Brabant wil meer en betere controle op veehouderij

Het aantal controles dat gemeenten uitvoeren is bovendien lager dan in beleids- of uitvoeringsplannen is vastgelegd. Dat blijkt uit een pilot die Brabant samen met negen gemeenten heeft uitgevoerd. Als de gemeenten meewerken, is het volgens de provincie mogelijk om alle veehouderijen in de provincie binnen drie jaar op een uniforme manier te controleren.

In vijf gemeenten was het zeven tot dertien jaar geleden sinds de laatste controle. Alle gemeenten uit de steekproef hebben een individuele terugkoppeling gehad van de bevindingen. Daarnaast wordt het rapport ter informatie toegestuurd aan alle gemeentebesturen in Brabant met daarbij de dringende uitnodiging om mee te doen aan de intensivering van het toezicht op veehouderijen.

Uniform inspectieprogramma

Om het controleren van veehouderijen te verbeteren, heeft de provincie onlangs samen met negen gemeenten een pilotproject uitgevoerd. Deze pilot wijst uit dat er een uniform inspectieprogramma kan worden ontwikkeld waarmee alle veehouderijen in Brabant tussen 2018 en 2021 tenminste één keer kunnen worden gecontroleerd. Daarbij kunnen ook aanverwante aspecten als de aanwezigheid van asbestdaken en leegstaande VAB's (vrijgekomen agrarische bebouwing) worden meegenomen.

De provincie ziet er via de afdeling Inter Bestuurlijk Toezicht (IBT) op toe dat gemeenten hun taken goed uitvoeren. In dat kader is de steekproef uitgevoerd. Daaruit is gebleken dat in 12 van de 15 gemeenten veehouderijen vergunningsvoorschriften overtraden zonder dat er adequaat tegen werd opgetreden. De overtredingen betroffen een te hoge uitstoot van ammoniak en fijnstof, het in werking hebben van afwijkende stalsystemen en/of luchtwassers, het houden van meer/andere dieren dan toegestaan en het ontbreken van elektronische monitoring.

Eerlijk speelveld

ZLTO zegt in een reactie dat ze bereid is om samen met gemeenten rond de tafel te gaan zitten over hoe ze hen kan ondersteunen bij goed toezicht. 'Boeren hebben belang bij een goed toezicht en handhaving door gemeenten,' zegt woordvoerder Kim Roetert. 'Dit zorgt ervoor dat alle boeren kunnen ondernemen in een eerlijk speelveld.'

Niettemin zet de brancheorganisatie haar vraagtekens bij de steekproef. 'Op basis van dit rapport kun je geen uitspraken doen over de gehele Brabantse veehouderij. Het is eenvoudigweg onmogelijk om op basis van een niet-willekeurige steekproef van 30 boerenbedrijven conclusies te trekken voor de hele sector in de provincie, die bestaat uit meer dan 5.000 veehouders. 'Bovendien is gecontroleerd op verschillende soorten afwijkingen die moeten worden onderscheiden. Het gaat om administratieve afwijkingen en om andere afwijkingen. Op basis van dit rapport is het dan ook onmogelijk om uitspraken te doen over de boeren, maar alleen over het toezicht door de gemeente.'

Trotse boeren

De woordvoerder van ZLTO wijst op de inleiding van het rapport: 'Daarin staat dat de onderzoekers zich met plezier hebben laten rondleiden door trotse boeren met aandacht voor dierenwelzijn, innovatie, hygiëne en milieu. Slechts een enkeling zou het niet zo nauw nemen met de regels. Daar zijn we het hartgrondig mee eens. Brabantse boeren ondernemen met zorg en aandacht voor mens, dier en milieu en de enkeling die dat niet doet, valt door de mand bij goed toezicht.'