van glasgroentetelers. Dat hebben we op verzoek van de telers opgepakt. Het ging slecht in de afzet en LTO Glaskracht kon daar een rol in vervullen als grootste collectief in een verdeelde wereld.'

Wat worden zwaartepunten bij de ontwikkeling van de glastuinbouw in de komende jaren?

'Naast schaalvergroting en toenemende marktgerichtheid is vooral verduurzaming een doorgaande trend in de bedrijven. Daarbij gaat het om verduurzaming op allerlei terreinen, van energie tot milieu en water en van gewasbescherming tot sociaal beleid.

Zijn er wat dat betreft ook knelpunten?

'Ja, dat is het Nederlandse beleid op het gebied van plantgezondheid. Daar zit de bureaucratie ons heel erg in de weg. IPM-telers die heel ver willen gaan in het beperken van het gebruik van chemische middelen, hebben geen correctiemogelijkheden meer. Ze moeten wel zeker weten dat ze een plaag onder de knie krijgen als het uit de hand loopt.

'Die systeemaanpak is nog steeds niet doorgedrongen bij het CTGB en de overheid. Bij het ministerie van Economische Zaken zijn ze te voorzichtig. Als gevolg van deze traagheid is het voor telers bijna niet meer mogelijk om effectief te telen en gewassen gezond te houden. Daarom hebben we vorige week, samen met LTO Nederland, in politiek Den Haag stevig aan de bel getrokken over deze situatie.'

Wat ziet u als successen in uw voorzitterschap?

'We hebben als glastuinbouw al die jaren een cao gehad. Het mobiliteitscentrum en Kas groeit, dat is ook iets waar ik trots op ben.

'Kas als Energiebron heeft resultaten afgeworpen. Dat minister Henk Kamp zijn energieagenda presenteerde op een tuinbouwbedrijf met geothermie zie ik als een stuk erkenning.

'Een succes is ook dat de tuinbouw in 2011 als een van de Nederlandse topsectoren is benoemd. De filosofie is dat de overheid met het bedrijfsleven in onderzoek en innovatie investeert en dat het bedrijfsleven in belangrijke mate de agenda bepaalt. Dat heeft duidelijk tot positieve effecten geleid.'

Moet het topsectorenbeleid worden voortgezet?

'Ja, het is belangrijk om hiermee door te gaan, zeker als de politiek nadrukkelijker wil gaan sturen. Stoppen zou een breuk zijn met het beleid van de afgelopen zes jaar en het hele innovatiebeleid weer op zijn kop zetten.'

Wat was uw grootste teleurstelling?

'Dat is de manier waarop in de afgelopen jaren de gevolgen van de EHEC-crisis en van de Russische importstop zijn afgehandeld. Ze waren beide het gevolg van omstandigheden van buitenaf en in beide gevallen waren er ondernemers met honderdduizenden euro's schade. Maar daar moesten ze uiteindelijk helemaal zelf voor opdraaien. Heel teleurstellend.

'Rond de Russische importstop hadden we met de telersverenigingen en de Nederlandse overheid zelfs een plan voor productiebeperking ontwikkeld om marktevenwicht te creëren, gebaseerd op een Europese regeling. Maar uiteindelijk gaf Brussel niet thuis. Het plan werd afgekeurd, terwijl er een artikel in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) is dat het mogelijk maakt. Dus ze gaven de sector ook niet de ruimte om zelf de schade te beperken.

'Mijn opvatting is dat ze niet het overgrote deel van de schade in de sector mogen laten vallen, terwijl de politiek zelf zo'n grote rol speelt in de crisis met Rusland.'

Wat gaat u na 29 september doen?

'Ik heb nog niets specifiek op het oog, maar ik probeer zeker weer een substantiële baan te vinden in of om de glastuinbouw. En die zal vast wel weer met ondernemerschap, duurzaamheid en innovatie te maken hebben.

'Ik zal de contacten met de leden en de medewerkers van LTO Glaskracht missen, het denken en doen met en voor de sector. Als je na 25 jaar uit je bedrijf stapt, dan mis je dat ook.'