Politiek positief over Verdienmodel

Tienke WoudaMelkveehouders die willen uitbreiden of nieuwbouwen vanaf 2 tot maximaal 4 hectare moeten gemiddeld een 7,5 halen over negen maatlatten. Daarnaast moeten ze voldoen aan zeven randvoorwaarden, waaronder een bedrijfsnatuur- en landschapsplan. Dat laatste was tot het einde punt van discussie tussen de opstellers. Provincie Groningen, LTO Noord en de Natuur- en Milieufederatie waren een jaar bezig om het duurzaamheidsmodel te ontwikkelen.

Maatlat Duurzame Veehouderij

Het GVM wordt een module binnen de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV) en krijgt een eigen certificaat. SMK gaat de negen maatlatten jaarlijks toetsen.
Naast de vier maatlatten uit de MDV ontwikkelde de werkgroep zelf ook vijf maatlatten: kennisontwikkeling, omgevingsgerichtheid, natuur en landschap, kringlopen en grondgebondenheid.
De randvoorwaarden zijn: wettelijke vereisten, bouwblok op maat-methode, dialoog met omgeving, norm grondgebondenheid, bedrijfsnatuur- en landschapsplan, een grenswaarde op de maatlat ammoniak en op één onderdeel van de maatlat natuur en landschap.
Boeren zullen er misschien voor een deel aan moeten wennen dat ze ontwikkelingsruimte niet meer in de schoot geworpen krijgen. Maar de kracht van het model zit erin dat zowel de belangen van de veehouderij als die van natuur, milieu en maatschappij behartigd zijn, vindt Sjoerd Bokma van Wageningen UR die de werkgroep begeleidde. Volgens hem zijn de randvoorwaarden beperkt. ‘Bovendien biedt het model ruimte voor flexibiliteit. Een ondernemer kan zelf bepalen op welke maatlat hij wil excelleren en welke hij minder extra aandacht wil geven.’
LTO Noord is ‘heel blij’ dat bedrijven zich met het GVM verder kunnen ontwikkelen. ‘Sterke bedrijven moeten het kunnen halen’, gaf Annette van Velde aan. De achterban van de Natuur- en Milieufederatie was aanvankelijk sceptisch over schaalvergroting. ‘Het GVM is een wezenlijke stap vooruit’, aldus directeur Siegbert van der Velde.
Statenpartijen hadden met name vragen over de extra investeringen voor de boer en de handhaving van het model. VVD en ChristenUnie spraken van een doorbraak. ‘Het geeft boeren de mogelijkheid om draagvlak van de samenleving te krijgen en economisch te groeien’, zei Mirjam Wulfse van de VVD.
ChristenUnie ziet het verdienmodel als opening om ruimte voor boeren te creëren. ‘Die was er niet meer’, reageerde Stieneke van der Graaf.

Burgerparticipatie

PvdA vindt dat in het GVM met name de burgerparticipatie goed is geregeld. ‘Door de bank genomen zie ik dit als instrument dat bijdraagt aan een duurzame landbouwsector met draagvlak van de samenleving’, aldus Bert Dieters.
GroenLinks-Statenlid Harrie Miedema twitterde: ‘Nuttige presentatie en werkbezoek Groninger Verdienmodel. Ziet er positiever uit dan eerst gedacht. Zou wel voor alle veehouderijen moeten.’
Uitbreiding van agrarische bedrijven zorgde begin 2013 voor veel reuring in Provinciale Staten Groningen, toen D66, PvdA en GroenLinks naast de intensieve veehouderij de ruimte voor andere sectoren wilden beperken. Dit leidde tot het opstappen van GroenLinks-gedeputeerde Wiebe van der Ploeg. Na een hoorzitting waar boeren, LTO Noord en FrieslandCampina pleitten voor een duurzame landbouw, kwamen D66, PvdA, VVD, ChristenUnie en CDA met een motie voor het Groninger Verdienmodel.