Boeren Midden-Delfland in actie tegen erfafspoeling

Naast sleufsilo nummer 3 trekt Henk Dijkshoorn een klep omhoog. Vier hendels kijken ons aan. 'Hiermee kan ik de afvoer van de perssappen regelen', zegt de melkveehouder uit Schipluiden. 'Elke sleufsilo heeft zijn eigen hendel. Als ik er één omhoog trek, gaat de schuif open en sijpelt het percolaatvocht richting de ondergrondse opvangput. Als ik 'm dicht druk, loopt het vocht naar de sloot.'

Niet dat hij nu elke dag de schuiven open en dicht moet zetten. 'Het moet wel werkbaar blijven. Meestal staan ze dicht. Als ik een nieuwe lading bierborstel of aardappelsnippers krijg aangevoerd, zet ik de schuiven van de betreffende silo open. Natte bijproducten zorgen zeker in het begin voor veel percolaatvocht. Dat kan ik nu opvangen in de put.'

Maatregelen

Dijkshoorn houdt zo'n 110 melkkoeien en heeft 65 hectare land. Hij was een van de 45 boeren in het gebied die afgelopen jaren een erfscan heeft laten uitvoeren, op initiatief van gemeente Midden-Delfland. Uiteindelijk hebben elf boeren ook daadwerkelijk maatregelen tegen erfafspoeling genomen.

'Ik weet dat die erfscan veel boeren heeft afgeschrikt om maatregelen te nemen', vertelt hij. 'Ze kregen een alomvattend advies. Dat hele plan moest uitgevoerd worden voordat ze subsidie zouden krijgen. Dat betekent dat er niks meer verkeerd zou mogen zijn als de controleur op het erf zou komen.'

Zeker in Midden-Delfland is dat een uitdaging, vindt hij. 'Het is lastig om hier de zaken rond erfafspoeling goed voor elkaar te hebben. De grond bestaat hier uit klei op veen en dat zakt continu. Dat is de handicap van dit gebied. Een strak, vlak erf is niet gegarandeerd voor de lange termijn.'

Juiste moment

Het opknappen van het erf stond al even op Dijkshoorns verlanglijst. Toen de subsidie voor het beperken van erfafspoeling voorbijkwam, was dat precies het juiste moment.

In 2015 ging de schop in de grond. Er werd een ondergrondse opvangput gebouwd van 10 kuub en er kwamen gescheiden afvoersystemen. Ook werden de bestaande sleufsilo's weer op het juiste afschot gebracht. Het erf werd deels weer vlak getrokken. Leidingwerk werd hersteld.

Een stuk erfbestrating, dat de melkveehouder ook gebruikte als ruwvoeropslag, ging eruit. Op die plek kwam een vierde sleufsilo. Met de oude bestrating werd het koepad opnieuw verhard en verlengd.

Daarnaast liet Dijkshoorn een pijpleiding door het land trekken, van de ene sloot naar de andere. 'De sloot waar het percolaatvocht in uitkwam, was voorheen een doodlopende sloot. Het was de laatste jaren echt een vieze sloot geworden. Het water kon nergens heen. Nu is het in verbinding gesteld met een andere sloot, waardoor de waterkwaliteit aanzienlijk is verbeterd.' Dat is goed te zien. De rietstengels staan weer langs de oevers.

Daarnaast is het werk voor hem gemakkelijker geworden. 'Omdat het erf vlakker is, gaat het schoonmaken ervan nu veel sneller en makkelijker.'

Verzakte maissilo

Voor melkveehouder Wim Moerman leverde de erfscan minder actiepunten op. Maar ook voor hem was de scan de aanleiding om enkele maatregelen door te voeren op zijn erf aan de andere kant van Schipluiden.

'Ik wist dat de maissilo verzakt was en dus aan een opknapbeurt toe was. Als het flink regende, bleef er zo'n 15 centimeter water in staan. Vanwege de lage melkprijs had ik deze investering steeds maar uitgesteld. Maar toen dit project met subsidie voorbijkwam, leek me dat een mooie kans.'

Moerman haalt al het ruwvoer voor zijn 70 melkkoeien van eigen land. Hij heeft in totaal 56 hectare land, waarvan 6 hectare mais.

Doorgebouwd

Om de bouw van de nieuwe maissilo voor de oogst af te hebben moest er wel even doorgebouwd worden. 'Uiteindelijk hakselden we een week later, maar het werk was gedaan.'

De silo kreeg een nieuwe fundering. Er werd een nieuwe opvangput van 6 kuub aangelegd en er kwam een dubbele afvoer. 'Het werkt heel simpel', vertelt Moerman. 'Als ik de perssappen naar de put wil laten stromen, zet ik de rode hendel naar beneden. Als het gaat om water, de blauwe. Voor mij zijn de voordelen duidelijk. Met een nieuwe gladde vloer gaat het werk aanzienlijk makkelijker, en de waterkwaliteit verbetert hierdoor.'