Toekomst melkveebedrijf onzeker door hoogveenbos

Tot vorig jaar leek er geen vuiltje aan de lucht. Adrian Houbraken: 'We hebben een grondgebonden bedrijf met weidegang, met een grote huiskavel van 45 hectare op een supermooie plek.'

De onderneming was de jaren daarvoor gegroeid in vee en in land. 'We hebben een intensieve periode achter de rug, waarin we veel hebben geïnvesteerd. Onze inzet daarbij was een economisch en maatschappelijk duurzaam bedrijf.'

Alarmbellen

Die inzet leek te slagen. Tot Houbraken vorig jaar september een telefoontje kreeg van een medewerker van waterschap De Dommel. Hij wilde komen praten, samen met een grondverwerver van provincie Noord-Brabant. 'Toen gingen alarmbellen rinkelen.'

De melkveehouder belde meteen relatiebeheerder Patrick van de Rijdt van ZLTO, die bij het gesprek aanwezig was. Het bleek dat een hoogveenbosje dicht bij zijn bedrijf moest worden vernat vanwege de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Daarvoor moest ook het waterpeil in de Keersop fors omhoog. Veel land van Houbraken ligt langs de Keersop en het erf ligt zo'n 200 meter van de beek.

Onzekerheid

Sinds dat gesprek verkeren de ondernemer en zijn vrouw in grote onzekerheid. Blijft na de peilverhoging landbouwkundig gebruik mogelijk? Zo ja, wat blijft dan mogelijk? Zo nee, wat gebeurt er dan?

'Bij een hoger peil kunnen we geen mais meer telen. Eventueel wel gras, maar dan is het de vraag wie dat doet: een natuurorganisatie of wij. Bovendien bestaat de kans dat de bredere Keersop helemaal Natura 2000-gebied wordt. Kunnen we ons bedrijf dan nog ontwikkelen?'

Waardedaling

Zo'n maatregel geeft bovendien 'een gigantische waardedaling van het bedrijf'. 'Het is nu een mooi bedrijf met een grote huiskavel en ontwikkelingsmogelijkheden. Dat zou stoppen, terwijl we net jaren hebben geïnvesteerd om het bedrijf duurzamer te maken', vertelt Houbraken.

'Elke politieke partij wil grondgebonden familiebedrijven met weidegang. Dat zijn wij. Als dit doorgaat, houden we onvoldoende grond over voor weidegang. Het wordt dan noodgedwongen een intensiever bedrijf.'

Kavelruil

Er is nog iets wat de melkveehouders steekt. Boeren zijn eind vorige eeuw zelf de overheid tegemoetgekomen om het natuurgebied mogelijk te maken met een vrijwillige kavelruil. ZLTO nam daarvoor het initiatief.

Afgesproken is dat die natuur geen nadelige gevolgen mocht hebben voor omliggende bedrijven. Onder die afspraak staat de handtekening van alle overheden. 'Het lijkt erop dat we ons nu daarmee in onze eigen voet schieten. Dat is ontiegelijk gemeen'.

Macht

De ondernemers laten het er niet bij zitten. Samen met ZLTO proberen ze de plannen te keren. Waar ze de kans krijgen, spreken ze medewerkers en bestuurders van gemeente, waterschap en provincie. 'Iedereen ziet dat dit niet te verdedigen is. Veel mensen denken goed met ons mee. Maar we zien ook dat het provinciebestuur veel macht heeft.'

Zelf natuur realiseren is geen optie. 'We hebben bewust ons bedrijf ontwikkeld tot een grondgebonden bedrijf met weidegang. We zijn maatschappelijk verantwoord bezig. Dat past het best bij ons.'

• Lees meer hierover deze zaterdag in Nieuwe Oogst