Bacteriën onmisbaar in bodem en buik

De twee hoogleraren werken weliswaar bij dezelfde universiteit, en beide aan bacteriën, maar ze kenden elkaar nog niet. Savelkoul houdt zich bezig met de buik en Van de Putten met de bodem.

Het was vooral de wetenschap wat de klok sloeg op dinsdagavond in de Rode Hoed in Amsterdam. Per jaar wordt in de bodem 50.000 kilo organische stof per hectare omgezet, dat levert allerlei 'ecosysteemdiensten' op, zoals koolstofvastlegging.

Darm

Savelkouls vertelde wel dat autisme en ADHD het gevolg kunnen zijn van verkeerde voeding op jonge leeftijd. Darmaandoeningen kunnen worden genezen door poeptransplantatie, vertelde Constance Schultsz van het AMC. Van der Putten doet onderzoek naar grondtransplantatie. 'De grond is één grote darm'.

Micro-organismen zijn onderdeel van complex systeem. Het draait om evenwichten. Als je op een punt ingrijpt, bijvoorbeeld om een schadelijke bacterie te bestrijden, verandert dat evenwicht. Sandra de Weert van Koppert vertelde over biologische bestrijding in de tuinbouw. 'In afgesloten kassen gaat dat beter dan buiten, want daar kunnen we de temperatuur stabiel houden.'

Correctiemiddelen

Bedrijfssystemenonderzoek op proefboerderij Vredepeel toont aan dat biologische teelten qua opbrengst kan concurreren met gangbaar. Van der Putten: 'Maar dat was na dertien jaar'. Volgens de Wageningse hoogleraren blijft de landbouw ook in de toekomst correctiemiddelen nodig hebben. 'We moeten wel eten'.

Arnold van Woerkom, boer in de Noordoostpolder vindt dat telen vanuit de bodem 'belangrijk is voor de gezondheid'. Hij teelt vanuit het 'natuurlijk denken' en heeft daarvoor een netwerk van mensen om zich heen verzameld.

Van der Putten: 'Ja, als je begint bij de bodem is dat een beter uitgangspunt.' De sprekers gingen trouwens niet in op de kansen voor verbetering van diergezondheid. Over probiotica zei Savelkouls: 'Als je spijsvertering goed functioneert, is het weggegooid geld'.

Praktijk

Het beleid kwam weinig aan de orde. Maar zowel in de landbouw als de gezondheidzorg blijkt het werken met biologische oplossingen voor ziekten en plagen last voor de overheid.

Buiten beschouwing bleef hoe wetgevers beter kunnen omgaan met evenwichten. Voor de export wordt vaak een nul-tolerantie gehanteerd. Dat past niet bij biologische bestrijding, want dat gaat per definitie uit van een evenwicht tussen plaagorganisme en bestrijder. Maar in de internationale handel kan de vondst van één beestje er al voor zorgen dat de grens dichtgaat, al dan niet politiek gemotiveerd.

Klaas Johan Osinga/Mike Schellart