‘Stropellets gunstig voor koe en bodem’

Mariska Bloemberg-van der HulstMelkveehouder Remko van den Berg uit Smilde gebruikte compost in de ligboxen van zijn 135 koeien. Maar sinds 1 januari 2015 is dit verboden. Vanwege het risico op hittebestendige bacteriën mag de compost niet meer worden gebruikt in melkveestallen. Van den Berg ging op zoek naar een alternatief met veel organische stof. ‘Want hoe meer organische stof je in de bodem brengt, hoe rijker je gewas groeit’, legt hij uit.
De ondernemer had eerder al eens een poosje gehakseld stro in zijn ligboxen gestrooid. Stro heeft een goede koolstof-stikstofverhouding. ‘Daarmee worden de meststoffen beter benut, je hebt een betere grasgroei én het is gunstig voor de Kringloopwijzer.’
Helaas merkte Van den Berg dat mest met gehakseld stro lastig te verwerken is. De snijmolen van de zodebemester raakte constant verstopt. Zaagsel is voor hem geen optie omdat het de bodem verzuurt.
Inmiddels heeft de veehouder ruim drie maanden ervaring met stropellets in de ligboxen. Het materiaal lijkt op biks en is gemaakt van stro. ‘Het stro is vooraf verweerd. Daardoor gaat de waslaag eraf en kan het veel meer vocht opnemen.’
Een kilo product zou 3 liter water moeten absorberen. De dochter van de melkveehouder wilde dat wel eens uitproberen. Ze deed dus wat brokjes in een kopje water en liet het even staan. ‘En inderdaad, al het water was opgezogen’, vertelt de boer.
Van den Berg is tevreden over de stropellets. Hij zorgt ervoor dat de ligboxen constant royaal zijn gevuld. ‘Hoe voller de boxen, hoe lager het verbruik. De koeien liggen dan beter in het ligbed. Ze komen met hun kont ook precies boven de roosters uit, waardoor ze niet in de boxen mesten en plassen. Komt er toch wat mest in de stropellets, dan droogt dat sneller in. De koeien blijven heel schoon.’

Paardenhouderij

Guido Sinnige is eigenaar van het bedrijf Boxpellets Sinnige. Hij verkoopt stropellets die hij aankoopt binnen de EU. Daarnaast heeft hij met zijn zoon een melkveebedrijf met 160 koeien in Damwoude. ‘In de paardenhouderij worden stropellets al langer gebruikt. Paarden en koeien eten de pellets niet op, ook al lijken ze op biks’, zegt hij.
Volgens Sinnige neemt het materiaal vier tot vijf keer zo veel meer vocht op als gehakseld stro, zaagsel of vlas. De korrels geven nauwelijks stof af en het bed blijft comfortabel en zacht. Koeien blijven schoon en het klimaat in de stal is droger. ‘De pellets zuigen het vocht op.’
Er zijn zelfs ammoniakmetingen gedaan door studenten van Hogeschool Van Hall Larenstein. ‘Maar er was niets te meten. Er bleek geen ammoniakemissie te zijn, ze konden gewoon niets vinden. Ook geuren worden dus geabsorbeerd’, stelt Sinnige.
De stropellets hebben volgens de directeur een hittebehandeling ondergaan en zijn daardoor vrij van sporen en bacteriën.
Het verbruik van de korrels is laag. De meeste melkveehouders vullen de ligbedden eens per drie tot vier weken bij. Dit kan met een shoveltje of met de hand. ‘Het is immers heel licht materiaal.’
Sinnige rekent 155 euro per ton pellets. Het materiaal wordt vervoerd in grote bigbags van 1.100 kilo.

Kosten

‘Je denkt in eerste instantie dat het duur materiaal is’, zegt Van den Berg. ‘We hebben uitgerekend wat de kosten zijn per liter melk. We komen uit op 0,8 cent per liter; dit vind ik acceptabel, zeker gezien de andere pluspunten van de korrels.’
Wekelijks voegt de melkveehouder een nieuwe lading stropellets toe aan de ligbedden. De eerste dagen blijven de korrels intact. Onder invloed van vocht zetten ze vervolgens uit en vallen ze uit elkaar. Zo ontstaat een rulle en egale boxbedekking.
Het vullen van de ligboxen doet de veehouder nu nog met een kruiwagen, maar hij denkt erover om te investeren in een automatisch vijzelsysteem. Deze kan op 3 tot 4 drie meter hoogte boven de ligbedden worden geïnstalleerd. Per drie boxen is er dan een buis die de stropellets verdeelt.
‘We zijn gewoon heel enthousiast’, vertelt Van den Berg. ‘Het zijn mooie, zachte ligbedden en de koeien liggen beduidend langer in de boxen. We hebben activiteitsmeters en het blijkt dat ze gemiddeld 12,5 tot 13 uur per dag liggen. Dat is mooi, want de geleerden zeggen dat koeien minimaal 12 uur per dag moeten liggen. Dan is de herkauwactiviteit beter en is de koe in staat om meer melk te produceren.’