Bestrijding vos blijft mogelijk

Jan van LiereDat is het uitgangspunt van staatssecretaris Sharon Dijksma (EZ). Ze legt in een brief aan de Tweede Kamer uit waarom het aantal vossen in toom gehouden moet worden.
Het belangrijkste argument voor de staatssecretaris is de schade die vossen aanrichten aan de weidevogelstand. Dat was in 2006 ook de aanleiding om de vos op de vrijstellingslijst te plaatsen, en dat is volgens de staatssecretaris ‘niet wezenlijk veranderd’.
Uit onderzoeken blijkt dat de dieren zorgen voor veel nestverstoringen. Wanneer vossen in een weidegebied actief zijn, gaat vaak meer dan de helft van de legsels hierdoor verloren.
‘De stand van weidevogels in Nederland, vooral die van de grutto’s, is zeer kwetsbaar. Gegevens over de periode 1994 tot 2012 laten een achteruitgang zien van de landelijke weidevogelpopulatie als geheel en van de gruttopopulatie in het bijzonder’, stelt Dijksma.
‘In agrarisch natuurbeheer is de inzet dan ook voor een groot deel gericht op het ontzien van weidevogels’, geeft ze aan. Het brengt haar tot de conclusie dat het mogelijk moet blijven om door middel van afschot de schade aan weidevogels en andere grondbroeders te beperken.

Pluimveehouderij

Ook pluimveehouders ondervinden overlast. Vooral bedrijven met biologische kippen en Freiland-kippen hebben soms flinke schade door vossen. Onderzoek wees jaren geleden al uit dat op 13 procent van de biologische bedrijven uitval voorkomt door vossen en op nog eens 13 procent door zowel vossen als roofvogels.
Dijksma wijst erop dat het aantal leghennen bij biologische en vrije-uitloopbedrijven de afgelopen jaren is toegenomen. Ook kwamen er meer biologische pluimveebedrijven. ‘Daarmee is ook het belang van deze sector toegenomen en de mogelijkheid dat belangrijke schade aan pluimvee wordt ondervonden.’
Het weren van vossen door middel van een gaasraster, eventueel in combinatie met schrikdraad, biedt geen afdoende bescherming. Het effectief voswerend inrichten van bedrijven is duur.
De staatssecretaris stelt vast dat de vos in een gunstige staat van instandhouding verkeert. Rond 1970 kwam het dier vooral voor in hogere delen in het oosten en zuiden van Nederland. Sindsdien hebben de vossen zich verder verspreid over het land. Hun aantal is de laatste jaren tamelijk stabiel.
De effectiviteit van het bejagen is niet altijd even duidelijk in kaart te brengen, maar stoppen met jagen zou flinke negatieve gevolgen hebben. De staatssecretaris sluit daarom aan bij de lijn die de provincies volgen. Die verlenen in het kader van aanvullend beheer vaak ontheffing voor het afschieten van vossen.
Daarbij mogen wat Dijksma betreft zo nodig ook lichtbakken worden ingezet. Eind vorig jaar verbood de Raad van State het gebruik van kunstlicht.
Volgens de staatssecretaris heeft die uitspraak echter betrekking op de reguliere jacht op vossen en niet op schadebestrijding en natuurbeheer. Het vervolgen van vossen is juridisch gezien geen jacht.