Vooral melkveehouders positief gestemd over hun bedrijf

De stijging markeert volgens WEcR en ASR een opmerkelijke ommekeer na de dip in het derde kwartaal van 2024. Het vertrouwen van agrarisch ondernemers is vanwege de stijging nagenoeg gelijk aan het langlopend gemiddelde.

De stemmingsindex van de melkveehouderij was vorig jaar onderhevig aan schommelingen. In het vierde kwartaal steeg de index echter met 14 punten, waardoor deze met ruim 30 punten boven het niveau uitkomt van het eerste kwartaal van 2023. Over de periode 2013-2024 ligt de stemmingsindex gemiddeld bijna op 22 punten.

Sectordeskundige Jakob Jager denkt dat de gestaag toenemende en relatief hoge melkprijs, die vooral in het vierde kwartaal aantrok, de belangrijkste reden is voor de meer optimistische stemming. Dit ondanks de toenemende kosten van onder meer mestafzet, rente en (de gevolgen van) blauwtong.

Kostprijs stijgt flink door

Daarnaast melden de organisaties dat ook de kostprijs van gangbare melk flink stijgt. Deze bedroeg in 2023 al ruim 51,25 euro per 100 kilo melk en wordt voor het afgelopen jaar geraamd op 51,50 euro. Over de laatste tien jaar ligt de kostprijs ruim 10 procent boven de melkprijs. In het eerste decennium van deze eeuw lag de kostprijs gemiddeld zelfs 20 procent boven de melkprijs.

Volgens WEcR en ASR worden vaak ook niet alle ingerekende kosten voor arbeid en kapitaal volledig vergoed. Verder kregen melkveehouders door de afbouw van derogatie vanaf 2023 te maken met hogere mestafzetkosten als ze hun dierlijke mest niet meer op eigen land konden afzetten.

Voor wat betreft de rentekosten wordt rekening gehouden met een stijging van 15 procent, ten opzichte van 2023. In het laatstgenoemde jaar liep het gemiddeld betaalde rentepercentage bij melkveebedrijven op tot 2,8 procent.

Akkerbouwers maar beperkt positiever

Uit de Agro Vertrouwensindex blijkt daarnaast dat het vertrouwen van akkerbouwers in het vierde kwartaal met een plus van 2 punten slechts beperkt is gestegen. De stemmingsindex nam met bijna 4 punten toe tot 15 punten. De middellange termijnverwachting veranderde niet.

Volgens WEcR-sectordeskundige Mark Marshanden kan de lichte opleving van de stemmingsindex voor de akkerbouw te maken hebben met de afronding van de oogst van 2024 en de prijsvorming van de gewassen. Maar dat is erg regioafhankelijk, voegt hij toe.

De sectordeskundige denkt dat toekomstige verwachtingen meer zijn gebaseerd op beleid en kostprijsontwikkelingen. Vanuit beleid is het komende jaar de stikstofgebruiksnorm in een groot aantal regio's aangescherpt.

Daarnaast ligt het gewasbeschermingsdossier onder een vergrootglas, waarbij niet duidelijk is waar het heen gaat. Voor wat betreft de kostprijs is bijvoorbeeld de aardappelteelt duurder geworden door hogere kosten voor inputs en financieringslasten. Wel blijven de contractprijzen nagenoeg gelijk.

Index biologische sector stijgt 8 punten

De Agro Vertrouwensindex steeg in de biologische sector met 8 punten in het laatste kwartaal van 2024. Een reden van het gestegen vertrouwen kan de gestegen melkprijs voor biologische boeren zijn, melden WEcR en ASR. Door de toename hebben biologische ondernemers (na pluimveehouders) het meeste vertrouwen in hun eigen onderneming.

De stemmingsindex van de biologische sector herstelde zich in het vierde kwartaal van een sterke dip in het derde kwartaal. De optimisten wonnen weer wat terrein, de index steeg met 8 punten naar 23 punten. Ook de indicator voor de verwachte situatie voor over twee tot drie jaar is gegroeid. De index steeg deze keer met bijna 9 punten tot ruim 22 punten.