Mobiele kippenstal is kers op de taart

Op het terrein van Marco Zuidema zijn in feite drie bedrijven gevestigd, die bedrijfsmatig prima draaien: de pluimveehouderij, een pakstation met eierhandel Het Boerdereitje, en de zorgboerderij Het Zorgboerdereitje. Door deze grote variatie plus een flinke portie doorzettingsvermogen hield Zuidema het hoofd boven water in de crisisjaren.

Sinds vorig jaar heeft hij een mobiele kippenstal staan van het Duitse bedrijf Farmermobil, de eerste en een van de weinige in Nederland. Hij is er blij mee. Zuidema en zijn kompaan Henry Sieljes kwamen er op de laatste Landbouwdagen Intensieve Veeteelt in Hardenberg mee in aanraking. 'Op onze laatste ronde zagen we deze stal. Ik bedacht dat het mooi zou zijn voor de jongens van de zorgboerderij', vertelt Zuidema. Hij raakte in gesprek met Ina van Goor van Service for Farmers, als zelfstandig handelsagent verbonden aan Farmermobil. Die wist direct dat dit echt iets voor hem was.

'Zet dat ding maar bij mij neer', was de reactie van de soms wat impulsieve Zuidema. De stal werd rechtstreeks vanaf de beurs naar Schuinesloot gereden. Hij heeft er geen spijt van. De benodigde afzet voor de eieren van de 380 kippen uit de mobiele stal werd gevonden. Nu exploiteert Sieljes de stal.

Voordelen

Een mobiele kippenstal heeft meerdere voordelen. 'Je kunt de stal in het weiland verrijden, zodat er steeds een stuk vers grasland beschikbaar is', legt Ina van Goor uit. 'Het is voor melkveehouders ook een uitkomst, want als je de koeien hebt laten grazen en daarna de mobiele kippenstal plaatst, zorgen de kippen er wel voor dat de mest goed verspreid wordt. En ze leggen nog eieren ook, een extra inkomstenbron voor de boer.'

Voor deze stal is geen bouwvergunning van de gemeente nodig. En er is volgens Van Goor ook geen vaste emissie. In geval van vogelgriep blijven de kippen gewoon binnen, er is ruimte voldoende. 'We hebben natuurlijk wel met pluimveerechten te maken', voegt Sieljes toe. 'De stal moest gecertificeerd worden om biologisch bezig te kunnen gaan. Het mooie is ook dat de combinatie van biologisch met zorg weer interessant is voor sommige klanten.'

Op het terrein van Zuidema zijn drie naast elkaar gelegen weilanden geschikt voor de mobiele kippenstal. 'Ik wil de grond waar de stal over verplaatst wordt nog wel verharden, dan gaat het verplaatsen makkelijker', zegt Zuidema.

Directeur kippenstal

Iedere ochtend gaan de luiken van de stal automatisch open, als de kippen hun eieren gelegd hebben. Het voeren gebeurt computergestuurd en de eieren komen ook automatisch op de band terecht. Aan het eind van de rit zorgt een bewoner van de zorgboerderij voor de verpakking. 'Bewoner Johan is 'directeur kippenstal', hij voelt zich echt verantwoordelijk. Johan gaat er eerder zijn bed voor uit, het is echt zijn stal', glimlacht Zuidema.

Volgens Frits Lammers, die met Zuidema samenwerkt in de zorgboerderij, werken de kippen als therapie voor sommige van de licht verstandelijk gehandicapte bewoners. Dat wordt onderschreven door bewoner Chantal, die zich ter plekke helemaal onderdompelt in de kippen. 'Een ander ligt soms languit in het gras tussen de kippen. Ze kunnen hun emoties er wel in kwijt', weet Lammers. 'Een stal met 10.000 kippen is voor de bewoners weer te massaal', zegt Sieljes.

Metselaar

De achtergrond van Marco en Yvonne Zuidema is opmerkelijk. 'Yvonne was ziekenverzorgster en ik metselaar. In 2003 zijn we met kippen begonnen', vertelt Zuidema. Hij herinnert zich het moment dat hij voor het eerst zonder deskundige alleen werd gelaten met zijn net binnengebrachte 13.000 scharrelkippen. 'Ik wist nauwelijks wat ik moest doen, maar ik heb uiteindelijk alles in de praktijk geleerd.'

Bijna ging het hele feest niet door. 'In maart 2003 brak de vogelgriep uit. Dan zou ik geen kippen krijgen. Ik zou al failliet zijn voordat ik überhaupt ook maar één kip had gezien. Gelukkig werd het vervoersverbod na twee dagen opgeheven en kreeg ik mijn kippen, terwijl ik nog nooit een legkip had gezien.'

Ze bouwden het bedrijf uit. In 2006 raakte zaterdaghulp Henry Sieljes steeds meer bij het bedrijf betrokken. In 2013 begon de ellende: de prijzen gingen flink omlaag en de voerprijzen juist fors omhoog.

'In 2014 liepen we vast en we hebben er serieus over gedacht het bijltje erbij neer te gooien', blikt Zuidema terug. De voormalige metselaar putte echter uit zijn sterke overlevingsdrang. 'Toen ik 17 was, heb ik al eens een week lang de boerderij van een varkensboer moeten runnen met 200 fokzeugen. Toen wist ik dat ik boer wilde worden', glundert Zuidema.

Eierhandel

Het plan om eigen eieren af te zetten werd werkelijkheid. Er werd een pakstation ingericht en Het Boerdereitje werd geboren, een eigen eierhandel. Ruim een jaar geleden werd bovendien het idee geopperd of een zorgboerderij niet iets voor de pluimveehouder was. Zijn kameraad Frits Lammers was niet zo moeilijk over te halen om zijn werk bij Veldzicht in Balkbrug in te wisselen voor de zorgboerderij.

De pluimveehouderij, de andere tak van de drie bedrijven, blijft een lastig verhaal. 'Een zorgenkindje', zegt Zuidema. 'Ik ben wel klaar met die schaalvergroting. Het liefst doe ik 20.000 kippen weg. Je bent compleet afhankelijk van de groothandelaar. Door jouw eigen dingetje te doen kun je goed overleven.'