Naar wie luistert u?

Mijn vader heeft me geleerd om altijd te checken. Hij laat niets aan het toeval over. Je kunt niet duidelijk genoeg zijn, zegt hij. Als je dan later zijn instructiebriefje ziet, is het duidelijk. Alles geheel uitgeschreven in dat typerende handschrift van hem. Met een moderne gele, groene en blauwe marker heeft hij de belangrijke passages geaccentueerd. Natuurlijk is het een kopie, want hij heeft er ook nog één voor zichzelf gehouden, voor de zekerheid.

Ik doe de dingen zoals ze me geleerd zijn. Ik leer ook nog dagelijks, al was dat in de eerste jaren van mijn carrière veel meer dan de laatste jaren. Als boomkweker heb ik nu al meer dan 25 seizoenen meegemaakt. Het wordt steeds lente. We planten onze percelen in april, met een uitloop in mei. Ieder jaar verbeteren we onze aanpak. Het zijn natuurlijk maar procenten, maar toch.

Die andere 95 procent draaien we op ervaring: op vakmanschap, op routine. We doen het goed. Daar zijn we van overtuigd en zo leren we het onze nieuwe medewerkers ook. We vergelijken binnen de studieclub en krijgen bevestiging. Zo planten we, zo behandelen we onze gewassen en zo rooien we. Eigenlijk met maar een paar aanpassingen. Hoe is dat bij u? We doen hetzelfde, maar verwachten positieve verandering.

Maar, nu mijn hoofd, zoals dochtertje Rosa zegt, zilver gekleurd is, kom ik steeds meer tot het inzicht dat er bar weinig verandert. Bij mezelf en in ons vak. Natuurlijk wel wat. We zijn erg blij als onze LTO na veel inspanning meldt dat het gebruik van Captan werkbaar blijft. We zijn trots dat minister Asscher onze cao Open Teelten als voorbeeld neemt voor maatwerk in de WWZ. Ook zijn we bezig met precisielandbouw en gentechnologie. Maar veel vaker is het 'een proberen vast te houden' aan wat we al hadden.

Totdat de wereld even stilstaat door een schokkend voorval zoals onlangs het faillissement van een bevriende agrarische ondernemer en afgelopen week door de onbegrijpelijke dood van mijn jonge neef. Wanneer stond uw wereld even stil? We heffen het glas, doen een plas en laten alles zoals het was? Nee, daarom heb ik sinds een tijdje weer een coach.

Naar wie luistert u?