Verduurzamen met lokale biomassa

'De gasprijs was in 2010 behoorlijk hoog', vertelt Kees Antens uit Baarle-Nassau. 'Voor de nieuwe stal zochten we naar alternatieven. Een biomassaketel bleek het gunstigst.' Het bedrijf met 1.440 kalverplaatsen gebruikt veel energie. De voeding voor de kalveren bestaat uit melkpoeder, vet en vloeibare kaaswei. Dagelijks moet daarvoor 16.000 liter water tot 70 graden Celsius worden verwarmd en de vettank van 16 kuub moet continu 50 graden Celsius zijn.
Kees, Annelies en Rudi Antens kozen voor een Veto allesbrander van 120 kilowatt. 'De dealer had twee soorten ketels: voor snippers en pellets. De brander met snippers was financieel het aantrekkelijkst', zegt Rudi Antens.
De familie legde in de nieuwe stal vloerverwarming aan en in 2015 ook in de gerenoveerde stallen. Bij de opzet van de kalveren is er relatief minder warmte nodig voor de voeding en kan de warmte naar de vloerverwarming. Zo kan de kachel continu doorbranden en is het rendabeler om langer te verwarmen in de opstartperiode. De verwachting is dat hierdoor het antibioticagebruik afneemt.
'Met gemiddeld een kwartier arbeid per dag kost de biomassaketel weinig extra tijd. We kwamen er al snel achter dat er veel verschil is in kwaliteit en verbrandingswaarde van de partijen houtsnippers', vertelt Antens. Regelmatig zat er bouwafval tussen of werd het water niet warm genoeg. 'We hebben nu afspraken met een leverancier voor een constantere kwaliteit en verantwoorde houtsnippers.'
Rond Baarle-Nassau zitten meer kalverhouderijen. Die organiseerden samen met Ton van Korven, ZLTO projectleider Bio-economie, eind 2013 bijeenkomsten met gemeenten, Staatsbosbeheer, Brabants Landschap, RVO en provincie Noord-Brabant. Doel was een regionale gesloten kringloop op te zetten door braakliggende terreinen te benutten voor de teelt van biomassa en de aanwezige biomassa te verwaarden in eigen regio.

Win-winsituatie

'We hebben hier een bosrijk gebied. Veel snoeihout wordt afgevoerd. Het is zonde dat dat niet in de regio blijft', stelt Kees Antens. Zijn zoon vult aan: 'Gemeenten en de provincie hebben duurzaamheidsdoelstellingen. Ons doel is voor elke partij een win-winsituatie te creëren. Lokale loonwerkers en boomkwekerijen kunnen materiaal en personeel leveren. Campings, industrieterreinen en agrariërs kunnen rendabele erfbeplanting zetten.'
Eind maart is de Coöperatie Duurzame Energieketen de Baronie (CDEB) opgericht. Leden zijn kalverhouders en de Agrarische Natuurvereniging Baarle-Nassau e.o.. De eerste activiteit was het aanplanten van 3,2 hectare braakliggend grond van bedrijvenpark Midden-Brabant Poort met wilgenstekjes. Wilgen groeien twintig jaar, kunnen elke twee tot drie jaar worden geoogst en hebben een opbrengst van 10 ton droge stof per jaar.
De coöperatieleden hopen dat hun voorbeeld navolging krijgt. 'Het heeft mij al veel gebracht', zegt Rudi Antens. 'Ik wil graag aan de maatschappij laten zien dat we duurzaam en verantwoord bezig zijn.'